واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار»     (HT-CSURE)

واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار» (HT-CSURE)

Hooshyar-Tavandar Common Subsidiary Unit for Research & Engineering
واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار»     (HT-CSURE)

واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار» (HT-CSURE)

Hooshyar-Tavandar Common Subsidiary Unit for Research & Engineering

برای زلزله های با بیش از 7 ریشتر باید آماده شویم

بیست و هفت سال از زلزله 31 خرداد 1369 منجیل چگونه گذشت
با بدنه و مدیریت ضعیف در مدیریت بحران سوانح طبیعی در رخدادی مشابه زلزله 31 خرداد 69 منجیل، حتما آسیب های وارده به کشور از نظر تلفات و خسارات مالی بسیار بیشتر از سال 69 خواهد بود.
دکتر مهدی زارع . استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

دقایق اولیه روز سی و یک خرداد ، یادآور سالروز رخداد زلزله 31 خرداد 69 منجیل است که در نیمه شب (ساعت 36 دقیقه بامداد) موجب 16 هزار کشته و حدود 50 هزار مجروح و تخریب کامل سه شهر و آسیب جدی به حداقل 10 شهر ایران و حدود دو میلیارد دلار خسارت مستقیم و غیر مستقیم شد.

زلزله در سال 69 رخ داد و هنوز کشور در سال های اولیه پس از اتمام دوره دفاع مقدس بود. از نظر مدیریت بحران، ازستادهای پشتیبانی و  بازسازی جنگ 8 ساله دراین زلزله به عنوان پشتیبانی از عملیات جستجو و امداد و در نهایت بازسازی در مناطق زلزله زده استفاده شد .

برای زلزله های با بیش از 7 ریشتر باید آماده شویم

این زلزله در نزدیکی پهنه شهری منجیل، رودبار و لوشان روی داد و عملا سه شهر ما را ویران کرد (به ویژه دو شهر منجیل و رودبار). ضمنا در شهر های رشت، لاهیجان و آستانه اشرفیه خسارت های مهم و قابل ملاحظه ای مشاهده شد.
 همچنین زلزله منجیل در نزدیکی محور و مخزن سد سفید رود رخ داد که در هنگام زلزله، مخزن این سد لبالب پر از آب بود و بنابراین احتمال گسیخته شدن سد و رها شدن آن می توانست به فاجعه بزرگتری منجر شود.

خوشبختانه به دلیل کیفیت بالای طراحی سد توسط مرحوم دکتر اشتوکی از سوئیس و ساخت سد سفید رود طی سالهای 1335تا 1341 (سال بهره برداری)، با وجود خسارت دیدن در هنگام زلزله، اتفاقی بدتر از آنچه مشاهده شد، نیفتاد. یعنی سد پاره نشد و دریاچه به صورت سیل در رودخانه سفید رود تخلیه نشد.
ساختار ستادهای حوادث غیر مترقبه (زیر نظر وزارت کشور) هنوز وجود نداشت و عملا بعد از زلزله منجیل و با درس آموزی از زلزله منجیل در کشور  به وجود آمد.

جدی گرفتن و مطرح شدن آیین نامه استاندارد زلزله ایران (آیین نامه 2800) از بعد از زلزله 1369 منجیل رخ داد. زلزله 1369 منجیل در یک پهنه کوهستانی صعب العبور و به همراه وقوع زمین لغزش های متعدد بود. بعد از 27 سال هنوز زلزله ای در ابعاد و گستردگی زلزله 1369 منجیل رخ نداده است تا بدانیم که از درس های آن زلزله آیا درس آموزی کافی انجام شده است یا نه. 

برای زلزله های با بیش از 7 ریشتر باید آماده شویم

مردم منجیل و پهنه زلزله زده در زلزله 1369 با اثر پذیری روانی از این رخداد، در سال های بعد از رخداد زلزله سال 69 تلاش کردند در ساخت و ساز رویکردی محافظه کارانه تر داشته باشند ولی همین رویکرد محافظه کارانه به نظر می رسد که در دهه اخیر به کناری گذاشته شده و عملا روند توسعه بدون پلان و برنامه برای ارزیابی ریسک پیگیری شده است..
        
*تغییر شکل زمین در محدود جنوب کاسپین

در زلزله های کلان راندگی (Mega thrust) که معمولا در نواحی فرورانش و در حاشیه اقیانوس ها مانند نوار حاشیه اقیانوس آرام و یا ناحیه حاشیه اقیانوس هند،  رخ می دهند ابعاد صفحه گسیختگی در یک رخداد زمین لرزه اصلی در حدود ۲۰۰ در ۵۰۰ کیلومتر و میزان لغزش حداکثر بر روی صفحه گسل ۲۰ تا ۳۵ متر در یک زلزله و میزان متوسط تغییر مکان /لغزش سالانه حدود ۲ تا ۱۲ سانتی متر در سال است.

بنابراین انتظار رخداد زمین لرزه های بزرگ با بزرگای بیش از 8 و گاه حتی با بزرگای بیش از 9در این نواحی، انتظار بیهوده ای نیست، ولی در زلزله هایی که در درون صفحه قاره ای رخ می دهند و بیشتر زلزله های ایران و ترکیه و افغانستان از این نوع هستند، ابعاد صفحه گسیختگی کوچکتر است و مثلا در زمین لرزه ای مانند زمین لرزه 31 خرداد 69 منجیل ایران، با بزرگای 7.3  گسلشی با صفحه گسیختگی در حدود ۲۰ در ۹۰ کیلومتر روی داد.

حداکثر میزان لغزش در لرزه اصلی زلزله  منجیل حدود 60 سانتی متر بود .مطالعات نشان می دهد که حوزه جنوبی دریای مازندران حدود 6 میلی متر در سال به سوی شمال غرب جا به جا می شود. میزان حداکثر لغزش متوسط سالانه در ناحیه البرز و تالش، حدود  5میلی متر در سال است. بنابراین زمین لرزه ای با بزرگای بیش از 8 اساسا در چنین نواحی بسیار به ندرت رخ می دهند. گرچه بعید نیستند.

*تجربیات جهانی برای کاهش ریسک زلزله


زلزله کوماموتو ژاپن  پنج شنبه 26 فروردین 95 با یک پیش لرزه با بزرگای 6.2 در عمق 10 کیلومتری آغاز شد و سپس با رخداد زمین لرزه اصلی با بزرگای 7.2(در روز جمعه 15 آوریل، 27 فرردین) که به وقت محلی در اولین ساعات شنبه به وقت ژاپن بود، تلفات 49 نفری از این رخداد های سلسله وار گزارش شد.

این زلزله ها در زیر شهر کوماموتو و هر دو در نیمه های شب و در عمق حدود 10 تا 11 کیلومتری رخ دادند.
از این نظر شرایطی مشابه با زلزله بم 1382 که در ایران موجب 26271 کشته شد، در زلزله های کوماموتو برقرار بود. ضمن اینکه در زمان زلزله بم جمعیت شهر در حدود 106 هزار نفر ارزیابی می شود  و شهر کوماموتو جمعیتی بالغ بر750 هزار نفر جمعیت دارد.

با تلاش حدود 90 ساله ژاپنی ها در مساله زلزله (از زلزله 1923 کانتو به بعد) و به ویژه در سال های بعد از جنگ جهانی دوم و در 70 سال اخیر، توسعه ای  در جهت و همگان با حفظ ایمنی در این کشور پیشرفته  رخ داده که موجب شده تا آسیب پذیری انسانی در سوانحی مانند زلزله بسیار کاهش پیدا کند.

ژاپن نماد بسیار خوبی از کشور توسعه یافته با توسعه زیر ساخت سازگار با شرایط سخت این کشور از دیدگاه زلزله و سوانح طبیعی است. به نحوی که هم در زیر ساخت ها و شهرسازی زیر ساخت هایی با ایمنی بسیار بالا ایجاد کرده اند و هم از دید جنبه های اجتماعی و روانی، یکی از بالاترین سرمایه های اجتماعی را در دنیا در هنگام زلزله ها – از دید رفتار مردم در هنگام زلزله – دارند.

فرورانش در دو سوی شرقی و غربی اقیانوس آرام در نواری پیرامون این ورقه اقیانوسی رخ می دهند که زمین شناسان به آن حلقه آتش(Ring of Fire) می گویند. البته این نوار حالت حلقه کامل ندارد و بیشتر به شکل نعل اسب است.
این نوار با طول حدود ٤٠ هزار کیلومتر فعال ترین ناحیه از نظر ژئودینامیکی و وقوع زلزله ها و آتشفشان ها بر روی کره زمین است.
در محل این نوار ، مرز هایی پوسته اقیانوسی اقیانوس آرام به زیر ورقه های از جنس پوسته قاره ای موجود در پیرامون این ناحیه اقیانوسی  با سرعت حدود 7 تا 11 سانتی متر در سال  فرورانش می کند.

این نوار محل وقوع گودال های اقیانوسی، کمان ها و رشته کوه های آتشفشانی و زلزله های متعدد است به طوری که حدود ٤٥٠ آتشفشان فعال (حدود ٨٠ درصد آتشفشان های فعال بر روی زمین) و حدود ٩٠ درصد زلزله های جهان و ٨٠ درصد زلزله های بزرگ - زلزله های با بزرگای بیش از ۸ در دنیا در این نوار دور اقیانوسی رخ می دهد.

*تجربه کشور شیلی

کشور شیلی در آن سوی اقیانوس آرام، و در سوی دیگر حلقه آتش، از کشورهای در حال توسعه و اکنون نسبتا پیشرفته در زمینه مطالعات زلزله شناسی و مهندسی زلزله و مدیریت بحران است.

متخصصان این کشور از دانشمندان شناخته شده در دنیا هستند. مثلا استاد دکتر رائول ماداریاگا که استاد به نام زلزله شناسی در دانشگاه پاریس است (و اکنون بازنشسته شده) تبار شیلیایی دارد.
در زمینه های علمی این کشور در عرصه های بین الملی بسیار فعال است. به نحوی که شانزدهمین کنفرانس جهانی مهندسی زلزله در شهر سانتیاگو در ژانویه 2017 در این کشور برگزار شد.
از نظر توسعه زیرساخت های مناسب نیز در سال های اخیر هم از نظر ایجاد سامانه هشدار پیش هنگام سونامی و هم ایجاد سازمان مستقل برای مساله مدیریت سانحه (ONEMI) شیلی کارنامه مثبتی دارد.

همچنین آیین نامه های ساختمانی زلزله در این کشور به طور منظم به روز می شود. در منطقه آمریکای جنوبی باید به توسعه سریع در کشور لرزه خیز شیلی به ویژه در حدود سه دهه  سال اخیر توجه ویژه کرد. عدد شاخص توسعه انسانی در این فاصله از حدود ۰.۶ در سال ۱۹۸۰ به حدود ۰.۸۲ در ۲۰۱۳ افزایش یافته و در سال ۲۰۱۳ با رشد سه پله ای نسبت به ۲۰۱۲ در رتبه ۴۰ در جهان قرار گرفته است. این کشور اکنون در رده اول از نظر شاخص توسعه انسانی در میان کشور های آمریکای جنوبی قرار دارد.

دولت شیلی هم از نظر توسعه کارآمدی و هم از نظر مهار فساد اداری موفق ترین دولت در آمریکای جنوبی در دهه گذشته بوده است.
این جنبه های مختلف در توسعه کمک کرده است که در زلزله های مهم اخیر به ویژه زلزله ٢٧ فوریه ٢٠١٠ ساحل بیو بیو در شیلی با بزرگای ٨.٨ که موجب مرگ حدود ٥٧٠ نفر و حدود ٣٠ میلیارد دلار خسارت شد و یکی از مهمترین زلزله های ابتدای سده بیست و یکم است، بیشتر، خسارت مالی به این کشور وارد شود تا خسارت جانی. شاخص و معیاری که بیشتر به کشورهای صنعتی پیشرفته لرزه خیز مانند آمریکا و ژاپن شبیه است تا کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه.
در دو دهه اخیر و سال های اخیر توسعه هایی که در کشور شیلی روی داده است باعث شده که آسیب پذیری انسانی بسیار کاهش پیدا کند و این کشور درحال توسعه در بخش زلزله به کشور پیشرفته ای همچون ژاپن رسیده است.

شیلی در این باره برنامه های خوبی را در دست گرفته و زیر ساخت های مناسبی را فراهم کرده است. حال صرف نظر از اینکه سونامی رخ دهد یا نه آسیب پذیری کشور شیلی بسیار پایین آمده و در رتبه بندی جایگاه خوبی را دارا است و به عنوان نمونه موفق به کشور های در حال توسعه معرفی می شود.

*وضعیت کنونی و راه پیش رو جمعیت ایران از حدود 55 میلیون نفر در سال 69 به 80 میلیون نفر در سال 95 رسیده است. اگر به همین آمار دقت کنیم می توان دریافت که ریسک زلزله در ایران (با فرض ثابت ماندن خطر زمینلرزه) از دیدگاه افزایش معرضیت بیشتر شده است.

البته می توان در مورد آسیب پذیری محیط زندگی در ایران اعم از ساختمان ها و زیر ساخت ها و شریان های حیاتی ارزیابی نمود تا سنجشی واقع بینانه در مورد میزان تاب آوری حاصل شود.

توجه کنیم که در این مدت پدیده هایی مانند حاشیه نشینی و البته توسعه انبوه سازی ناپایدار و غیر تاب آور مانند مسکن مهر، عملا به افزایش آسیب پذیری هم منجر شده است.

برای  مدیریت سوانح با بهره گیری از درس های زمین لرزه سال 69 منجیل  و سایر زلزله های مخرب ایران باید نیروهای توانمند از نظر علمی و تخصصی به بدنه و مدیریت اجرایی دولتی  کشور به تدریج وارد شوند و راه حل های جدید و نوآورانه  و کلان بر اساس کارهای جدی و علمی از سوی این کادر های متخصص پرورش یافته در سطوح بالای علمی، ارایه شود.

با بدنه و مدیریت ضعیف در مدیریت بحران سوانح طبیعی در رخدادی مشابه زلزله 31 خرداد 69 منجیل حتما آسیب های وارده به کشور از نظر تلفات و خسارات مالی بسیار بیشتر از سال 69  خواهد بود. برای رویدادی با بزرگای بیش از 7 ریشتر مشابه زمین لرزه 1369 منجیل در هر نقطه از ایران باید آماده شویم.

اجاق خورشیدی پخت غذا


غذایی با طعم خورشید! (+عکس)

طبق گزارش سازمان ملل، بیش از ۳ میلیارد نفر در دنیا با استفاده از سوخت هایی که هم برای سلامتی خودشان و هم محیط زیست مضر است، پخت و پز دارند.

موبنا – مدتی است که با پیشرفت تکنولوژی استفاده از ابزار های مختلف سولار نیز باب شده است. این وسایل توانایی بهره برداری از نور خورشید به عنوان منبع انرژی مورد نیاز خود را داشته و با تبدیلاتی که به وقوع می پیوندد، فرآیند مد نظر شما به راحت ترین شکل ممکن انجام خواهد گرفت. از جمله یکی از پر کاربرد ترین ابزار هایی که با انرژی خورشیدی کار می کنند، می توان به اجاق های سولار اشاره کرد. به خصوص اگر اهل گردش در طبیعت باشید به یکی از این دست اجاق ها نیاز پیدا خواهید کرد. عدم نیاز آن ها به هر گونه انرژی الکتریکی و سوخت هایی که سلامت محیط زیست را به خطر می اندازند، مزیتی بزرگ محسوب می شود. در ادامه یکی از با کیفیت ترین اجاق های سولار تحت عنوان گوسان را معرفی خواهیم کرد.

گوسان وسیله ای کاملا تکنولوژیک است که تعریف متفاوتی از یک اجاق مسافرتی را برای کاربر به ارمغان خواهد آورد. این اجاق سولار با استفاده از تکنولوژی لوله خلا، نور خورشید دریافت شده را در راستای پخت و پز سالم و دوست دار محیط زیست به کار خواهد بست. برای طبخ غذا به کمک این اجاق نیاز به استفاده از پروپان و یا زغال چوب به عنوان سوخت نخواهید داشت و تنها ظرف مدت زمان ۲۰ دقیقه غذای لذیذتان حاضر است. تقریبا هر کاری که در آشپزخانه خانه خود انجام می دهید، این اجاق نیز انجام خواهد داد. از پختن سبزیجات، سرخ کردن ماهی، گرم کردن گوشت گرفته تا حتی پخت شیرینی!

 

اجاق سولار گوسان نور خورشید را بر لوله خلا مذکور متمرکز می کند. این فرآیند حدود ۸۰ درصد از اشعه های ساطع شده از جانب خورشید بر لوله را به انرژی گرمایی تبدیل کرده که دما در آن حتی ممکن است تا ۵۵۰ درجه فارنهایت نیز بالا رود. برخلاف گرمای فوق العاده زیادی که در لوله تولید می شود، دما در بدنه ی خارجی دستگاه به اندازه ای است که می توانید بدون آسیب بافتی آن را لمس کنید. علاوه بر این موارد، پخت و پز در محیط با رطوبت بالای گوسان، نه تنها طعم بهتری به غذا ها می بخشد بلکه تمامی مواد ضروری و ویتامین های غذایی نیز حفظ شده و یک وعده لذیذ سالم را میل خواهید کرد. این اجاق مجهز به پنل فتوولتاییک بوده که از سامانه های تولید برق از انرژی خورشیدی است. لوازم جانبی به منظور پخت و پز در شب نیز تدارک دیده شده اند. در مجموع دستگاه با مصرف تنها کسری از انرژی یک اجاق برقی معمولی، غذای مورد نظر شما را به بهترین شیوه ممکن طبخ خواهد کرد.

 

طبق گزارش های سازمان ملل، بیش از ۳ میلیارد نفر در دنیا با استفاده از سوخت هایی که هم برای سلامتی خودشان و هم محیط زیست مضر است، پخت و پز می کنند. در این میان هر ساله میلیون ها نفر نیز به علت گاز های سمی متصاعد شده از این سوخت ها جان خود را از دست می دهند. از این رو لزوم روی آوردن به اجاق های سولار بیش از پیش آشکار خواهد شد. اگر به سفر علاقه مند هستید و گشت و گذار در طبیعت یکی از عادت های اصلی زندگی روزمره شما است، اجاق های سولار را جایگزین نمونه های معمولی کنید. بدین ترتیب هم از طعم خوب غذا لذت خواهید برد و هم از طول عمر بیشتر!
 


 
منبع: پول نیوز | نویسنده: سمیه علی اصغری





How to build your own country

How to build your own country

'Floating cities' master reinvention 09:48

Story highlights

  • Joe Quirk: More and more Americans are dissatisfied with their government
  • So now is the perfect time to innovate and create self-governing artificial islands

Joe Quirk, president of The Seasteading Institute, a nonprofit research and advocacy organization, is co-author of "Seasteading: How Floating Nations with Restore the Environment, Enrich the Poor, Cure the Sick, and Liberate Humanity From Politicians" with Patri Friedman, chairman of the board of The Seasteading Institute. The views expressed in this commentary are his own.

(CNN) If you'd like to live in a country that caters to your values and lifestyle, why not build your own?

Nearly half the earth's surface is a blue frontier over which no country holds sovereignty, and startup cities that float permanently in international waters will soon be economically feasible as construction materials get cheaper, greener and printable in 3D form. These will be homesteads on the high seas -- or seasteads.
Joe Quirk
By 2020, Blue Frontiers, our for-profit spinoff from The Seasteading Institute, a nonprofit research and advocacy organization, plans to provide fresh jurisdictions on floating sustainable islands designed to adapt organically to sea level change. These will be privately financed and built by local maritime construction firms employing the latest in sustainable blue tech.
We've already raised our seed round of investments to perform research and secure legislation, so get ready for the next wave of nations.
Of course, the need for seasteads could not be greater. Americans are fed up with their government -- in a recent Washington Post-ABC News poll, nearly two-thirds of Americans reported that they trust neither the Democratic or Republican establishment to represent them.
But this isn't a new sentiment. America's founders were also fed up with their government. The New World served as a platform where political innovators could experiment with unconventional ideas. As new states and territories were established piecemeal across the frontier, they became incubators for novel ideas of governance -- eventually shaping the country we have today.
A modular wavebreaker shelters Artisanopolis, a model seastead, in shallow coastal waters. Greenhouse domes will provide locally grown food. Courtesy of Gabriel Scheare, Chile.
Fast-forward over two hundred years, and most land has been claimed by governments established in previous centuries -- leaving the high seas to serve as the latest frontier for innovation.
"Why are we not looking at moving out onto the sea?" asked famed ocean explorer Robert Ballard, who discovered The RMS Titanic, as he concluded his 2008 TED talk with a clarion call: "Why do we have programs to build habitation on Mars ... but we do not have a program looking at how we colonize our own planet? And the technology is at hand!"
That same year, two Silicon Valley entrepreneurs, Peter Thiel and Patri Friedman, co-founded The Seasteading Institute to bring a startup sensibility to the problem of government monopolies that are too big to succeed.
The first permanent businesses on the high seas could be sovereign floating hospitals that provide cutting-edge care to patients who choose them. Design concept by Edward McIntosh, 2014, Ecuador.
Venture capitalist Peter Thiel announced that our outdated state could not adapt to dynamic modern technologies. In fact, vital departments of the US government still use floppy disks. Political economic theorist Patri Friedman, a Google engineer and Milton Friedman's grandson, observed that Steve Wozniak didn't change Hewlett-Packard from within. After his design for the personal computer was rejected five times, he left and founded Apple with Steve Jobs.
So where will the Wozniaks of governance go?
Gather your kindred spirits, forge a business plan to sell a unique service to the world and entice people to choose your floating island. If immigrants arrive and create a thriving community, your floating town could expand and grow into a city. If your floating island goes bankrupt, it will be disassembled and sold off to competing seasteads.
Seasteads 3D-printed on the ocean will not resemble skyscrapers rooted in bedrock. The City of Meriens follows the form and function of a manta ray. © Jacques Rougerie Architecte, France.
There's no shortage of innovators who believe they can create better societies, and no shortage of funders who want to invest in the New Blue World. Since people will be able to select and reject seasteads voluntarily, an evolutionary market process that will discover better ways of living together will naturally emerge.
Residents will have more direct influence over their floating society of a few hundred than they would have over an old nation of hundreds of millions. Also, unlike present governments, floating islands are no threat to other nations.
Small floating cities already proliferate on our oceans. Oil rig workers typically work two weeks out of every four in floating accommodations that meet hotel standards, where they enjoy saunas, gyms, maid and laundry services and satellite TV. Their platforms, each the size of one or two football fields, are frequently stable enough to play ping pong.

And floating private governance is a rapidly growing industry. This year, more than 20 million people will vote to float when they board cruise ships for jobs and vacations, where they enjoy private security guards and health care. Disney World has been hailed as a marvel of private governance. If only Walt Disney had lived to see his majestic fleet of Disney Magic, Disney Wonder, Disney Dream and Disney Fantasy. The cruise industry provides seasonal jobs for people in the developing world, and seasteads could create permanent jobs as well as homes.
Meanwhile, French Polynesia has offered to host the first pilot seastead. This ancient culture of navigators has been choosing among islands and founding new societies for millennia. Leaders in French Polynesia reached out to The Seasteading Institute to let us know they possess all the features seasteading needs to get started: calm warm waters, natural wave breakers and a youth culture eager to work in incubation hubs for blue tech.

On January 13, 2017, French Polynesia signed a Memorandum of Understanding with The Seasteading Institute, agreeing to work together on legislation for a "special governing framework," so pioneers can offer innovative societies in a protected Tahitian lagoon.
The prototype for their floating islands has already been built in the Netherlands by our Dutch engineers at DeltaSync in partnership with Public Domain Architects. The Floating Pavilion in Rotterdam is sustainable, solar-powered and mobile, a sterling example of what the Dutch call "climate-proof architecture."
So let's let a thousand nations bloom.