عصر ایران؛ جعفر محمدی - باران هایی که این روزها بر ایران می بارند، بی سابقه نیستند؛ از پدر بزرگ ها و مادربزرگ ها بپرسید که مثلا ٥٠ سال پیش اوضاع بارندگی چگونه بوده است؟ بی تردید آنها باران های پر آب و برف های سنگین فراوانی را به یاد خواهند آورد و حتی از سیل هایی بزرگ برایتان خاطره ها خواهند گفت.
اما چرا سیل های دهه های گذشته - با آن همه فقر امکانات - به اندازه امروز خانمان برانداز نبودند؟
علت بسیار ساده است: پدر بزرگ های ما و اجداد آنها ، شهرها، روستاها و راه های خود را در تطابق با طبیعت می ساختند. اگر در دامنه کوهی، مسیلی بود که آب های خروشان را در خود جای می داد، به آن مسیل احترام می گذاشتند و هرگز برای ساختن راه و خانه، پُرش نمی کردند. محل عبور آب ها را می شناختند و دام ها و باغ هایشان را در آن مسیر قرار نمی دادند.خانه ها را در فاصله و ارتفاع مطمئنی از آب رودخانه بنا می کردند.
می دانستند که جنگل ها و مراتع، فقط پوشش گیاهی نیستند بلکه سدی هستند در برابر سیل؛ از این رو، تنها به قدر ضرورت از آنها برداشت می کردند و ... .
اما در دهه های اخیر ، گویا تمام آن دانش تجربی انباشته شده در هزاره های متمادی، ناگهان بر باد رفت، گو این که به آلزایمر دسته جمعی مبتلا شده باشیم.
ما ناگهان با طبیعت، نه غریبه که دشمن شدیم ، غافل از این که چاهی می کنیم از بهر خودمان!
مسیل ها را شکاف هایی نابهنجار پنداشتیم و پُرشان کردیم (مانند مسیل کنار دروازه قرآن در شیراز) ، در مسیر صدها و شاید هزاران ساله سیلاب ها، خاکریزی کردیم و راه آهن ساختیم تا آبهای خروشان به جای آن که در دشت های خالی از سکنه فروکش کنند یا به دریا بریزند، به سمت شهرها بیایند( مانند آنچه در آق قلا رخ داد) ، جنگل ها و مراتع را تراشیدیم و ویلا ساختیم ( مانند بخش های زیادی از شمال ایران) ، در کنار رودها خانه ها و رستوران های مجلل ساختیم ( مانند رودهای اطراف تهران) و کارهای نابخردانه دیگری از این دست فراوان مرتکب شدیم.
در این میان، خشکسالی های مکرر، غفلت مان را مضاعف کرد و یادمان رفت که وقتی باران های شدید باز گردند و راه های قدیمی شان را منهدم یا اشغال شده ببینند، توقف نمی کنند بلکه این بار از روی خانه ها، جاده ها، پل ها و جنازه های ما رد می شوند... و قرعه این اتفاق گریزناپذیر به نام نوروز ١٣٩٨ افتاد تا شادی عید با غم عزا درآمیزد.
ما ایرانی ها، امروز تاوان بدرفتاری های احمقانه ای را می دهیم که با طبیعت داشته ایم و بی هیچ تردید و تعارفی، اگر به خود نیاییم و عذر تقصیر به پیشگاه طبیعت نبریم و جبران مافات نکنیم، با هر بارندگی پشت مان خواهد لرزید که نکند این بار نویت ما باشد تا در کام هیولای سیل بلعیده شویم.
بازشناسی راه آب هایی که دستخوش حماقت های ما شده اند و آزادسازی و بهسازی آنها برای پذیرش سیلاب های آتی، حفظ و ترمیم جنگل ها و مراتع، لایروبی سدها و رودخانه ها و عقب نشینی سریع از حریم آب ها و مسیل ها با تخریب بناهای ساخته شده در آنها، کارهایی هستند که باید به قید فوریت آغاز شوند.
در غیر این صورت باید دست به دعا شویم و برخلاف آرزوی داریوش بزرگ، از خدا بخواهیم که خشکسالی را در این سرزمین مستدام بدارد!
علی اصغر پیوندی رییس هلال احمر درباره سیل در توییتر خود نوشت: هموطنان عزیز! سیل شوخی ندارد. قدرت آب را دست کم نگیرید. سیل تماشا ندارد. لطفا و خواهشا خودتان را از مسیر آب های خروشان دور کنید.
فرمانده نیروی زمینی ارتش از ورود نفربرهای دوزیست آبی-خاکی نزاجا به شهر آق قلا خبر داد.
به گرارش ایرنا از روابط عمومی ارتش، امیر
سرتیپ حیدری با اعلام خبر فوق افزود: نفربرهای دوزیست آبی-خاکی نزاجا به
منظور امداد رسانی و جابجایی نفرات، در جاهایی که ارتفاع آب بالاست، وارد
شهر آق قلا شدند.
وی افزود: این نفربرها قادرند هم در خشکی و هم در آب تردد کرده و نسبت به جابه جایی نفرات اقدام کنند.
به گزارش ایرنا، بارش شدید باران در روزهای پایانی اسفند ماه 97 موجب وقوع سیلاب و رانش زمین و ایجاد خسارات های سنگین به شهرهای استان های گلستان و مازندران شده است.
طی روزهای اخیر معاون اول رئیس جمهوری،وزیران نیرو،راه و شهرسازی،جهاد کشاورزی، امور اقتصادی و دارایی، کشور،بهداشت درمان و آموزش پزشکی، رئیس مجلس شورای اسلامی و فرماندهان ارشد نظامی با حضور در مناطق سیل زده در جریان رسیدگی به وضعیت آسیب دیدگان قرار گرفتند.
سخنگوی سپاه از سفرصبح امروز سرلشکر جعفری به استان گلستان و بازدید وی از روند اجرای امور در مناطق سیلزده این استان خبر داد.
به گزارش مهر، سردار رمضان شریف سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه از سفر صبح امروز (سه شنبه) سرلشکر جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به استان گلستان خبر داد و گفت: فرمانده کل سپاه در بدو ورود به استان گلستان از روند اقدامات صورت گرفته در مناطق سیل زده بازدید و دستور تسریع، ساماندهی و رساندن امکانات مورد نیاز مردم از سپاههای استانی را صادر کرد.
وی گفت: فوریترین کار سپاه سرعت دادن به تخلیه آب و حفر کانالهای جدید و تلاش برای لایروبی دهانه گرگان رود که به سرعت تخلیه آب کمک میکند، است.
رئیسجمهور امروز به روستای چنسبلی از توابع شهرستان آققلا رفت و مردم این منطقه سیلزده مسائل و مشکلات خود را با حسن روحانی در میان گذاشتند.
به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، رئیسجمهور عصر امروز به روستای چنسبلی از توابع شهرستان آققلا رفت و مردم این منطقه سیلزده مسائل و مشکلات خود را با حسن روحانی در میان گذاشتند.
محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور، حجت الاسلام محمود علوی وزیر اطلاعات، رضا اردکانیان وزیر نیرو، محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی، سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی، محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و تابش رئیس بنیاد مسکن ، رئیس جمهور را در این سفر همراهی میکنند.
وزیر نیرو سیلابهای بیسابقه در کشور را ناشی از تحمیل تغییرات اقلیمی بر کره زمین دانست و گفت: پدیده تغییر اقلیم در حال تحمیل شدن به کشور ماست به طوری که پس از گذر سالهای خشک شدید بلافاصله ترسالیهای شدیدی رخ میدهد.
به گزارش تسنیم، رضا اردکانیان وزیر نیرو در جلسه شورای هماهنگی مدیریت بحران استان مازندران به تشریح آخرین وضعیت آب و برق مناطق سیلزده این استان پرداخت و گفت: در ساعات اولیه وقوع این سیلاب حدود 186 روستای استان با قطعی برق مواجه شده بودند که در حال حاضر تنها یک روستا مشکل تامین برق دارد که این بخش نیز عمدتا به دلیل عدم دسترسی بوده است که تا پایان امروز مشکل این روستا نیز برطرف خواهد شد.
وی افزود: در بخش آب شرب نیز 6 شهر و 271 روستا با مشکل قطع و تامین آب در ساعات اولیه وقوع سیلاب مواجه شده بودند به طوری که حدود 400 لیتر در ثانیه آب شرب بابل و بابلسر در اثر کدورت بالای آب مخزن سد البرز قطع شده بود و این مشکل در حال رفع شدن است.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه در حال حاضر
آب تمامی شهرها وصل شده است، ادامه داد: هم اکنون تمهیدات آبگیری از سطح آب
سد البرز برای انتقال آب با کدورت کم جهت رقع مشکل آب بابل و بابلسر نیز
در جریان است.
* مخازن سدهای مازندران بخش اعظم سیلاب استان را تسکین دادهاند
اردکانیان با اشاره به اینکه سدهای موجود استان مازندران توانستهاند بخش عمدهای خسارات احتمالی سیلاب استان را برطرف کنند، گفت: مسیر روندیابی و تسکین سیل موضوع فنی بسیار مهمی است که با کارکرد دریچههای مختلف سدها انجام میگیرد.
وی خاطرنشان کرد: تهمیدات صورت گرفته در این بخش موجب شده است تا با مانور دریچههای سد البرز ورودی 500 مترمکعب در ثانیه این سازه به خروجی 65 مترمکعب در ثانیه کاهش پیدا کند. در سد رجایی نیز ورودی 65 مترمکعبی به مخزن به خروجی یک مترمکعبی تقلیل کرده و در سد گله رود نیز با وجود شرایط ناتمام این سازه ورودی 70 مترمکعبی به سازه خروجی 25 مترمکعب در ثانیه را به ثبت رسانده است که همین اقدام اثرات چشمگیری در کاهش خسارات داشته است.
وزیر نیرو بارش چند روز اخیر در مازندران را کمنظیر دانست و افزود: طرح این موضوع که سیلاب مازندران با دوره بازگشت 300 ساله بوده است مطمئنا این مسئله به معنای دسترسی ما به آمار 300 ساله و 500 ساله و حتی 100 ساله نیست. بلکه این مهم مدلهای ریاضی محاسباتی است که بزرگی این سیلاب را به ما نشان میدهد و با این شدت در هر 300 سال یکبار احتمال وقوع آن وجود دارد.
اردکانیان تصریح کرد: زمانی که تنها 200 میلیمتر بارش در حد فاصل بابلرود تا بهشهر در شرق استان رخ داده است این امر حاکی از آن است که سیل کم نظیری رخ داده است. حتی دبی سیل تجن تا 880 مترمکعب در ثانیه رسیده است که دوره بازگشت آن 300 ساله بوده است.
وی یادآور شد: سال گذشته در همین مقاطع
زمانی کشور ما یکی از خشکترین سالهای آبی نیم قرن اخیر خود را سپری
میکرد ولی بلافاصله پس از پشت سر گذاشتن این پدیده سخت که امروزه در
ادبیات از آن به عنوان سختار اقلیمی یاد میشود با چنین سیلابهای بزرگی
روبهرو میشویم. این مسئله نتیجه تغییرات اقلیمی است که بر کره زمین در
حال تحمیل شدن است.
* پدیده تغییر اقلیم در حال تحمیل شدن به کشور ماست
وزیر نیرو ادامه داد: ساخت سدها، لایروبی و ساماندهی رودخانهها، آزادسازی حریم و بستر امری ضروری است و اگر چنین اقداماتی صورت نگیرد مطمئنا آثار منفی سیلابها به مراتب بیشتر خواهد بود اما به هر حال این پدیده تغییر اقلیم در حال تحمیل شدن به کشور ما و بسیاری از جوامع دیگر است به طوری که پس از گذر سالهای خشک شدید بلافاصله ترسالیهای شدیدی رخ میدهد که باید خود را برای آن آماده کنیم.
اردکانیان خاطرنشان کرد: چه در زمان کمبود آب و چه در زمان فراوانی این مایع حیاتی میباید ماهیت میان بخش بودن مدیریت آب را به رسمیت بشناسیم. بخش آب عرصهای است که به یک دستگاه مربوط نمیشود و باید با اقدام مشترک در این زمینه به فعالیت بپردازیم. بنابراین سازمان هواشناسی، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و... باید با یک همکاری نزدیک در سطح ملی و استانی بتوانند خسارات چنین پدیدهای را کمتر کنند.
وزیر نیرو در بخش دیگری از سخنان خود به مسئله پیشبینی سیلاب اخیر اشاره کرد و گفت: هشدار سیل دو تا سه روزه است ولی ما پیشبینی سیل هم داریم که با کمک ابزارهایی میتوان تا چند ماه قبل از وقوع سیلاب انجام بگیرد و برنامه ریزیهای لازم را براساس پیش بینیهای صورت گرفته انجام بدهیم.
وی خاطرنشان کرد: پیشبینی سیل یک موضوع است و هشدار سیل مسئله دیگری است. هشدار زمانی داده میشود که سیل راه افتاده و یا در 48 ساعت آینده مطمئنا به وقوع خواهد پیوست اما اخطاری که سازمان هواشناسی روز 25 اسفندماه به وزارت نیرو داده ادبیاتش ادبیات هشدار سیل نیست و پیشبینی سیل است به طوری که گفته شده سیل احتمالی رخ خواهد داد مسلما زمانی که پای احتمال در میان باشد یعنی ما در حال پیشبینی هستیم.
اردکانیان تاکید کرد: براساس برآورد صورت گرفته وقوع سیلابهای این چنینی ادامه خواهد داشت بنابراین باید سازوکاری تعریف کرده و تلاش کنیم تا از امتیازات سیل استفاده کنیم و شاهد بروز خسارت نباشیم.
وزیر نیرو در پایان اظهار امیدواری کرد با مساعدت معاون اول رئیس جمهور با تامین اعتبارات لازم برای ساماندهی رودخانهها و تسریع در تکمیل سازههای کنترل سیلاب شاهد وقوع اتفاقات این چنینی نباشیم.