پشت پرده سیاسی کاهش بهای طلای سیاه (از تابناک)
کاهش ناگهانی قیمت طلای سیاه در بازارهای جهانی به 86 دلار در هر بشکه در هفتههای اخیر تحلیلهای بسیاری را از جانب کارشناسان مختلف داخلی و بین المللی برانگیخت، تحلیلهایی که شاید بتوان وجه مشترک تمام آنها را برخورداری از یک پشت پرده سیاسی دانست.
به گزارش مهر، «در اقتصاد متکی به منابع زیرزمینی نخبگان جذب نمیشوند. وقتی ثروت خود را از زیر زمین خامفروشی کنیم، این اقتصاد مثل "بچه پولدار ملی" است که قدر پول را نمیداند، سیاست آنها این است که یک روز قیمت نفت تنزّل پیدا کند؛ ناگهان شما مىبینید ۲۰ دلار قیمت نفت تنزّل پیدا کرد؛ تا دیروز مثلاً ۱۰۵ دلار میفروختند، حالا باید ۸۵ دلار بفروشند؛ اینها سیاستهاى جهانى است. کشورى که اقتصاد خودش را بسپرد دست سیاستگذاران و طرّاحان و برنامهریزانِ خارج از محدوده مصالح او، حال آیندهى آن کشور معلوم است.»این عبارات، بخشی از سخنان رهبر انقلاب در واکنش به کاهش عامدانه قیمت نفت توسط سیاست گذاران جهانی بود که 30 مهر در جمع شرکت کنندگان در هشتمین همایش ملی نخبگان جوان مطرح کردند.افزایش تولید نفت توسط عربستان و کاهش ناگهانی این طلای سیاه در بازارهای جهانی به 86 دلار در هر بشکه تحلیل های بسیاری را از جانب کارشناسان مختلف داخلی و بین المللی برانگیخته کرد. تحلیل هایی که شاید بتوان وجه مشترک تمام آنها را برخورداری این اقدام عربستان از یک پشت پرده سیاسی دانست.پشت پرده ای که تلاش می کند با حرکتی نرم و آهسته اهرم فشاری برای ایران به همراه داشته باشد.این ادعا اما با نگاهی گذرا به اوضاع ناپایدار منطقه از قوت بیشتری برخوردار می شود. خاورمیانه به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت جهان در حالی با کاهش ناگهانی این طلای زیرزمینی مواجه شده که اقدامات گروه های تروریستی در منطقه، دخالت های کشورهای غربی و آمریکا، اختلافات ناتو و روسیه بر سر اوکراین دست به دست هم داده و شرایط منطقه را ناپایدار کرده است اما اینکه در چنین شرایط ناپایداری کاهش ناگهانی قیمت نفت حکایت از پشت پرده ای سیاه دارد.چندی پیش محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت درباره علت کاهش جهانی قیمت نفت آن را «توطئه جدید» دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران دانست که به عنوان آخرین حربه برای حمله به ایران مورد استفاده قرار گرفته است.این اظهارات اما در حالی مطرح است که بسیاری از کارشناسان و نیز چهره هایی از نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی متعقدند که بهترین راه حل برای حل این مسئله پیش قدم شدن ایران برای درخواست برگزاری نشست اضطراری اوپک است.نشستی که شاید برگزاری آن پیش از موعد قانونی یک ساله زمینه ای را برای یادآوری سهمیه کشورهای عضو در تولید نفت و ممانعت از افزایش ناگهانی و غیر ضروری آن توسط برخی اعضا گوشزد و آن را تکلیف کند.پشت پرده سیاسی افزایش بهای طلای سیاهحسین نجابت نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار پارلمانی مهر با اشاره به افزایش تولید نفت توسط دولت عربستان و کاهش بهای نفت اوپک گفت: کاهش قیمت نفت در شرایط فعلی مشکوک است، وضع منطقه، پایدار نیست، اقدامات داعش، اقدامات آمریکا، اختلافات بین ناتو و روسیه عواملی است که نشان می دهد کاهش قیمت نفت در شرایطی که خاورمیانه به عنوان اصلی ترین تولیدکننده نفت جهان دچار ناآرامی است، معنای منطقی ندارد.عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به اینکه این شبهه وجود دارد که این کاهش قیمت پشت صحنهای داشته باشد، افزود: عدهای ادعا میکنند که چون اقتصاد اروپا رشد قابل ملاحظهای ندارد، این کاهش تقاضا میتواند یکی از علل کاهش قیمت باشد در صورتی که تقاضا از سوی اروپا تغییر چندانی نکرده است.وی ادامه داد: این تئوری که عربستان با دخالت آمریکا طی یک سناریو و هماهنگی از پیش تعیین شده اقدام به افزایش تولید نفت کرده و باعث تشنج در این مسئله شود، در شرایط کنونی تقویت می شود. در چنین مواقعی باید اوپک بلافاصله جلسه فوق العاده برگزار کرده و اظهارنظر کند اما در شرایط فعلی شاهد امتناع اوپک از برگزاری نشست اضطراری هستیم.نجابت گفت: کشورهای بزرگی همچون عربستان و ایران نقش مهمی در اوپک دارند، بنابراین انتظار است در چنین شرایطی این دو کشور برای اصلاح قیمت و برگزاری جلسه اوپک اقدام کنند اما عربستان تا این لحظه چنین اقدامی را نکرده از این رو این شبهه تقویت می شود که برای فشار به ایران و روسیه به عنوان تولیدکننده اصلی نفت و گاز اقدام به چنین تشنج زایی کردند.نماینده مردم تهران با اشاره به اینکه به نظر می رسد این کاهش قیمت در مقطعی از زمان متوقف خواهد شد، افزود: هزینه تولید هر بشکه نفت برای ما پایین تر از بسیاری از کشورها همچون کشورهای اروپایی و کشورهای دریای شمال انگلیس است بنابراین این روند بدون شک متوقف خواهد شد.نجابت با اشاره به اینکه تقاضای ما به عنوان نماینده مجلس و عضو کمیسیون انرژی این است که دولت جمهوری اسلامی ایران پیشقدم شده و درخواست برگزاری جلسه فوق العاده اوپک را مطرح کند، ادامه داد: باید دولت رایزنی های مهمی را در حوزه نفت و دیپلماسی انجام دهد. در چنین مواقعی کشورها باید بپذیرند که حداقل افزایش تولید نداشته و سهمیه عضویت را رعایت کنند.ضرورت برگزاری اضطراری نشست اوپکاما در این بین روبرت بیگلریان یکی دیگر از اعضای کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه شاید در شرایط فعلی کاهش قیمت نفت فرصتی مناسب برای جمهوری اسلامی ایران به منظور بازیابی سهم خود در بازارهای جهانی باشد عنوان کرد: اینکه برگزاری نشست اضطراری اعضای اوپک را مطالبه میکنیم نه صرفا به منظور افزایش تولید و کاهش قیمت است بلکه به منظور ارزیابی بهتر شرایط و دل نگرانی های شرکای ما در اوپک و نیز تلاش برای اجماع مجدد برای ادامه رویه اوپک است.نماینده مردم ارامنه شمال کشور ادامه داد: برای ترسیم دورنمای مشخص و جلب اعتماد متقابل بین شرکای اوپک، برگزاری نشست اضطراری امری مورد پیگیری ما است.عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به راهکارهایی که در شرایط کنونی دولت جمهوری اسلامی ایران میتواند اتخاذ کند، گفت: باید نشست اضطراری اوپک به طور جدی پیگیری شود. البته در این خصوص باید دید تحلیلهای وزارت نفت چیست، به اعتقاد من بازگشت سهم ما از بازارها در شرایط فعلی اولویت اول است و مسئله قیمت در اولویت دوم قرار دارد.بیگلریان خاطرنشان کرد: ما باید نقش خود را در سهم بازار بازیابی کرده و در این شرایط حتی ممکن است کاهش قیمت خود زمینهای برای بازآفرینی بازار جمهوری اسلامی ایران فراهم کند.با وجود این اظهارات اما چندی پیش وزیر نفت در اظهار نظری با اشاره به اینکه فعلا برنامهای برای برگزاری نشست اضطراری در اوپک نداریم عنوان کرد: این قیمت نفت یک مدل بازرگانی نفتی است و نمی توان آن را جنگ کاهش قیمت نفت نامید.راهکار دولت برای حل مشکل کاهش قیمت نفت در بودجه 94در این بین اما غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگویی با مهر، با بیان اینکه دولت در اثر کاهش قیمت نفت با کاهش 8 تا 9 درصدی منابع ارزی مواجه خواهد شد گفت: کاهش قیمت نفت اثرش بر بودجه را در 3 ماهه آخر سال نشان میدهد که دولت میتواند با تخصیصها این مشکل را حل کند.نماینده مردم گچساران اظهار داشت: در جلسات مشترک تاکید شده است که دولت برای جبران این کسری بودجه، تخصیص بودجه های عمرانی را کاهش نخواهد داد بلکه در بودجه جاری صرفه جویی می کند.وی در خصوص قیمت نفت در بودجه سال 94 هم گفت: اجلاس بعدی اوپک و فضای اقتصادی کشور و مذاکرات در تعیین قیمت نفت در لایحه بودجه سال 94 بسیار تاثیر گذار است اما قطعا قیمت نفت در لایحه بودجه پایین تر از سال گذشته خواهد بود.نکته قابل تامل اما این جاست که در سال 93 بودجه کل کشور با نفت 100 دلاری در هر بشکه بسته شد این در حالی است که کارشناسان پیش بینی کاهش قیمت نفت در هر بشکه را در بودجه سال 94 کردند، حال دولت در چنین شرایطی چگونه بر این مشکل فایق آمده و آیا جلساتی که دولتی ها و مجلسی ها در این زمینه برگزار کردند می تواند راهگشایی برای این مشکل باشد یا نه!تا قبل از بررسی بودجه 94 مشکل برطرف خواهد شددر این بین اما حسینعلی حاجی دلیگانی عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه نگرانی در خصوص کاهش قیمت نفت برای بستن بودجه سال 94 وجود ندارد، به مهر گفت: اگر دولت بخواهد تدابیری را در این زمینه بیندیشد مجلس همکاری کرده و هر مجوزی که از سوی مجلس درخواست کند، صادر خواهد شد.این نماینده مجلس با اشاره به اینکه اقدام عربستان در افزایش تولید نفت از نظر ما نوعی جنگ نفتی محسوب می شود، ادامه داد: اعتقاد ما این است که این اقدام یک نقشه طراحی شده توسط عربستان و هم پیمانانش برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران و به تبع آن برخی دیگر از کشورهای منطقه است که قطعا باید از همه توان خود برای رفع این مشکل استفاده کنیم.وی تاکید کرد: اگر دولت و وزارت امور خارجه که عمده وقت خود را صرف مسئله مذاکرات هستهای میکند در این جهت هم وقت مناسب بگذارد، میتوان بخشی از مشکل را حل کرد.حاجی دلیگانی گفت: البته وضعیتی که در اثر این اقدام عربستان به وجود آمده است، شکننده خواهد بود و به زودی مشکل کاهش قیمت نفت رفع خواهد شد. اما این بدان معنی نیست که در این جهت تلاشی نکنیم.این نماینده مجلس اما درحالی که پیش بینی کرد تا قبل از بستن بودجه 94 این مشکل برطرف خواهد شد، راهکار کاهش وابستگی بودجه کشور به درآمدهای نفتی را صرفه جویی در هزینهها و پیگیری وصول آنچه که جمهوری اسلامی ایران در نقاط مختلف دنیا به عنوان برخی طلب ها دارد آن هم با یک دیپلماسی قوی را راه حل بخشی از مشکلات دانست که جذب این وجوهات کمک شایانی به بودجه کل کشور خواهد داشت.اما آنچه در این بین بیش از همه قابل تاملتر خواهد بود این است که بدون شک عربستان بر خلاف سیاست اعتماد سازی ایران، ترجیح می دهد در زمین آمریکا بازی کند، آن هم یک بازی با توسل به ابزار نفتی برای تاثیر گذاری بر مذاکرات هسته ای.
امیر دبیری مهرصاحب عزایی به عظمت خدا (از تابناک)
کد خبر: ۴۴۶۶۲۹تاریخ انتشار:۱۱ آبان ۱۳۹۳ - ۲۳:۲۴
عشق و شوق فراگیر و عالمگیر به امام حسین (ع ) و فرزندان و اصحاب وفادار ایشان بسیار راز آلود و تامل برانگیز است . چه بسیار آزادگان و اصلاح گران و مبارزان و رهبران و حتی پیامبران در تاریخ بوده اند که نامشان به نیکی در جریده عالم ثبت شده است و آبروی بشریت محسوب می شوند و احترام انسانها را در ادوار تاریخ برانگیخته اند اما نام و یادشان اشکی بر چشم ، عشقی در دل و شوری در جان ایجاد نمی کند . بسیاری از این نام آوران در راه حقیقت وزیبایی و آزادی انسانها از طوق بندگی و خواری زجرها کشیده اند و دردها تحمل کرده اند و برخی شهد شهادت نوشیده اند اما هیچ کدام مانند حسین بن علی (ع ) بغض در گلو و شور در وجود انسانها ایجاد نمی کنند.تکرار نقل و روایت تراژدیها و حماسه های تاریخی از جاذبه آنها می کاهد و به عبارتی همه رخدادها کهنه و قدیمی و تکراری می شوند جز تاسوعا و عاشورای حسینی . هر سال که می گذرد این آیین و مناسک دینی و انسانی و روحانی پرشور تر و جذاب تر و دلربا تر می گردد. در این تردیدی نیست که راه حسین و مصائب حسین منحصر به فرد است و این یکتایی و یگانگی مصائب ایشان هر روح سالم و هر وجدان بیداری را می گدازد و تاب و تحمل را از سوگواران حضرتش می ستاند اما راز مانایی شور حسینی در پهنه تاریخ و درازنای روزگاران در چیست ؟ چگونه است که گویی روح بلند امام همام ناظر و حاضر بر این سوگواری هاست و دست عنایت و نوازش او بر سر همه سوگوارانش کشیده می شود. سفره نعمت و رحمت و برکت و شفا و گشایش حسین نه تنها در 1400سال برچیده نشده بلکه هر سال گسترده تر و پر بارتر و جان افزا تر شده است ؟ راز این همه عزت و محبوبیت در چیست ؟ حقیقتا و بدون مجامله واژه عزت وامدار نام حسین است . حسین آبروی تاریخ است اما چرا و چگونه چنین واقعیتی در برابر دیدگان ما تجلی یافته است؟ پاسخهای گوناگونی به این پرسش ارایه شده و داده خواهد شد اما حقیر در این نوشته نگاه دیگری به امام مظلومان و آقای عزت مندان و محبوب و معشوق آزادگان جهان کرده ام و آن بیان این واقعیت است که حسین بلاشک برگزیده خدا در اعطای عزت و کرامت است . گویی حضرت حق در میان خیل انسانهای بزرگ و جاویدان اعصار مختلف امانتی را به آنها عرضه داشت به نام عشق و پرستش و البته بسیاری با روح بزرگشان تحمل برداشتن این بار امانت را داشته اند ولی حسین است که یکجا و به شکل اکمل امانت دار خدا گشت و یگانه قهرمان صحنه عشق بازی با خدا در عاشورا شد . العیاذبالله و بروجه تمثیل خدا نیز بر این همه محبت و عشق و بندگی و فرمانبری حسین به خدای خود اشک ریخت . حسین آبروی انسان و بشریت را در دستگاه الهی و آفرینش خرید . بزرگی حرکت او و عمق مصیبت های او پرده ای شد بر همه زشتی ها و پلیدی هایی که به نام بشر ثبت شده است . او ضامن جاویدان هدایت پذیری و رستگاری انسان شد . ملایکه را در اطاعت مشتاقانه و پارسایانه حیرت زده کرد و شیطان را بیش از همیشه در رد دعوت به خودخواهی خجلت زده نمود. خدای مهربان و غفور و شکور نیز به مصداق ایه شریفهإِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْرَاةِ وَالإِنجِیلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ وَذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ( توبه / 111)به عهد خود وفا نموده است و مهر و عشق حسین را در فطرت ابنای بشر قرار داده است و چه محرومیت بزرگی است برای کسی که این دانه فطرتش را با اشک بر حسین پرورش ندهد.در واقع امر امام حسین تجلی وعده برحق الهی مبنی بروَقُلْ جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَهُوقًا (اسرا /81) است .خداوند در تاریخ برگزیده ای می خواست که غلبه حق و حقیقت و درستی و پاکی و زیبایی بر باطل و دروغ و پلیدی و زشتی را در یک هماورد و در یک میدان و به بهایی بالا و والا نشان دهد و این رسالت بزرگ هزینه و بهای بالایی داشت که هیچ کس تاب و توان آن را نداشت و ندارد و نخواهد داشت جز حسین (ع ) که با مظلومیت خود درروزها و شبها و ساعات غمبار قبل از عاشورا و در نهایت با شهادت جانگداز خود در عاشورا بهای آن را پرداخت و لی برای همیشه تاریخ فریاد زد که حق و راستی و پاکی باقی و پابرجا و باطل و دروغ و زشتی میراست و باطل فقط گهگاهی ظاهر می شود ولی در نهایت زایل شدنی استضرب الله الحق والباطل فاما الزبد فیذهب جفاء و اما ماینفع الناس فیمکث فی الارض کذلک یضرب الله الامثال(رعد/17)اینچنین است که در واقع خداوند متعال بعنوان مظهر حق و حقیقت و منشا و خالق عالم صاحب عزای حسین است و خود ضامن زنده نگهداشتن نام و یاد حسین است و خود او سوز و گداز بر ای بنده برگزیده اش را در جانها می افشاند و شوق برپایی پرچمهای سوگواری و روضه و عزای حسین را در دلهای مومنین می تاباند . حال می توان فهمید که چرا دردانه هستی و هدف خلقت عالم یعنی رسول اعظم حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و اله وسلم می فرمایدإِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ فِی السَّمَاءِ أَکْبَرُ مِنْهُ فِی الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمَکْتُوبٌ عَنْ یَمِینِ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِصْبَاحُ هُدًى وَ سَفِینَةُ نَجَاةٍ وَ إِمَامٌ غَیْرُ وَهْنٍ وَ عِزٌّ وَ فَخْرٌ وَ عِلْمٌ وَ ذُخْرٌ (عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج 1، ص 59 – 64)"قسم به خدایى که به حقّ مرا پیامبر فرموده است، [مقام]حسین بن على در آسمان بالاتر از [مقام] او در زمین است، و در طرف راست عرش الهى در باره او چنین نوشته شده است: چراغ هدایت و کشتى نجات، امام استوار، مایه عزّت و افتخار و [دریاى] علم و گنجینه."از این رو می توان گفت ایام سوگواری حسین بن علی (ع ) همچون شب قدر فرصتی است برای رهایی از شر پلیدی ها و زشتی ها و دوستی و نزدیکی به خدای رحمان و زیبنده شدن به نیکی ها و پاکی ها . و این همه از برکت وجود امام حسین (ع )است و چون بسیاری با چشم دل و سر این راز را دیده و گشوده اند در برپایی عزای حسین و پرچم هدایت او پیشگام و پیشرو می شوند و سفره شکرگزاری او هیچ گاه جمع نمی گردد . اینچنین است که کودک و جوان و زن و مرد با هر میزان شور و شعور و سعادت زیر خیمه حسین قرارمیگیرند و باران رحمت الهی بواسطه شفاعت و آبروی حسین بر دل و جسم و جان همگان می بارد و جوانه های عشق و علاقه و شیفتگی به حضرت اباعبدالله را به نهال تقوا و رستگاری مبدل می سازد و تجلیل امام از عمق جانها بر زبانها جاری می شود کهاَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللَّهِ وَ عَلَى الاَْرْواحِ الَّتى حَلَّتْ بِفِناَّئِکَ علیْکُمْ مِنّى جَمیعاً سَلامُ اللَّهِ اَبَداً ما بَقیتُ وَ بَقِىَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ.... السَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ وَ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلى اَوْلادِ الْحُسَیْنِ عَلى اَصْحابِ الْحُسَیْنِ...
گویی مثل سلامتی که در بودش احساسش نمیکنیم، تازه دریافته باشیم بود نگین آبی آذربایجان تا چه اندازه برایمان مهم است. اینقدر مهم که در سفر انتخاباتی کاندیداها، برنامه ایشان برای احیای دریاچه را جویا شویم و از ایشان وعده بگیریم و...؛ اما واقعیت نشان میدهد که وعدهها به تحقق نرسیده، دریاچه با معجزهای در آستانه احیا قرار گرفته تا به یادمان بیاورد اگر دست جنبانده بودیم، چه بسا امروز اوضاع بهتری را تجربه میکردیم.کد خبر: ۴۴۷۲۸۴تاریخ انتشار:۱۵ آبان ۱۳۹۳ - ۱۶:۰۰-06 November 2014
حال دریاچه ارومیه خوب شده است؛ نه خوبِ خوب، ولی در قیاس با وضعیت اسفناکی که داشت میتوان ادعا کرد رو به راه شده و در آستانه بهبودی قرار گرفته است.به گزارش «تابناک»، هرچه بهار و تابستان امسال و حتی پاییز و زمستان سال گذشته کاهش حجم بارندگیها نوید از بروز خشکسالی دامنهدار و طولانی مدتی برای سرزمینمان میداد و نگرانی کاهش منابع آب شیرین کشورمان را در قامت بحرانی قریب الوقوع یادآور میشد، حال ناخوش پهنههای آب شور میهنمان چون دریاچه ارومیه حکم نمکی بر زخمهایمان را داشت.بزرگترین دریاچه کشورمان به ناگاه تا حدود زیادی خشک شده و به جای مزایایش، تهدید توفان نمک جایگزین شده بود و همه این اتفاقات شوم در حالی رخ داده بود که کمبود بارندگیها مانع رها کردن آب انباشت شده پشت سدها برای احیای دریاچه میشد و همه این عوامل در کنار هم مجابمان میکرد که به نتیجهای شوم قانع شویم: «احیای نیمه جنوبی دریاچه ده سال زمان میبرد و با اما و اگرهای زیادی مواجه است، لذا بهتر است تلاشمان را برای حفظ نیمه شمالی به کار گیریم.»البته دریاچه ارومیه تنها پهنه شور قربانی خشکسالی نبود و نیست ولی از این رو بیشتر در کانون توجهات قرار گرفت که بزرگترین آنهاست و زندگی شمار بیشتری از هموطنانمان با حیات و ممات آن گره خورده است. حیاتی که شاید اثرات مثبت آن زیاد دیده نمیشد ولی رو به موت قرار گرفتنش ورق را برگرداند.گویی مثل سلامتی که در بودش احساسش نمیکنیم، تازه دریافته باشیم بود نگین آبی آذربایجان تا چه اندازه برایمان مهم است. اینقدر مهم که در سفر انتخاباتی کاندیداهای مختلف ریاست جمهوری، برنامه ایشان برای احیای دریاچه را جویا شویم و از ایشان وعده بگیریم و اینقدر بر این موضوع تاکید کنیم که رئیس جمهور منتخب در نخستین نشست هیات دولت، یکی از موضوعات مورد بحث را نجات دریاچه معرفی کند.دکتر روحانی به وعده خود وفا کرد و پیگیری وضعیت این دریاچه را در دستور کار قرار داد اما وقتی کاربلدترین افراد مامور مستقیم بررسی حال و روز دریاچه شدند، نتیجه آن چیزی نبود که انتظارش را میکشیدیم، بلکه همه چیز به وعده حفظ شرایط موجود، آن هم با در اختیار گرفتن بودجه و امکانات لازم ختم شد و فشار افکار عمومی کاری کرد که طرح های عجیب و غریب چون انتقال آب رود مرزی به دریاچه بار دیگر مطرح شود!اوضاع بحرانی دریاچه نه تنها خوب نشده بود، که بحرانی تر از پیش جلوه میکرد تا اینکه در روزهای اخیر اتفاقی عجیب رخ داد و همه چیز دیگرگون شد؛ بی سابقه ترین بارندگی صد سال اخیر در حوزه آب ریز دریاچه ارومیه، اتفاقی بود که اگر بگوییم با معجره تفاوت چندانی ندارد، به نظر اغراق نکردهایم.در چند روز سطح آب دریاچه چند ده سانت بالا آمد تا نیمه خشک شده جنوبی دریاچه هم بعد از مدت ها رنگ آب به خود دیده و تصاویر ماهوارهای وقوع معجزه را تایید کنند؛ معجزهای زمان دار که امیدواریم با تداوم بارندگیها پایدار شود و کاری کند که دل سست شده مردم از احیای دریاچه بار دیگر قرص شود.گویی آسمانی که همیشه محکوم است رنگ آبیاش را از پهنههای آبی زمین وام گرفته، برای پس دادن قرضش با تمام قوا به میدان آمده و نقشش را تمام و کمال ایفا کرده است؛ اما سهم ما چه میشود؟نه اینکه بگوییم کاری صورت نگرفته که برعکس، یکی از دلایلی که وخامت اوضاع دریاچه ارومیه به خوبی درک شده، بررسی های علمی و کارشناسی صورت گرفته در دولت جدید است اما وقتی میشنویم که نتیجه همه این بررسی ها در قالب طرح هایی برای احیا دریاچه دیده شده که روز یکشنبه هفته جاری در جلسه هیات دولت به امضای رئیس جمهور رسید، آیا نمیتوان از کندی پیشرفت امور گلایه کرد؟
مطالب مرتبط
ما دوست داریم، کسانی در اطرافمان باشند که شبیه ما هستند. اگر باورها و عقیدههای کسی با ما شبیه باشد، احتمالاً به او بیشتر علاقه خواهیم داشت و میل خواهیم داشت که با او دوست شویم.
این رفتار چیز بدی نیست. همین رفتار است که باعث میشود زندگی برای ما شیرینتر و لذتبخشتر شود. اما اتفاق دیگری هم در حال روی دادن است. عملاً ما به صورت ناخودآگاه و ناخواسته، هر چیزی را که با باورهای ما یا نگرشهای ما به جهان اطراف در تضاد باشد، کنار میگذاریم. یا اگر بخواهیم به شکل دیگر بگوییم، ما اطرافمان را با اطلاعات و افرادی پر میکنیم که مدل ذهنی فعلی ما را تایید کنند.
ذهن ما، اطلاعاتی را که به نفعش باشد مورد توجه قرار میدهد و از اطلاعاتی که با دانستهها و مفروضات فعلیاش در تضاد است، میگریزد. این یک خطای شناختی است که به آن Self Confirmation Bias یا خطای تایید خود، گفته میشود.
آیا تا به حال شده که یک ماشین جدید بخرید و ببینید که آن ماشین در خیابان خیلی زیاد شده است؟ این رویداد هم، یک خطای ذهنی است که ریشه آن کاملاً شبیه خطای «تایید خود» است. قبلاً همهی آن ماشینها در خیابان بودهاند اما مغز آنها را بیاهمیت تلقی میکرده و فیلتر میکرده. حالا که ما آن ماشین را انتخاب کردهایم، برایمان مهم و جذاب است که ببینیم دیگران هم، سلیقهی ما را تایید و انتخاب کردهاند. پس دیگر آن را فیلتر نمیکنیم!
بعضی وقتها در توصیف این خطای ذهنی میگویند: زنان باردار، هر روز و همه جا، به زنان باردار برخورد میکنند.
در سال ۱۹۷۹، در دانشگاه مینه سوتا، آزمایش جالبی ترتیب داده شد. به آزمایش شوندگان، متنی دربارهی زندگی دختری به نام جین داده شد. در نیمی از این متن تصویر یک فرد درونگرا از جین ساخته شده بود و در نیمی دیگر، تصویر یک فرد برونگرا. به طوری که نمیشد به طور مطلق جین را درونگرا یا برونگرا فرض کرد.
آزمایش شوندگان به خانههای خود رفتند و مدتی بعد دوباره آنها را برای آزمایش دعوت کردند. آنها را به دو گروه تقسیم کردند. به گروه اول گفتند: میخواهیم جین را به عنوان کارمند کتابخانه بگذاریم. آیا به نظر شما مناسب است؟ مخاطبان کمی فکر کردند و ویژگیهای درونگرایانه جین را به خاطر آوردند. گفتند: بله! او درونگراست و به درد این کار میخورد. پرسیدند: آیا به نظر شما میتواند در یک بنگاه معاملات املاک هم کار کند؟ پاسخ شنیدند: نه! او درونگراست. نمیتواند.
به گروه دوم – که پرسش و پاسخ گروه اول را نشنیده بودند – گفتند: میخواهیم جین را به یک بنگاه معاملات املاک بفرستیم. آیا میتواند آنجا خوب کار کند؟ همه گفتند: بله! او برونگراست و میتواند. بعد پرسیدند: یک فرصت شغلی دیگر هم هست و آن کار کردن در کتابخانه است. اکثریت پاسخ دادند: نه! او برونگراست. کار کردن در کتابخانه به یک فرد درونگرا نیاز دارد.
به همین دلیل است که کسی که فکر کند مردم یک شهر خاص، کم هوش هستند، هر روز نمونههای بیشتری در تایید حرف خود پیدا میکند و فرد دیگری که فکر میکند مردم آن شهر خاص، تیزهوش هستند، هر روز نمونههای دیگری در تایید باورش پیدا میکند.
به همین دلیل است که موافقان یک عقیده و باور، هر روز معتقدتر میشوند و منتقدان آن باور و عقیده، هر روز در مخالفت با آن باور و عقیده، مصممتر میشوند.
دیوید مک رانی میگوید: ذهن انسان، بیشتر به دنبال امنیت میگردد تا واقعیت. و امنیت از تایید دانستههای قبلی حاصل میشود.