عیسی کلانتری: درباره آب ۴۰ سال است که به بیراهه می‌رویم/ در سال ۱۴۲۰ چیزی به‌نام کشاورزی نداریم

از سال‌های ۱۳۷۰ به‌بعد برداشت ما از آب‌های سطحی و زیرزمینی به مراتب بیشتر از میزان ذخیره آب بوده است، در نتیجه ما از ذخایر خوردیم، درحالی‌که آب تمدن یک سرزمین است.

«حکومت اگر تصمیم بگیرد می‌تواند یک شبه مسائل سیاسی، اقتصادی، تورم را حل کند، یکسری تغییرات در سیاست خارجی و داخلی بدهد، آدم‌های عاقلی برسرکار بیایند، دو سه ساله مشکلات کشور حل می‌شود، اما شما اگر آب خودتان را از دست بدهید یک کشور ۷ هزار ساله را از دست داده‌اید، به‌نظرم مهم‌ترین مسئله‌ای که دولت‌ها در مورد آن اهمال و کم‌کاری کرده‌اند، مسئله آب کشور است.»

---

به گزارش خبرآنلاین، ۱۲ سال وزیر کشاورزی بوده، درباره دریاچه ارومیه آن‌قدر دغدغه داشته که برای رهبری و رئیس‌جمهور وقت نامه نوشته، در حوزه آب هشدارهای جدی داده، آخرین سمتش در دولت، رئیس سازمان حفاظت از محیط‌زیست بوده، او عیسی کلانتری است. منتقدان زیادی دارد، اما موافقانش بابت حرف‌های تندی که درباره حفظ آب در کشور می‌زند، تقدیرش می‌کنند. منتقدان البته این‌ها را فقط حرف می‌دانند و عمل او در حوزه دریاچه ارومیه و یا زمانی که رئیس سازمان محیط‌زیست بوده، ناموفق می‌دانند.

او دو ساعتی مهمان کافه خبر بود تا درباره این انتقادات و دغدغه‌هایش صحبت کند.

 

گفت‌وگوی ما با او را بخوانید:

 

*شما در مرند متولد شدید و همان‌جا تحصیل کردید، دوره کارشناسی در دانشگاه ارومیه گذراندید و برای ادامه تحصیل به آمریکا رفتید، برادر شهید شما هم همین‌طور بودند، ایشان پلی‌تکنیک درس خوانده بودند و گفته می‌شود آدم باهوش وفعالی بودند، شما خانوادگی درس‌خوان و تحصیلکرده هستید؟

 

ما آدم‌های متوسطی هستیم، ولی خوب پدر من آدم روشنفکری بود که به تحصیل اهمیت می‌داد، به ما می‌گفت تا هر زمانی‌که بخواهید ادامه تحصیل بدهید خرج‌تان را من می‌دهم اما بعدش با خودتان، ایشان مصدقی سفت و سختی بود که اواخر دهه چهل به حبس ابد محکوم شد.

 

*حکم حبس ابد درباره ایشان اجرا شد؟

 

تقریبا.

 

*یعنی زندان رفتند؟

 

بله، دو سالی زندان بودند و به‌مناسبت جشن‌های ۲۵۰۰ ساله عفو شدند.

 

*برادر شما دومین وزیر راه جمهوری اسلامی بودند، درباره ایشان گفته می‌شود خیلی ساده زیست بودند.

 

البته برادر من قبل از انقلاب وضعیت مالی خیلی خوبی داشت، ایشان مرا با زور فرستادند تا رفتم آمریکا، حتی همکلاسی‌های مرا تشویق کرد و کمک اولیه کرد که آمریکا رفتیم، می‌گفت دو سال می‌خواهید بروید سربازی عمرتان را تلف کنید. وضع مالی خوبی داشت اما همه اموال خودش را بخشیده بود، ایشان وقتی شهید شد فقط یک دستگاه آپارتمان ۱۴۰ متری در میدان کلانتری یوسف‌آباد داشت، درحالی‌که قبل از انقلاب ماهی ۸۰ هزار تومان حقوق می‌گرفت، یعنی حدود ۱۱ هزار دلار.

 

*از کجا حقوق می‌گرفتند؟

 

از شرکت‌های راه‌سازی، مدیر کارگاه راه‌سازی بود، از بخش خصوصی حقوق می‌گرفت.

 

*شما رفتید آمریکا و سال ۱۳۶۰ برگشتید؟

 

بله دی ماه سال ۱۳۶۰.

 

*یعنی موقع شهادت برادر ایران نبودید؟

 

خیر ایران نبودم.

 

*پس خیلی سخت بوده.

 

زندگی همین است، پذیرش شهادت در سال‌های اوایل جمهوری اسلامی، یکی از ظرفیت‌های همه ما بود.

 

*اگر سال ۱۳۶۰ به ایران برنمی‌گشتید، فکر می‌کنید عیسی کلانتری الان در چه شرایطی قرار داشت؟

 

من وقتی به ایران برگشتم از دانشگاه مینه‌سوتا برای استادیاری پذیرش شده بودم، ولی ترجیح دادم به ایران برگردم، خانواده نیاز داشت و موسی هم شهید شده بود و هم این‌که کشور نیاز داشت.

 

*پشیمان نیستید؟

 

نه.

 

*ولی اگر آن‌جا می‌ماندید دست‌کم بعید بود این را تجربه می‌کردید که وقتی یک روز از خواب بیدار شدید، سرخط خبرها این باشد که عیسی کلانتری به‌عنوان جاسوس موساد بازداشت شده است؟

 

البته در کشور ما این چیزها بعید نیست، چون وقتی شما به هرکسی بله نمی‌گویید آن‌ها در صدد حذف شما هستند، تعاملی وجود ندارد. جاسوس معمولاً دو کار انجام می‌دهد، جاسوس‌های نیمه حرفه‌ای خبر و اطلاعات منتقل می‌کنند، جاسوس‌های حرفه‌ای نفوذ می‌کنند و منافع ملی کشور را ویران می‌کنند. من هم که از دولت جدا شده بودم، ضمن این‌که در دولت اطلاعات سری مطرح نمی‌شود، اطلاعات سری در شورای عالی امنیت مطرح می‌شود که دولتی‌ها هم از آن اطلاع ندارند، لذا شبکه‌های جاسوسی دنیا سعی می‌کنند به آن‌جاها نفوذ کنند تا منافع کشور را تهدید کنند، این گروه جاسوس‌ها خطرناک‌تر هستند. جاسوس‌هایی که انتقال اطلاعات می‌کنند یا گیر می‌افتند یا نمی‌افتند.

 

*شما جایی گفته بودید وقتی دنبال اطلاعات آب بودید، دانشگاه کالیفرنیا اطلاعات بیشتری از خودمان درباره آب ایران داشت؟

 

هم بیشتر و هم دقیق‌تر، نه فقط درباره ایران بلکه درباره همه دنیا.

 

*چطور آن‌ها اطلاعات بیشتری درباره آب ایران دارند؟

 

از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای، وقتی درجه حرارت و بارش مشخص است آن‌ها می‌توانند اطلاعات آب‌های تجدیدپذیر را دربیاورند.

 

*چرا ما این اطلاعات را نداریم؟

 

ما پیشرفته نیستیم، نیاز به سیستم‌های پیشرفته است که آن‌ها در اختیار دارند، آن‌ها حتی آب‌های عمقی را هم می‌بینند.

 

*شما همیشه دغدغه آب داشتید، دست‌کم درباره دریاچه ارومیه برای آقای خاتمی و رهبری نامه می‌نویسید، سال‌ها قبل‌تر از این‌که کسی باور داشته باشد دریاچه ارومیه قرار است خشک شود، شما درباره‌اش هشدار دادید.

 

آب مانند حساب بانکی است، شما می‌دانید به حساب بانکی خودتان چقدر واریزی و برداشت دارید، و چقدر برای‌تان باقی مانده است، آب مانند همین حساب بانکی است، وقتی می‌دانید بارش، تبخیر و نفوذ آب به منابع زیرزمین چقدر است، راحت می‌توانید پیش‌بینی کنید که چقدر می‌توانید برداشت کنید.

 

متاسفانه از سال‌های ۱۳۷۰ به‌بعد برداشت ما از آب‌های سطحی و زیرزمینی به مراتب بیشتر از میزان ذخیره آب بوده است، در نتیجه ما از ذخایر خوردیم، درحالی‌که آب تمدن یک سرزمین است، حکومت اگر تصمیم بگیرد می‌تواند یک شبه مسائل سیاسی، اقتصادی، تورم را حل کند، یکسری تغییرات در سیاست خارجی و داخلی بدهد، آدم‌های عاقلی برسرکار بیایند، دو سه ساله مشکلات کشور حل می‌شود، اما شما اگر آب خودتان را از دست بدهید یک کشور ۷ هزار ساله را از دست داده‌اید، به‌نظرم مهم‌ترین مسئله‌ای که دولت‌ها در این مورد آن اهمال و کم‌کاری کرده‌اند، مسئله آب کشور است.

 

*به تعبیر شما این کم‌کاری در حوزه آب اتفاق افتاده است، چه‌طور می‌توانید خودتان را از حاکمیت دراین‌باره جدا کنید؟

 

من هم یکی از این‌ها هستم.

 

*چه شد که این کم‌کاری را انجام دادید؟

 

مسائل سیاسی، کاهش درآمدهای خارجی ارزی، فشار بر تامین غذا از منابع داخلی، این‌ها سبب شد ما حقوق بچه‌های فردا را در راستای توسعه پایدار فراموش کنیم. وقتی ما محدودیت‌های سیاسی پیدا کردیم و به دلایل سیاسی تحریم شدیم، بدون توجه به سیاست‌های توسعه پایدار به منابع داخلی فشار آوردیم.

 

*و درباره مدیریت آب چطور؟

 

ریشه آن به قانون مصوب اسفند ۱۳۶۱ یعنی قانون توزیع عادلانه آب برمی‌گردد، جالب این‌که اختیارات آب که یک موضوع میان‌بخشی است، به یک نفر یعنی وزیر نیرو دادند که حتی رئیس جمهور هم حق دخالت ندارد. وزیر نیرو از سال ۱۳۶۱ مسئولیت دارد که آب کشور را متعادل نگه دارد، اما وزرای نیرو به علت فشارهای سیاسی اجتماعی هیچ‌گاه نتوانستند به این وظیفه عمل کنند درحالی‌که مهم‌ترین وظیفه آن‌ها است.

 

تا سال ۱۳۷۰ آب‌های تجدیدپذیر بالای ۱۲۰ میلیارد مترمکعب بود، جمعیت آن روزها حدود ۵۰ میلیون نفر بود، یعنی ۲۴۰۰ متر مکعب برای هر نفر در سال، طبق تعاریف بین‌المللی کشوری که بالای ۱۷۰۰ متر مکعب در سال برای هر نفر آب تجدیدپذیر دارد نباید در محیط زیست، شرب و صنعت مشکلی داشته باشد. آن سال‌ها ما مشکلی نداشتیم و اهمیت هم نمی‌دادیم. حالا که جمعیت زیاد شده و به حدود ۸۵ میلیون نفر رسیده، آب تجدیدپذیر کشور زیر ۹۰ میلیارد متر مکعب است، یعنی به طور متوسط ۱۰۵۰ متر مکعب آب تجدیدپذیر داریم و ۶۵ درصد جمعیت زیر ۷۰۰ متر مکعب آب دارند، این وضعیت از دیدگاه جهانی وضعیت قرمز و اوج خطر است.

 

حداکثر مجاز برداشت از منابع آبی تجدیدپذیر ۴۰ درصد تعریف شده است، به غیر از دو سه تا جزیره کوچک مانند بحرین، ما تنها کشوری هستیم که ۱۰۰ درصد و بیشتر از ۱۰۰ درصد از آب تجدید پذیر کشور را مصرف می‌کنیم، یعنی به منابع آب‌های فسیلی دست درازی کردیم و آن‌ها را هم تمام کردیم.

 

*نقش وزارت نیرو این وسط کجاست، شما همیشه از منتقدان وزرای نیرو بوده‌اید.

 

وزارت نیرو زیر فشار نماینده‌ها و حاکمیت است که به کشاورزی برای توسعه آب بدهد، درحالی‌که این وزارتخانه موظف است که استحصال آب را کنترل کند، اما چون‌که سیاست‌های تولی‌گری و تصدی‌گری در یک وزاتخانه جمع شده است این مشکل ایجاد می‌شود. وزیر نیرو باید تشخیص تخصیص بدهد، اما بدون توجه به تعادل آب این کار را کرده است، کشاورزها هم از آب تخصیص یافته استفاده کرده‌اند، وزارت نیرو هم هرچه آب بیشتری بفروشد درآمد بیشتری خواهد داشت، لذا اگرچه معتقدم خیلی دیر شده اما حفظ وضعیت موجود شدنی است.

 

*در چه ‌شرایطی وضع موجود حفظ می‌شود؟

 

اگر سیاست تخصیص آب را از وزات نیرو بگیریم و به سازمان برنامه و بودجه بدهیم، یعنی مثل تخصیص بودجه، آن‌ها تشخیص بدهند کجاها باید مصرف آب کم شود، دراین‌صورت خیلی از چاه‌ها و پمپاژ آب کنار خیلی از رودخانه‌ها باید تعطیل شود، ما توان مصرف ۹۰ میلیارد متر مکعب آب در سال را نداریم، اگر ۴۰ درصد سازمان ملل را بپذیریم سقف مصرف ما ۳۶ میلیارد متر مکعب آب می‌شود، ما باید طی پنج-شش سال ۴۰ میلیارد متر مکعب از استحصال آب از منابع سطحی و زیرزمینی کم کنیم.

 

*این حرف‌ها از زبان شما پذیرفتنی نیست، چراکه آن سال‌ها شما وزیر کشاورزی بودید و مسائل آب اگرچه با منافع وزارتخانه شما در تضاد بود اما شما هم کاری نکردید، در بهترین حالت فقط توصیه کردید.

 

اتفاقاً سال ۱۳۶۹ من وزیر بودم، وزارت نیرو ۱۰ میلیون تومان از چاه‌های غیرمجاز در استان کرمان پول می‌گرفت و پروانه بهره‌برداری می‌داد، آن روزها من و آقای زنگنه درباره این سیاست به اختلاف نظر خوردیم، من باید به عنوان وزیر کشاورزی از این سیاست حمایت می‌کردم اما می‌دانستم فردا چه اتفاقی خواهد افتاد و همه چاه‌ها خشک خواهند شد، آن روز آقای هاشمی رفسنجانی به من گفت چرا دخالت می‌کنی آب برای وزارت نیرو است، گفتم بله اما من برای کشاورزی آب دائم می‌خواهم، اگر یک درخت می‌کارم این درخت حداقل باید ۵۰ سال عمر کند نه این‌که ۵ سال دیگر خشک شود. ایشان پرسیدند که مگر آب‌های زیرزمینی هم پایانی دارد، من دو جلسه خدمت ایشان رفتم ودرباره آب‌های زیرزمینی توضیح دادم، این‌که اگر ما به‌صورت ناپایدار از آن استقاده کنیم بله پایان دارد، ایشان حرف مرا پذیرفت.

 

آقای چیت‌چیان (وزیر نیرو – دولت اول حسن روحانی) یک آماری دادند، گفتند مقدار آب‌های تزریقی به منابع زیرزمینی در سال ۱۹.۵ میلیارد مترمکعب است، همان زمان برداشت ما ۵۱.۵ میلیارد متر مکعب بود، ۴۷ میلیارد متر مکعب توسط چاه‌های مجاز و غیرمجاز، ۴.۵ میلیارد مترمکعب هم قنات‌ها، (چشمه‌ها جزو آب‌های سطحی محسوب می‌شوند.) ما سالی ۳۰ میلیارد متر مکعب آب اضافی از زمین بیرون می‌کشیم، همراه آب، نمک‌ها را بالا می‌آوریم و در سطح خاک پخش می‌کنیم، سالانه چیزی حدود ۳۵۰ میلیون تن نمک از زیر زمین وارد خاک‌های سطحی می‌کنیم، بنابراین نه‌تنها آب کشور را از دست می‌دهیم خاک کشور را شور می‌کنیم، و چون توان شست‌وشو نداریم بهره‌وری خاک پایین می‌آید. به ضرس قاطع بگویم که درباره آب ۴۰ سال است که به بیراهه می‌رویم.

 

*چقدر منابع آبی داریم؟

 

در هشت سال دولت آقای مهندس موسوی جمعاً ۲ میلیارد متر مکعب آب اضافی از منابع زیرزمینی برداشت کردیم، یعنی سالیانه ۲۵۰ میلیون متر مکعب آب. در زمان آقای هاشمی ۲ میلیارد به ۸ میلیارد رسید، یعنی سالیانه یک میلیارد مترمکعب آب برداشت کردیم.

 

در ۸ سال دولت آقای خاتمی ۳۲ میلیارد متر مکعب آب اضافی برداشت کردیم، یعنی سالیانه ۴ میلیارد مترمکعب در سال. در زمان آقای احمدی‌نژاد این میزان به ۷۶ میلیارد متر مکعب رسید، یعنی سالیانه ۹.۵ میلیارد متر مکعب از منابع زیرزمینی آب برداشت کردیم، هرچه‌قدر در دولت آقای روحانی تلاش شد این ۷۶ میلیارد، ۷۲ میلیارد متر مکعب شد، یعنی ۹ میلیارد متر مکعب در سال. به‌عبارتی ۱۸۸ میلیارد متر مکعب ما از آب‌های فسیلی و شیرین استفاده کردیم، درحالی‌که جمع منابع فسیلی شور و شیرین آب ۵۰۰ میلیارد مترمکعب است، که حدود ۲۱۰ تا ۲۱۵ میلیارد آن شیرین است و بقیه شور هستند.

 

یعنی تا پایان دولت آقای روحانی از حدود ۲۱۵ میلیارد آب فسیلی شیرین زیرزمینی، حدود ۱۹۰ میلیارد آن را استفاده کردیم، یکی از اصول توسعه پایدار این است که شما حق ندارید به حساب آیندگان منابع کشور را مصرف کنید، یعنی حقوق نسل‌های آینده را باید پاس بداریم، به‌نظرم نسل آینده از نظر آب جایگاهی در این کشور ندارند.

 

به ضرس قاطع به شما می‌گویم، این سیاست‌های موجود برای پنج شش سال آینده ادامه پیدا کند در سال ۱۴۲۰ ما از جنوب البرز تا دریاهای جنوب و از شرق زاگرس تا مرزهای شرقی کشور چیزی به عنوان کشاورزی نخواهیم داشت، یعنی کشاورزی ایران در شمال البرز خواهد بود و غرب زاگرس، اگر با روش موجود آب را مصرف کنیم نوه‌های من و بچه‌های شما باید از ایران بروند و جایی را برای زندگی پیدا کنند چراکه آبی نخواهند داشت.

 

چرا یوزپلنگ از بین رفت؟ یوزپلنگ گوشت‌خوار است، غذای یوزپلنگ که خرگوش باشد علف‌خوار است، هم ما انسان‌ها و هم طبیعت علف‌ها را خشک کردیم، برای همین یوزپلنگ غذایی نداشت که بخورد.

 

*آب شرب چطور؟

 

چون آبی نداریم سد بسازیم آب شرب و صنعت را می‌توانند از آب دریا بیاورند، یا دکان جدیدی به نام آب‌های ژرف راه بیندازند. سیاستگذاری‌ها در بخش آب وزارت نیرو عمدتاً توسط پیمانکاران و مهندسان مشاور انجام می‌شود، پرسنل وزارت نیرو چون می‌خواهند برای خودشان کار پیدا کنند اکثراً همکاری مستقیم با این پیمانکاران و مشاورین دارند، و سراغ آب‌های ژرف می‌روند.

 

*سراغ آب‌های ژرف رفتن قرار است چه بلایی سر کشور بیاورد؟

 

خوشبختانه خیلی بلا نمی‌آورد، چراکه آب استحصالی آن آنقدر گران است که همان اول متوقف خواهد شد، توجیه نمی‌تواند داشته باشد اما خب دکان جدیدی است.

 

*پروژه‌های انتقال آب چه‌طور، شما از مدافعان این پروژه‌ها بودید؟

 

پروژه‌های انتقال آب مانند سدسازی است، همه‌جا بد نیست، همه‌جا هم خوب نیست؛ وقتی تعادل سفره حفظ شود و آب اضافی وجود داشته باشد که به منطقه دیگر منتقل شود، با حفظ پایداری آب و خاک هیچ ایرادی ندارد.

 

*الان با پروژه انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی موافق هستید؟

 

این پروژه‌ها صرفه اقتصادی ندارد اگر صرفه اقتصادی داشته باشد من ۱۰۰ درصد موافقم. البته برای شرب و صنعت صرفه اقتصادی دارد، برای صنعت فولاد صرفه اقتصادی دارد اما برای کشاورزی صرفه ندارد.

 

*انتقال آب از دریای خزر چه‌طور، به صرفه است؟

 

دریای خزر چیزی حدود ۳۸۶ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد، ورودی آب آن هم عمدتاً از طرف روسیه است، طبق قوانین آبی به ما اجازه داده‌اند ۴۰ درصد از منابع آب تجدیدپذیر خودمان را استفاده کنیم، درحالی که فقط ۱۴ درصد استفاده می‌کنیم و بقیه وارد دریای خزر می‌شود. با توجه به وسعت گیلان و مازندران و میزان بارش‌ها در این دو استان چیزی حدود ۷ میلیارد متر مکعب آب داریم که فقط ۱۴ درصد آن را استفاده می‌کنیم. بنابراین ما می‌توانیم از حوضه دریای خزر آب را به سمنان ببریم.

 

انتقال آب از دریای خزر هم برای کشاورزی صرفه اقتصادی ندارد، فقط می‌شود برای شرب و صنعت آب دریا را منتقل کرد، چراکه صنعت و شرب از عهده پرداخت هزینه آب برمی‌آید اما برای کشاورزی صرفه اقتصادی ندارد. لذا ما می‌توانیم به منابع آب‌های زیرزمینی استان سمنان فشار نیاوریم و منابع آبی مورد نیاز صنعت را از پروژه‌های انتقال آب تامین کنیم، ما حق داریم از حقابه‌ گیلان و مازندران که بیشتر وارد دریای خزر می‌شود استفاده کنیم.

---

بیشتر بخوانید:

دفاع عیسی کلانتری از پتروشیمی میانکاله: تولید علوفه مهم تر است یا درآمد پتروشیمی

عیسی کلانتری: بدون احیای دریاچه ارومیه، هیچ حکومتی در ایران دوام نمی‌آورد/ محمد درویش: یک جایی باید تیر خلاص را بزنیم و حقایق را بگوییم

عیسی کلانتری: بزرگ‌ترین مشکل کشور، نه برجام است نه آزادی بیان، نه حجاب و نه هیچ مساله دیگر؛ مساله اصلی کشور آب است

شربت جلاب چیست؟ شربت "گلاب"؛ سودمند، نشاط آور و کاهنده استرس

شربت جلاب نشاط آور و کاهنده استرس

آیا تا کنون نام شربت جلاب را شنیده‌اید؟ شربت جلاب یک نوشیدنی سنتی پرخاصیت است که خواص بیشماری برای این شربت خصوصا در روزهای گرم تابستان در نظر گرفته شده است. این شربت از ترکیب گلاب، نبات و زعفران تهیه می‌شود و به تقویت قلب و اعصاب و خاصیت آرام‌بخشی آن اشاره کرد. در ادامه در خصوص شربت جلاب و این که شربت جلاب چیست نکاتی را برای شما خواهیم گفت. همراه ما باشید.

 جلاب چیست؟

 شربت جلاب یا شربت گلاب یک نوشیدنی سنتی پرخاصیت است، جلاب عربی شده گلاب است، انگبینی است که با گلاب آمیخته و آنرا بپزند تا حدی که به قوام بیاید، ایرانیان باستان آنرا به معنی مطلق شربت بکار می‌بردند.

در قدیم جلاب هم به عنوان دارو و هم به عنوان یک نوشیدنی نشاط‌ آور در میهمانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت، از این رو نسخه‌های شربت جلاب متعدد و متنوع است و هر حکیم با توجه به نیاز بیمار در نسخه اصل تصرفاتی کرده و مواردی به آن افزوده است.

همچنین جلاب یک نوع شربت محبوب در خاورمیانه به خصوص در کشورهای اردن، سوریه، فلسطین و لبنان است. این نوشیدنی معمولاً در ماه رمضان زیاد نوشیده می‌شود، شربت جلاب در مناطق ذکر شده از ترکیب شیره انگور یا شیره خرما، خرنوب و گلاب تهیه می‌شود و با عود عربی دودی می‌شود.

خواص شربت جلاب یا شربت گلاب

شربت جلاب، شربت گلاب یا شربت زعفران تقویت کننده عمومی بدن و نشاط آور است و خصوصا مقوی قلب، اعصاب، معده و کبد است، این نوشیدنی گوارا برای بهبود ضعف، ترس، وحشت و افسردگی به تنهایی یا همراه با عرقیات مناسب نوشیده می‌شود.

خواص شربت جلاب در طب ایرانی

شربت جلاب یکی از مُفرحات در طب سنتی ایرانی است و برای تقویت قلب و درمان بیماری‌های سوداوی تاثیر فراوانی دارد، شربت زعفران و گلاب قوای جنسی را تقویت می‌کند و برای رفع سردردها، تنش‌های عصبی، بی‌خوابی و اضطراب بسیار منفعت دارد چون هر صبح به ناشتا بیاشامند.

حکیم عقیلی خراسانی در کتاب قرابادین کبیر در تعریف جُلّاب آورده: از جمله اشربه‌ای است که جهت تقویت قلب و رفع خفقان و توحش و مالیخولیا و… ترتیب می‌دهند و با عرق‌های مناسبه می‌آشامند.

این شربت نشاط آور است و برای تپش قلب نفع بسیاری دارد، همچنین ضد وسواس و خستگی‌های عصبی است و برای درد کبد و درد سینه نفع دارد، خواص و فواید شربت زعفران برای سرد مزاجان چندبرابر است.

روش تهیه شربت جلاب

مواد لازم برای تهیه شربت جلاب طبی:

نبات سفید یک کیلو، گلاب سه کیلو، زعفران نیم مثقال.

نبات و گلاب را با شعله ملایم بجوشانید در حین جوشیدن کف آن را بگیرید و صاف نمایید تا نصف شود. سپس زعفران را با گلاب حل کرده و به آن اضافه کنید، هنگام استفاده می‌توانید با آب سرد یا یکی از عرقیات مناسب با بیماری حل کنید و کمی تخم بالنگو یا تخم فرنجمشک و یا تخم ریحان بر آن اضافه کنید و… بنوشید.

طرز تهیه جلاب در مخزن الأدویه

دستور ساختن جلاب آنست که بگیرند نبات سفید و یا شکر سفید مقدار یک من و با سه من گلاب به آتش ملایم بجوشانند و کف آن را بگیرند و صاف نماید تا به نصف رسد، پس یکدرهم زعفران به گلاب سوده داخل نمایند و در ظرفى نگاهدارند و عند‌الحاجت با آب سرد و یا با یکى از عرق‌هاى مناسبه حل کرده و تخم بالنگو و یا فرنجمشک و یا ریحان و یا امثال اینها بر آن پاشیده و بنوشند. اگر حرارت در مزاج غالب باشد بزرقطونا بر آن بپاشند و اگر برودت غالب باشد عَنبر و مُشک از هریک دو دانگ داخل جلاب نمایند. در آخر طبخ جلاب طبی عبارت از همین است.

نتیجه

در روزهای تابستان وجود نوشیدنی‌های خنک بسیار ضروری است و علاوه بر این که طراوت و شادابی را به دنبال دارد میتواند برای سلامتی نیز بسیار مفید باشد. در این مقاله در خصوص شربت جلاب و نحوه ساخت آن نکاتی را بیان کردیم. امیدواریم استفاده از این مقاله برای شما مفید بوده باشد.

---

واحد: از آنجایی که جوشاندن گلاب باعث پریدن آن و رفتن بخش بزرگی از بو و عطر گلاب و نتیجتاً ماده مؤثر آن می شود، می توان گلاب تازه را بدون جوشاندن با زعفران آمیخت (قاطی یا مخلوط کرد). همچنین بهتر از نبات و شکر، عسل است که هم بسیار خواص مثبت دارد و هم آسانتر از نبات حل می شود. از آنجایی که جوشاندن یا گرما (حرارت) دادن عسل آن را سمی می کند، حتماً باید در آب سرد یا ولرم حل شود. پس به آسانی می توان عسل و زعفران و گلاب و آب را به اندازه نیاز، درهم آمیخت و شربت تازه ای را هر اندازه نیاز باشد درست کرد و نوشید. آن که نبات را با گلاب می جوشانده اند هم احتمالاً برای حل شدن نبات و گرفتن ناخالصیهای نباتهای قدیم بوده است و هم آنکه شربتی غلیظ بدست آید تا توان ماندگاری داشته باشد و خراب نشود زیرا در قدیم یخچال نبوده است و شربت رقیق خراب می شده است.

---

آزمـون مزاج شنـاسی

پژوهشهایی نشان می دهد که کافئین برای پیشگیری از دیابت خوب است

این نوشیدنی قاتل دیابت نوع ۲ می شود؟

برخی دیگر هنوز هم ممکن است امیدوار باشند که بدون وابستگی به موادی مانند کافئین به یک سبک زندگی کاملا سالم دست یابند و در حالی که همه این موارد خوب است اما مطالعه جدید نشان می‌دهد که شاید فنجان قهوه صبحگاهی شما به سلامتی شما کمک می‌کند.

صدآنلاین نوشت: نتایج مطالعه جدید نشان می‌دهد که سطوح بالاتر کافئین خون می‌تواند به پیشگیری از دیابت نوع ۲ کمک کند.

 

به نقل از هلث، اگر تا به حال تصمیم گرفته‌اید که قهوه را از نوشیدنی‌های روزانه خود حذف کنید، کمی دست نگه دارید. بسیاری از مصرف‌کنندگان مشتاق قهوه، چای و نوشابه در یک زمانی به این فکر افتاده‌اند که این نوشیدنی را کنار بگذارند؛ برخی از آنان در جستجوی خواب بهتر هستند؛ در حالی که برخی دیگر امیدوارند کافئین کمتر برابر با اضطراب کمتر باشد.

 

برخی دیگر هنوز هم ممکن است امیدوار باشند که بدون وابستگی به موادی مانند کافئین به یک سبک زندگی کاملا سالم دست یابند و در حالی که همه این موارد خوب است اما مطالعه جدید نشان می‌دهد که شاید فنجان قهوه صبحگاهی شما به سلامتی شما کمک می‌کند.

 

همه ما در مورد برخی از اثرات منفی مصرف کافئین بیش از حد بر بدن شنیده‌ایم و احتمالا آن را تجربه کرده‌ایم و در حالی که عوارض جانبی مانند بی‌خوابی، بی‌قراری، اضطراب، لرزش دست، افزایش ضربان قلب، کم‌آبی بدن، سرگیجه و وابستگی همگی رایج است، مطالعه جدید کافئین را از دید دیگری ترسیم می‌کند و آن را به عنوان یک عامل بازدارنده برای دیابت نوع ۲ در نظر می‌گیرد.

 

مطالعات قبلی از جمله متاآنالیز ۲۰۱۸ منتشر شده در «بررسی‌های تغذیه» و مطالعه دیگری در سال ۲۰۲۰ منتشر شده در مجله آمریکایی «تغذیه بالینی»، افزایش مصرف کافئین را با کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط دانسته‌اند؛ با این حال به گفته نشریه «گاردین»، ماهیت مشاهده‌ای این مطالعات رمزگشایی اینکه آیا کافئین به‌ طور خاص دلیل کاهش خطر است یا خیر را دشوار می‌کند.

 

به منظور مبارزه با این موضوع، محققانی که روی این مطالعه جدید کار می‌کنند، از روشی به نام تصادفی‌سازی مندلی استفاده کردند که بررسی می‌کند چگونه تغییرات مختلف یک ژن در مواجهه با عناصر مشابه واکنش نشان می‌دهد. در این مورد تمرکز آن‌ها روی ۲ نوع ژنی بود که با متابولیسم کافئین سر و کار دارند.

 

کسانی که دارای گونه‌ای از ژن هستند که به آنان اجازه می‌دهد کافئین را آهسته‌تر متابولیسم کنند، نسبت به افرادی که دارای ژنی هستند که باعث می‌شود کافئین با سرعت بیشتری متابولیزه شود، بیشتر احتمال دارد سطح کافئین در خونشان افزایش یابد.

 

آنچه محققان با بررسی داده‌های تقریبا ۱۰ هزار نفر کشف کردند، این بود که سطح بالاتر کافئین خون (متابولیز آهسته‌تر کافئین) با شاخص توده بدنی پایین‌تر (BMI) و چربی بدن کمتر در مقایسه با سطح پایین کافئین خون (سوخت و ساز سریع‌تر کافئین) مرتبط است. علاوه بر این، از آنجایی که اضافه‌وزن در بروز دیابت نوع ۲ نقش دارد، کسانی که کافئین را کندتر متابولیزه می‌کنند نیز کمتر در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند.

 

نویسندگان این مطالعه خاطرنشان کردند که تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه آیا نوشیدنی‌های بدون کالری حاوی کافئین می‌توانند گزینه مناسبی برای کاهش بروز چاقی و دیابت نوع ۲ باشند، مورد نیاز است.

 

نتایج این تحقیق در نشریه BMJ منتشر شده است.

خوردن سویا کمک به پیشگیری از سرطان معده می کند

با این خوراکی از سرطان معده در امان باشید

گروه علمی:محققان کالج پزشکی دانشگاه ملی سئول (SNU) دریافتند: کسانی که به طور مداوم غذاهای تهیه شده از دانه های سویا مانند توفو و خمیر سویا مصرف می کنند، به طور قابل توجهی کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان معده هستند.به گزارش سینا پرس،یک تیم تحقیقاتی مشترک به سرپرستی پروفسورها شین وو کیونگ (Shin Woo-kyoung) و کانگ دای هی (Kang Dae-hee) از دانشکده پزشکی پیشگیرانه در دانشگاه ملی سئول یک مطالعه آینده نگر را بر روی ۱۳۹۲۶۷ نفر انجام دادند.
 

تیم تحقیقاتی اثرات مصرف دانه های سویا، خمیر سویا و توفو را بر روی سرطان معده در ۷۶۷ نفری که به سرطان معده مبتلا شده بودند در مقایسه با افرادی که به سرطان معده مبتلا نشدند، بررسی کردند. در نتیجه، محققان دریافتند: افرادی که بیش از دوبار در هفته توفو مصرف می‌ کردند، ۳۷ درصد کمتر از افرادی که توفو مصرف نمی ‌کردند، در معرض ابتلا به سرطان معده بودند. نتایج همچنین نشان داد که مصرف بیشتر توفو منجر به کاهش خطر ابتلا به سرطان معده می شود.
تجزیه و تحلیل های تیم تحقیقاتی مشخص کرد: غذاهای ساخته شده از سویا به دلیل اثر جنیستئین و ایزوفلاون که دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی هستند، خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می دهد.به گفته محققان، مطالعات همچنین نشان داد: این مواد نه تنها تکثیر سلولی و رگ‌زایی را در غشای مخاطی کاهش می‌ دهند، بلکه از رشد هلیکوباکتر پیلوری که بر سرطان معده تأثیر می ‌گذارد نیز جلوگیری می‌ کنند. این تیم تحقیقاتی معتقد است، اثر خمیر سویا که به داشتن محتوای نسبتاً بالای سدیم شناخته شده است، به دلیل تولید مواد فعال زیستی برای بدن مفید هستند.

رتبه‌های زیر 1000 کنکور در این طرح شرکت کرده‌اند | «2 جلسه اول رایگان»

ثبت نام

تبلیغ

پروفسور شین گفت: تصور می شود، خمیر سویای ساخته شده در کره تأثیر بهتری در پیشگیری از سرطان معده داشته باشد زیرا مواد فعال بیشتری در طول فرآیند تخمیر طولانی تولید می شود.پروفسور دای هی افزود : ماده فعال فیزیولوژیک موجود در سویا نه تنها سلول ‌های ایمنی که مستقیماً سلول ‌های آلوده به ویروس یا سلول‌ های سرطانی را از بین می‌ برند، را فعال می کند، بلکه آسیب دی ان ای را نیز سرکوب کرده و بازیابی دی ان ای را بهبود می ‌بخشد.
با این حال، این مطالعه همچنین نشان داد: میزان مصرف توفو و خمیر سویا در سرطان معده بسته به وزن افراد متفاوت است. به عنوان مثال، در افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) نرمال داشتند، خوردن بیشتر و چندباره (مکرر) خمیر سویا و توفو خطر سرطان معده را کمتر می کرد که این ارتباط در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی مشاهده نشد.

آشنایی با برخی ویژگیهای خوب سلامتی دارچین

ادویه‌ معطری که حافظه تان را تقویت می‌کند

ادویه معطر شناخته شده‌ای که بسیاری از ما از آن برای پخت کیک و طبخ غذا‌های خوش طعم استفاده می‌کنیم، از پوست داخلی درختان گرفته شده است.

ادویه‌ی دارچین علاوه بر طعم منحصربفردش می‌تواند خواص مفید دیگری برای انسان داشته باشد. به عنوان مثال، مطالعات نشان می‌دهد که دارچین دارای خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی است و همچنین می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.

کانال عصر ایران در تلگرام

برخی مطالعات همچنین نشان دادند که ترکیبات زیستی فعال آن می‌تواند عملکرد مغز، به ویژه حافظه و یادگیری را تقویت کند. تیمی از محققان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اخیراً چندین مطالعه گذشته را در مورد تأثیر دارچین بر عملکرد‌های شناختی بررسی کردند.

تجزیه و تحلیل آنها، که در علوم اعصاب تغذیه بیان شده است و ارزش بالقوه دارچین را برای پیشگیری از اختلالات یادگیری برجسته می‌کند. سمانه نخعی، علیرضا کوشکی و همکارانشان در مقاله خود نوشتند: این مطالعه با هدف مرور سیستماتیک مطالعات مربوط به رابطه بین دارچین و اجزای کلیدی آن در حافظه و یادگیری انجام شده است.

دو هزار و ششصد و پنج مطالعه از پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف در سپتامبر ۲۰۲۱ جمع‌آوری شد و برای واجد شرایط بودن تحت بررسی قرار گرفت. نخعی، کوشکی و همکارانشان صد‌ها مطالعه ذخیره شده در چندین پایگاه تحقیقاتی آنلاین از جمله PubMed، Scopus، Google Scholar و Web of Science را بررسی کردند.

آن‌ها سپس تحلیل خود را به ۴۰ مورد از این مطالعات محدود کردند، از میان این ۴۰ مطالعه، ۳۳ مطالعه در داخل بدن (به عنوان مثال، بررسی موجودات زنده واقعی، مانند انسان، جوندگان، یا حیوانات دیگر) انجام شده است.
پنج مورد از آن‌ها در شرایط آزمایشگاهی (به عنوان مثال، خارج از موجودات زنده، به عنوان مثال با تجزیه و تحلیل سلول‌ها یا بافت پس از مرگ) بوده است و دو مورد مطالعات بالینی (یعنی، با بیماران پزشکی) بودند.

محققان داده‌های مربوط به همه این مطالعات را استخراج کردند، از جمله نویسنده، سال انتشار، ترکیب یا نوع دارچین مورد استفاده، جمعیت مطالعه و حجم نمونه، دوز دارچین یا اجزای زیست فعال آن، جنسیت و سن شرکت کنندگان و همچنین مدت زمان و روش مصرف این ادویه را بررسی کردند.

به طور کلی، اکثر مطالعاتی که محققان ایرانی بررسی کردند نشان دادند که دارچین می‌تواند بر حافظه و عملکرد شناختی تأثیر مثبت بگذارد.

نخعی، کوشکی و همکارانشان در مقاله خود نوشتند: مطالعات در موجودات زنده نشان داد که استفاده از دارچین یا اجزای آن مانند اوژنول، سینامالدئید و اسید سینامیک می‌تواند عملکرد شناختی و حافظه‌ای را به طور مثبت تغییر دهد.

افزودن دارچین یا سینامالدئید به یک محیط سلولی می‌تواند تجمع تاو، آمیلوئید β را کاهش دهد و بقای سلولی را افزایش دهد.

محققان در یک مطالعه از نوجوانان خواستند آدامس دارچینی بجوند و نتایج مثبتی به همراه داشت که نشان می‌دهد جویدن آدامس دارچین عملکرد حافظه را بهبود می‌بخشد و اضطراب را کاهش می‌دهد.

به طور کلی، مقاله مروری سیستماتیک نخعی، کوشکی و همکارانشان نشان می‌دهد که دارچین و برخی از اجزای فعال آن می‌توانند تأثیرات مثبتی بر عملکرد مغز انسان، تقویت حافظه و یادگیری داشته باشند.

این بررسی می‌تواند گامی اثربخش برای دیگر تیم‌های محققان برای بررسی بیشتر تأثیر دارچین بر مغز باشد، که به طور بالقوه می‌تواند استفاده از آن را برای حفظ عملکرد مغز و کاهش اختلالات شناختی ترویج کند.

همچنین در خصوص مصرف دارچین به عنوان یک دارو و اثرات درمانی آن می‌توان نگاه دقیق‌تر داشت.

منبع: باشگاه خبرنگاران