کشت هیدروپنیک یا آبکشت شیوهٔ کشت بدون خاک می‌باشد. در این نوع کشت متخصصان نیازهای غذایی گیاه را اندازه‌گیری کرده و به جای خاک با استفاده از آبی که به گیاه داده می‌شود با افزودن عناصر ماکرو و میکرو و نگهداشتن گیاه توسط مواد نگهدارنده بی‌اثر مانند پرلیت عملاً نیاز به خاک منتفی می‌شود.
بستر کشت
معمولا
از مواد کدر، برای جلوگیری از ورود نور خورشید و همینطور جلوگیری از رشد
خزه در محیط ریشه که از تمام جهات محصورند و فقط در قسمت قرار گیری گیاه
باز هستند استفاده می‌شود. می‌توان از لوله‌های گشاد پلیکا، کیسه‌های
نایلونی سیاه رنگ و مانند اینها برای ساخت بستر کشت استفاده کرد.
انواع کشت هیدروپونیک
کشت
هیدروپونیک به صورت‌های گوناگونی اعمال می‌شود در ساده‌ترین و قدیمی‌ترین
روش کشت هیدروپونیک گیاهان را در بسترهای از جنس کاه کشت می کرده و مواد
غذایی را در اختیار گیاهان کشت شده دراین بسترها قرار می‌دهند. روش‌های
جدید تری نیز بکار برده می‌شود مانند روش NFT که در آن مواد غذایی بصورت یک
لایهٔ نازک در اختیار گیاه قرار می‌گیرد. دو سیستم تغذیه گیاهان در
هایدروپونیک وجود دارد:
سیستم باز: که در آن عناصر شیمیایی ای (ماکرو و میکرو) که گیاه به آنها نیاز دارد، فقط یک بار در دسترس گیاه قرار می‌گیرد و بعد از استفاده، از پایین بسترهای کشت به وسیله سوراخهای تعبیه شده از قبل در زیر بسترها، خارج می‌شود.
سیستم بسته: که در آن مواد غذایی
محلول در آب بیشتر از یک باراستفاده می‌شوند. برای اینکه محلول غذایی در
سیستم بسته، با افت کیفیت روبرو نشود، باید دایما به وسیله دستگاه‌های کنترل
کیفیت، اندازه گیری شود و آن قسمت از عناصر شیمیایی محلول در آب جاری در
محدوده ریشه گیاهان، که جذب ریشه شده‌اند ومحلول دیگر آنها را با خود
ندارد، به محلول، اضافه شوند.
مزایای کشت هیدروپونیک
در
این نوع کشت نیازی به شخم و آبیاری نیست و مصرف آب به صورت چشمگیری کاهش
می‌یابد ٫ همچنین در این روش ضد عفونی کردن محیط رشد بسیار ساده و کم هزینه
است. چون محلول غذایی به صورت مایع است به راحتی می‌توان آن را کنترل کرد.
همچنین در جایی که خاک مناسب ندارد و یا دچار بعضی بیماری‌ها است قابل کشت
می‌باشد. کنترل شرایط محیطی از جمله نور ٫ دما ٫ رطوبت ٫ و ترکیب هوا
بسیار ساده تر است.
معایب کشت هیدروپونیک
مهمترین
عیب این روش نیاز به سرمایه گذاری بالا می‌باشد. زیرا تمام سیستم به صورت
اتوماتیک می‌باشد. نیاز به افراد متخصص می‌باشد. آلودگی آبهای زیر زمینی هم
در اثر مخلوط شدن با محلول غذایی مشکلی دیگر است. این معایب با توجه به
سیر تکاملی و ایجاد تکنولوژی برطرف گردیده است در ضمن آلودگی آبهای زیر
زمینی در سیستم بسته وجود ندارد که این روش توسط یکی از اعضائ مرکز
پژوهشهای بدون خاک ایران در زمینه تولید علوفه هیدروپونیک ابداع شده است.
