میلاد مبارک

********************************************************************************************

میلاد با سعادت خورشید عالم خلقت

              پیام آور و اسوه رحمت، حقیقت و عدالت،

                            حضرت محمد مصطفی (صلّی اللّه علیه و آله)،

            و امام و اسوه صداقت و معرفت،

                                        صبر، تدبیر و مجاهدت

                          حضرت امام جعفر صادق (سلام اللّه علیه) 

بر حضرت وارث امامت مهدی موعود (عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف)

 و همه عالمیان

           مبارک باد

*****************************************************************************************

---

مرتبط:

- محبت در سیره رحمة للعالمین (ص)

- چگونگی تحقّق اهداف والای حضرت خاتم الانبیاء(ص) به دست با کفایت حضرت خاتم الاوصیاء (عج)

- سخنرانی آیت‌الله میرباقری با موضوع حرکت جوامع ذیل برنامه نبوی

- ساده‌زیستی

- در مدح رسول الله صلی الله علیه و آله

- شهادت تسلیت

7661636555

درباره مفهوم واژه "مصلحت"

---

واحد:

این واژه (لغت) نیز همچون بسیاری واژه های دیگر مظلوم واقع شده است. نبود دقت کافی در نزد برخی متفکران یا نویسندگان یا سخنگویان یا دیگران، باعث می شود بسیاری واژه ها با برخی برداشتهای خاص از موقعیتهای خاص تفسیر شوند و در نزد برخی افراد، معنای خاص مثبت یا منفی بگیرند؛ معنایی بیرون از دامنه معنای اصلی آنها.

مثلا برای همین واژه "مصلحت"، ناظر به برخی "مصلحت جوییهای کوته نظرانه" که بعضاً آمیخته به دروغ و فریب است، برخی گمان کرده اند "مصلحت" همیشه آمیخته به دروغ و در برابر "حقیقت" است. درحالیکه "مصلحت" یعنی "آنچه به صلاح است"، نه کمتر نه بیشتر. حال اگر کسی با کوته فکری و ناراستی آن را ادعا کرد و بر گفتار یا کردار نادرست خویش نام "مصلحت" گذاشت بدین معنا نیست که راست می گوید و همان "مصلحت" است. باید به او گفت این که تو می گویی "مصلحت" نیست نه آنکه بگوییم پس "مصلحت" چیز بدی است.

"مصلحت" از ریشه "صلح" و به معنای "آنچه به صلاح است" می باشد. بنابراین در ذات خود در کفه خوبیها قرار می گیرد.

حال می توان بحث کرد که ما گاهی یک "مصلحت کلی" را می بینیم و یا گاهی یک "مصلحت جزئی". اگر کسی یک "مصلحت جزئی" را دید و برپایه آن تصمیم گرفت و کار کرد و آن "مصلحت سنجی جزئی" به جایی دیگر آسیب رساند، اشکال از کجاست؟ اشکال در "جزئی نگری" است نه در خود (نفس) "مصلحت سنجی". راه چاره نیز در این است که هرگاه کسی یا گروهی خواست "مصلحت سنجی" کند با دیدی باز و گسترده و دربرگیرنده سنجش پیامدهای خرد و کلان بر کسان (افراد) و گروههای گوناگون، تا اندازه ای که می تواند گسترده، "مصلحت سنجی" کند. و بهترین و آرمانی (ایده آل) ترین "مصلحت سنجی" آن است که همه را در همه زمانها، در بر بگیرد. البته آن از دسترس بشر عادی معمولا بیرون است، پس هر کس به اندازه ای که در توان دارد در این سو تلاش کند تا به بیشترین سود و خیر همگانی و کمترین زیان و شر، در اندازه توانش، دست یابد.

به گمان من باید به پیراستن برخی داوریهای نادرست جا افتاده در اذهان، عُرف، سخنان و در ادبیاتمان بپردازیم تا از برخی کژاندیشیهای (کج فکریهای) نهادینه شده مان بتوانیم دور شویم و رها شویم.

---

8337271518

"مجاهده اصلاحی" یا "تلاش برای بهسازی"

---

در آغاز:

- شناخت معنای لغوی مجاهدت (مجاهده)

- انواع جهاد(مجاهدت) در فرموده امام حسین (ع)

سپس

(نوشته واحد:)

"مجاهده اصلاحی" یا "تلاش برای بهسازی":

 تلاشی که کسی با باور به مسؤولیت فردی و جمعی انسان انجام می دهد تا بتواند تا اندازه ای که در توان اوست، کار و نقش خویش، و محیط (زمینه) زندگی خویش را کمک برای اصلاح (به صلاح آوردن، دُرُست کردن، بهسازی، ساختن) کند. در این تلاش باید به قابلیت پذیرش محیط برای اصلاح، توان فرد اصلاحگر (مُصلِح، بهساز، سازنده، دُرُستکُن، درستگر)، و هزینه/فایده ی فرایند اصلاح توجه کافی داشت. موفق شدن در آن نیازمند اندازه ای مناسب از صالح (شایسته، دُرُستکار) بودن؛ یعنی داشتن اندازه ای مناسب از شایستگی (صلاحیت) های گوناگون شخص اصلاحگر، شامل شایستگی عملی و شخصیتی و علمی یعنی شناخت (معرفت) و دانش (علم) و خرد (عقل) کافی  و ... می باشد، که اگر شایستگی های کافی و متناسب با امور مورد اصلاح وجود نداشته باشد، گاهی ناموفق و گاهی در سوی مخالف باعث افزایش خرابی امور و اوضاع (فساد) می شود، یعنی بجای درست کردن، ویران (خراب) می کند.

 بنابراین بهتر است هر اصلاحگر، "با ظرافت و احتیاط کافی" و "در اندازه ی توان خویش" به دنبال اصلاح باشد همچنان که بنا بر فرموده قرآن کریم حضرت شعیب (ع) می فرماید که "نمی خواهم مگر اصلاح به اندازه ای که می توانم"، یعنی در مجموعه ی توان خویش بتواند به نتیجه اصلاحی موفق برسد وگرنه امری خواستنی نخواهد بود. پس "چگونگی و اندازه بهسازی" دو چیزِ نیازمند به پرداختِ اندیشه ای و شناختی است.

همچنین "زمینه های بهسازی" (اصلاح) بسیار گوناگون است و در هر زمان باید دید اولویتهای اصلاحی چیست. یکی از چیزهایی که همیشه اولویت است و خواهد بود تلاش برای کمک و زمینه سازی برای برپایی (اقامه) دادگری (قسط و عدل) و حق و صلح است، که روی دیگر آن ایستادن در برابر ستم (ظلم) است (صلح پایدار نیز برپایه درجاتی از عدالت ممکن می شود)، آنچنان که خداوند در قرآن کریم می فرماید که هدف نهایی فرستادن رسولان اِلاهی (اِلهی)، پرورش و راه انداختن انسانها و مردم برای برپایی قسط (داد) است. و برپایه باورهای موعودباور، حضرت (مهدی) موعود سلام الله علیه (مُصلِح کل)، نیز همین وظیفه اصلی را ان شاءالله تحقق می بخشد.

توجه کنیم که همه واژه های صلح، صالح، صلاح، مصلحت، اصلاح، مُصلِح، صلاحیت و ... از یک ریشه عربی "صلح" (برابر فارسی "سازش") می باشند یعنی آنچه سازش و سازگاری و سازندگی و درستی یک چیز با خود و در برابر زمینه (محیط) آن چیز را بسازد و از دلِ آن؛ سازش، سازگاری، سازندگی، ساختن، نیکی و خوبی (خیر) برای خودش و همسایگانش در محیط، بیرون و پدید آید. خداوند در قرآن کریم بارها بر "عمل صالح" (کار درست، درستکاری) در کنار "ایمان" تأکید می فرماید و شرط ورود به بهشت مؤمنان علاوه بر ایمان، "عمل صالح" است؛ یعنی کاری که خوبی و نیکی و صلح از آن بیرون می آید و "صلح آور" است.

پس هرکس می تواند ببیند چگونه می تواند با رعایت همه مصلحتهایی (برای خود و دیگران) که می داند و "باید بداند"، تا چه اندازه و با نگهداشتِ (حفظ) تعادلهای گوناگون، و چگونه، در سوی اهداف مثبت راه بپیماید (حرکت کند). نیت برای رضای خداوند، توکل بر او، همراه با تلاش در بدست آوردن دانش و دیگر نیازها (ملزومات)، مقدماتی است که می تواند به موفقیت یک اصلاحگر (مصلح، بهساز) بیانجامد.

---

مرتبط:

- شناخت معنای لغوی مجاهدت (مجاهده)

- انواع جهاد(مجاهدت) در فرموده امام حسین (ع)

 - تحلیلی بر نقش امید به آینده در نگاه انتظار و نیازهای کنونی جامعه انسانها

- چگونگی تحقّق اهداف والای حضرت خاتم الانبیاء(ص) به دست با کفایت حضرت خاتم الاوصیاء (عج)

- سخنرانی آیت‌الله میرباقری با موضوع حرکت جوامع ذیل برنامه نبوی - جلسات 1 تا 3

- میلاد امام زمان و زندگی منتظرانه و زمینه سازی برای ظهور در سخن آیت‌الله میرباقری

- بررسی و شناخت مفهوم اصلاح و اصلاحگری از دیدگاه دین اسلام

- درباره مفهوم واژه "مصلحت"

8337271392

تاریخ نامه

روایت تاریخ دانِ آمریکایی از ذوب شدن مغول ها در تمدن و فرهنگ ایرانی

در همین سالهای وحشت زا ملت ایران بر خلاف مملوکها و سلجوقیها موطن خویش را ترک نکرد و بخاک بیگانه پناه نبرد. ایرانیها با وجود همه صدماتی که بر اثر ۳۵ سال جنگ مهیب متحمل شده بودند تمدن خود را همچنان زنده نگاه داشتند و بر روی خرابه های نیشابور و هرات و ری گلستان ها و بوستان های تازه ای ایجاد کردند. 

عصر ایران* - پروفسور «هارولد لمب» خاورشناس معروف آمریکایی در شهریور 1322 و در زمان اشغال متفقین وارد ایران شده و مدتی در کشور می ماند. روزنامه کیهان مصاحبه ای با این ایران‌شناس برجسته کرده و تقاضا می کند مقاله ای برای این روزنامه به رشته تحریر آورد. متن زیر حاصل آن تقاضا است به قلم هارولد لمب** که در آن شرح ذوب شدن مغول ها در تمدن و فرهنگ ایرانی روایت شده است.

"یک سرمشق پایداری و توانایی"

 

در سال ۱۲۵۳ میلادی منکوقاآن ارشد خانواده چنگیزیان و فرمانروای مغولستان برلیقی ( فرمانی ) به برادر خود هلاکوخان داد که بموجب آن میبایستی هلاکوخان با ارتش نیرومندی روی به آسیای جنوب باختری نهد و هر اندازه که میتواند ممالک را بتصرف خود در آورده برای خویشتن و پسرانش نگاهدارد.

بدین ترتیب کشور ایران که اندکی قبل یعنی از سال ۱۲۱۸ میلادی تا سال ۱۲۲۱ نیز پایمال سم ستوران سربازان چنگیز شده بود دوباره متحمل صدمات و بلایای ارتش هلاکوخان گردید.

هلاکوخان با مهندسین چینی که اجیر کرده و آتش اندازهای نفتی که لشگریان خود را با آن مجهز نموده بود و با کمک سوار نظام ترک و متحدین ارمنی خود چنان ارتش نیرومندی تشکیل داد که همه سلاطین و امرای ممالک اسلامی از مقابل او فرار کردند. هیچ عایق و مانعی در راه پیشرفت او پیدا نشد . 

 

 

ترک های خوارزمی که در اراضی اطراف بحر خزر سکونت داشتند از وطن خویش مهاجرت کردند و بسیاری از آنان بمصر رفتند و همین ها اولین مملوکهای معروف مصر شدند که مدتها بر آن خطه فرمانروائی میکردند. ترک های مقتدر سلجوقی نیز بهمین قسم در مقابل هجوم مغولها فرار کردند و به اراضی مرتفع روم که اکنون آسیای صغیر نام دارد پناه بردند. شهر عظیم بغداد ویران گردید و ۲۰ هزار تن از اهالی آن بقتل رسیدند و عمارات آن طعمه حریق شد. از این تاریخ ببعد دیگر هیچگاه بغداد مرکز فرهنگی و سیاسی عالم اسلام نگردید. 

 

 ولی در همین سالهای وحشت زا ملت ایران بر خلاف مملوکها و سلجوقیها موطن خویش را ترک نکرد و بخاک بیگانه پناه نبرد . ایرانیها با وجود همه صدماتی که بر اثر ۳۵ سال جنگ مهیب متحمل شده بودند تمدن خود را همچنان زنده نگاه داشتند و بر روی خرابه های نیشابور و هرات و ری گلستان ها و بوستان های تازه ای ایجاد کردند. 

 

تمدن نیرومند عهد پر افتخار ساسانی باقی ماند و بکشور مصیبت زده عراق که در زیر چکمه وحشیهای مغولی رمقی برایش نمانده بود کمکهای شایانی کرد. بدین ترتیب ایران مرکز امپراطوری جدید مغول در جنوب باختری آسیا گشت. دانشمندان ایرانی خدمات بزرگی بسلاطین مغول کردند و از جمله خواجه نصیر الدین طوسی که وزیر هلاکوخان بود قسمت عمده کتاب های کتاب خانه بغداد را از نهب و غارت نجات داد .  

 

رصدخانه بزرگی برای در بارهلاکوخان ساخته شد و تاریخ نویسان ایرانی تاریخ این سال ها را نوشتند و ضبط کردند و بهمین جهت است که اکنون مطالعه و تحقیق در تاریخ آن زمان برای ما آسان میباشد.  عطاء الدین ملک ملقب بجوینی در سال ۱۲۹۰ میلادی کتاب تاریخ جهان‌گشا را برشته تحریر در آورد و یکی از پزشکهای عالیمقدار همدان موسوم به رشیدالدین تاریخ بزرک عالم را که موسوم به جامع التواریخ است تالیف نمود .  

 

این دانشمندان و نظایر آنان در دربار جدید مغولها در تبریز نفوذ داشتند و توانستند اخلاف هلاکوخان را به روش های بهتری برای حکومت هدایت کنند. در سال ۱۲۵۳ میلادی هلاکوخان از آسیای مرکزی بیرون آمده بود تا یاسای چنگیری را از سمرقند تا مصر مطاع ومجرى سازد. 

 

اخلاف هلاکوخان بجای اینکه این نقشه را پیروی کنند و ادامه دهند حکومت خود را بر اصل انسان دوستی و اغماض و نیکوکاری ایرانیان قرار دادند . سدهای جدید آب ساخته شد و راهها و جاده ها معمور گشت و دادگاههایی مجزی از دادگاههای نظامی و لشکری ایجاد شد. غازان‌خان که دو نسل پس از هلاکو خان بمقام ایلخانی رسید مذهب تشیع را اختیار کرد و پادشاهی روشنفکر و فرهنگدوست گشت. 

 

در زمان سلطنت غازان‌خان رومیها و مصریها بمرکز جدید تمدن که ایران بود، نزدیک شدند و از علوم و ادبیات آن بهره ور گشتند. در همین زمان بود که مثنوى بزرک جلال الدین رومی نوشته شد و مقدمات ظهور حافظ فراهم گشت. بجای باسای چنگیزی فرهنگ و تمدن ایران از سمرقند تا مصر رواج یافت، همچنانکه در گذشته رواج داشت و همچنانکه در آینده نیز رواج خواهد یافت.

 

--------------------------

پی نوشت ها:

در باز نشر متن مقاله شیوه نگارش اصلی رعایت شده است.
منبع: روزنامه کیهان، سال دوم، شماره ۲۹۸، ۱۰ شهریور ۱۳۲۲

* با سپاس از علی سلیمانی برای انتخاب مطلب و اسکن روزنامه

** هارولد آلبرت لمب (Harold Albert Lamb) (زادهٔ ۱۸۹۲ - درگذشتهٔ ۱۹۶۲) تاریخ‌دان (نه تاریخ‌نویس)، رمان‌نویس، داستان‌کوتاه‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس آمریکایی بود. لمب در آلپاین نیوجرسی به دنیا آمد. وی پس از تحصیلات دانشگاهی، وارد ارتش شد و چند سالی نیز در جریان جنگ جهانی دوم، در ارتش فعالیت کرد. هارولد لمب علاوه بر زبان انگلیسی، به زبان‌های عربی و چینی نیز مسلط بود و با مسافرت به چین، ایران، روسیه و منطقه خاورمیانه، ماه‌ها در این ممالک به تحقیق و مطالعه تاریخی و ادبی پرداخت.

وی به دانشمندان، شاعران و سخن سرایان ایران علاقه فراوان داشت و قسمتی از عمر خود را به مطالعه دربارهٔ تاریخ ایران و زندگینامه شعرا و نویسندگان ایران صرف کرد. او عضو انجمن روابط آمریکا و آسیا و اتحادیه نویسندگان آمریکایی و عضو انجمن ملی خاورمیانه بود.

از هارولد لمب رمان‌های متعددی دربارهٔ تاریخ و شخصیت‌های ایران برجای مانده که کوروش کبیر، حکیم عمرخیام، زندگینامه امیرتیمور، چنگیزخان، اسکندر مقدونی و صلیبی‌ها از آن جمله است.

هارولد لمب سرانجام در نهم آوریل ۱۹۶۲ در ۷۰ سالگی درگذشت.

شهادت تسلیت

***************************************************************************************

شهادت

               امام و اسوه صبر و تدبیر، و پدر امید عالم

امام حسن عسگری علیه السلام

      بر همه دوستداران ایشان تسلیت باد

***************************************************************************************

8164570884