انسان دیر زمانی است که در تلاش برای یافتن اکسیر جوانی و راز زندگی طولانی مدت گزینه های مختلفی را مد نظر قرار داده و روش های مختلفی را امتحان کرده است. یکی از موارد تاثیرگذار در مبارزه با نشانه های افزایش سن و کسب طول عمر هر چه بیشتر رژیم غذایی افراد است.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ریدرز دایجست"، رعایت یک رژیم غذایی سالم همانند یک راز سر به مهر نیست بلکه توصیه ای همیشگی محسوب می شود که البته بسیاری از ما آن را نادیده می گیریم. مواد غذایی که روزانه و به طور مرتب مصرف می کنیم می توانند نقشی تاثیرگذار در افزایش طول عمر ما داشته باشند. بر همین اساس، در ادامه این مطلب قصد داریم برخی از بهترین مواد غذایی ضد پیری که می توانند چندین سال به طول عمر شما اضافه کنند را معرفی کنیم.
لپه:
هنگامی که بحث عمر طولانی مطرح می شود، چگونگی مصرف حبوبات سبز و زرد تا زمانی که در رژیم غذایی شما وجود داشته باشند، چندان فرقی نمی کند. نتایج مطالعه ای که توسط انتشارات BMJ منتشر شده است، نشان می دهد، مصرف لپه پخته شده و دیگر حبوبات - یک جز اصلی از رژیم غذایی مدیترانه ای - می تواند روند پیری در سطح سلولی را کند سازد. پژوهشگران فیبر و آنتی اکسیدان های موجود در لپه و دیگر حبوبات را عوامل موثری می دانند که به آنها قدرت افزایش طول عمر را می بخشند.
گردو
خوردن آجیل یکی از بهترین کارهایی است که می توانید برای بهبود سلامت خود انجام دهید. بنابر نتایج مطالعه ای که در نشریه BMC Medicine منتشر شده است، افرادی که سه بار در هفته یا بیشتر آجیل، به ویژه گردو، مصرف می کنند، دو تا سه سال بیشتر عمر می کنند. افرادی که گردو مصرف می کنند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان و بیماری قلبی، دو قاتل بزرگ که با افزایش سن، انسان را در معرض خطر مرگ قرار می دهند، در آنها کاهش می یابد. البته باید به این نکته توجه داشت که مطالعه ای دیگر نشان داده است بادام زمینی یا کره بادام زمینی فاقد فواید افزایش طول عمر هستند و تاثیری در این زمینه ندارند. همچنین، گردو یکی از مواد غذایی است که مصرف آن می تواند به باهوشتر شدن شما منتج شود.
پروتئین های گیاهی
لازم نیست تا وعده های غذایی حاوی گوشت خود را به طور کامل حذف کنید اما افزودن چند وعده غذایی بدون گوشت در هفته می تواند به افزایش طول عمر شما کمک کند. بنابر نتایج مطالعه انجمن نفرولوژی آمریکا، افزودن منابع گیاهی پروتئین به رژیم غذایی می تواند طول عمر شما را افزایش دهد، به ویژه اگر از مشکلات کلیه رنج می برید. مواد غذایی مانند کینوا، برنج، لوبیاها، سویا، توفو، و گندم سیاه فواید فیبر، ویتامین ها، و مواد معدنی موجود در خود را به رژیم غذایی شما می افزایند.
هویج
انواع مختلف هویج از مواد غذایی سالم اصلی محسوب می شوند و جای شگفتی ندارد که برای انسان مفید هستند. اما آیا می دانستید مصرف هویج نه تنها می تواند به طول عمرتان اضافه کند بلکه در حفظ ظاهری جذابتر نیز به شما کمک می کند؟ نتایج مطالعه پژوهشگران دانشگاه گلاسکو نشان داده است که کاروتنوئیدهای موجود در هویج که رنگ نارنجی روشن را به آن می بخشند می توانند روند پیری را کند کرده و فرد را برای جفت های بالقوه خود جذابتر سازد.
ساردین
نتایج مطالعه آکادمی تغذیه و رژیم های غذایی آمریکا نشان داده است که اسیدهای چرب امگا-3 فواید چشمگیری در زمینه طول عمر دارند و به کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و دیابت کمک می کنند. در شرایطی که می توانید این ترکیبات جادویی را در انواع مختلف ماهی های چرب پیدا کنید، یکی از بهترین منابع آن که البته کمتر شناخته شده است، ماهی ساردین محسوب می شود. تنها یک وعده از این ماهی های کوچک می تواند نصف نیاز روزانه شما به اسیدهای چرب امگا-3 و 400 درصد از نیاز روزانه به ویتامین B12، یکی دیگر از مواد مغذی موثر در طول عمر بیشتر، را تامین کند. از آنجایی که ساردین ها کوچک هستند در پایین زنجیره غذایی قرار گرفته و از این رو احتمال آلودگی آنها با سموم مختلف نسبت به ماهی های بزرگتر مانند ماهی تن یا سالمون کمتر است.
حلزون
حلزون در برخی از کشورهای جهان مانند فرانسه از جمله غذاهای محبوب و پر طرفدار محسوب می شود. حلزون منبع خوبی برای آهن است. آهن موجود در حلزون می تواند به پیشگیری از کم خونی و افزایش طول عمر انسان کمک کند.
نارگیل
نتایج یک مطالعه انجام شده توسط پژوهشگران دانشگاه کپنهاگ دانمارک نشان داده است، مصرف یک رژیم غذایی سرشار از چربی های سالم از جمله اسیدهای چرب زنجیره متوسط که در نارگیل یافت می شوند، روند پیری مغز را در نتیجه محافظت از آسیب دیدن DNA کند می سازد. در شرایطی که این مطالعه روی موش ها صورت گرفته است، اما پژوهشگران اعلام کرده اند که نارگیل می تواند نتایجی مشابه را برای انسان به همراه داشته باشد و به جوان نگه داشتن مغز کمک کند.
کلم ترش
کلم رنده شده و آب پز شده با سرکه و دیگر غذاهای سرشار از باکتری های خوب مانند ماست، کفیر و کیمچی (نوعی خوراک تخمیر شده کره ای) (احتمالا همان کمبوچا) می توانند به افزایش طول عمر انسان کمک کنند. عامل کلیدی در این زمینه انواع مختلف پروبیوتیک موجود در غذاهای تخمیر شده محسوب می شود. باکتری های خوب التهاب را کاهش می دهند، سیستم ایمنی بدن انسان را تقویت می کنند، و به سوخت و ساز بهتر کمک می کنند که این شرایط می تواند به افزایش طول عمر انسان منتج شود.
سیب زمینی شیرین
به گفته پژوهشگران دانشگاه ایالتی کانزاس، سیب زمینی های شیرین با توجه به ویژگی های افزایش طول عمر خود می توانند نقشی ویژه در رژیم غذایی انسان داشته باشند. سیب زمینی های شیرین که در انواع و رنگ های مختلف در دسترس هستند حاوی سطوح بالای آنتوسیانین هستند. آنتوسیانین ترکیبی است که می تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش داده و طول عمر انسان را افزایش دهد.
شکلات
شکلات از خوراکی های محبوب و دوست داشتنی در سراسر جهان است و دانشمندان دریافته اند مصرف انواع خوب آن، به ویژه شکلات تلخ، می تواند به افزایش طول عمر انسان کمک کند. شکلات منبع خوبی برای رسوراترول، ترکیبی قدرتمند که می تواند نشانه های پیری سلولی را معکوس سازد، محسوب می شود. برای دریافت فواید ضد پیری کامل خوردن شکلات تلخ توصیه می شود.
انار
انار دارای قدرت های فوق العاده ای است. بنابر نتایج مطالعه پژوهشگران فرانسوی، این میوه می تواند در افزایش طول عمر انسان نیز نقش داشته باشد. به گفته دانشمندان، مولکول Urolithin A که در میوه انار یافت می شود توسط میکروب های موجود در روده تغییر شکل یافته و سلول های عضلانی را قادر می سازد در برابر یکی از دلایل اصلی پیری از خود محافظت کنند. بدون تردید، مصرف انار یکی از خوشمزهترین روش های موجود برای افزایش طول عمر به نظر می رسد.
محدودیت کالری دریافتی
به تازگی مطالعه ای در نشریه نیچر به چاپ رسید که بهترین گزینه برای افزایش طول عمر را محدود کردن مصرف مواد غذایی عنوان کرده بود. طی این مطالعه پژوهشگران دریافتند مردم، حیوانات و حتی کرم هایی که یک رژیم غذایی محدوده شده از نظر دریافت کالری را مصرف می کنند حدود 40 درصد بیشتر از همتایان پرخور خود عمر می کنند. البته حالت نیمه گرسنه دائمی می تواند سال های اضافی عمر انسان را ناخوشایند سازد و از این رو مطالعات جدیدتر بر مفهوم «روزه داری متناوب» یا عدم مصرف مواد غذایی برای دوره هایی از 12 ساعت تا 36 ساعت متمرکز بوده اند. از این طریق می توانید از فواید محدودیت کالری دریافتی بدون تجربه گرسنگی آزار دهنده بهرهمند شوید. یک رژیم غذایی کم کالری نقشی کلیدی در حفظ سلامت و طول عمر بیشتر انسان دارد.
زندگی جاودانه رویای دیرین بشر از گذشته تا کنون بوده است. البته زنده بودن ابدی در صورتی ارزش دارد که قوای بدنی از بین نرود و نیروی جوانی افراد حفظ شود. در این مقاله به معرفی گونههای گیاهی و جانوری خواهیم پرداخت که گذر زمان تاثیری بر پیر شدن آنها ندارد و از لحاظ بیولوژیکی میتوانند تا ابد زنده بمانند.
گاهی زندگی جاودانه میتواند به جای نعمت، یک نفرین تلقی شود. درست مانند بلایی که بر سر "تیتونوس" افسانههای یونانی آمد.
ائوس الههی سپیدهدم دلباختهی تتینوس شده بود. از این رو از زئوس خواست که به تتینوس عمر ابدی ببخشد تا برای همیشه کنار او باشد. زئوس هم خواستهی او را قبول کرد و اجازه داد تا تتینوس تا ابد زنده بماند. اما ائوس فراموش کرد که برای او جوانی ابدی را هم بخواهد. از این رو تتینوس نمرد اما پیری تمام قوا و تواناییاش را به زوال برد. ائوس هم علاقهاش را به او از دست داد و در اتاقی او را رها کرد.
البته ابن فقط یک داستان است. اما گاهی حقیقت میتواند عجیبتر از داستان باشد. چرا که گونههای جانوری و گیاهی زیادی در زمین وجود دارند که از لحاظ فنی زندگی جاودان دارند بدون این که گذر زمان آن را پیر و فرتوت کند.
البته منظور از این جاودانگی، "جاودانگی بیولوژیکی" است. هر چند که این اصطلاح در بین زیستشناسان چندان رایج نیست.
"توماس بوش" از محققان دانشگاه ییل میگوید: "معنی واقعی جاودانگی نمردن است که مفهوم احمقانهای است."
در اینجا این پارادوکس وجود دارد که حتی اندامهای موجوداتی که حیات جاودانه دارند، قطعا فانی و از بینرونده است. آنها میتوانند در طبیعت شکار شوند یا توسط بیماری یا یک اتفاق طبیعی مانند فوران آتشفشان نابود شوند. اما بر خلاف انسان، این گونهها به ندرت میمیرند چرا که به سادگی پیر نمیشوند.
درخت "کاج زبرمیوه" (Bristlecone Pine) مثال خوبی از گونههای نامیرا است. بعضی از این گیاهان در آمریکای شمالی بوده و قدمت آنها به ۵۰۰۰ سال قبل میرسد. از لحاظ ظاهر بیرونی، پیری این درخت کاملا به چشم میآید.
"هاوارد توماس" از محققان دانشگاه آبریستویث انگلستان میگوید: "این درختان در گذر زمان آسیبهای زیادی چون رعد و برق و بارش برفهای سنگین را تحمل کردهاند." به بیانی دیگر این درختان پیر به نظر میرسند اما نوع پیری آنها داستان دیگری است.
نتایج یک بررسی که در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، نشان داد که گذر زمان تاثیر قابل توجهی بر میزان جهش گرده و دانهی این درختان کاج ندارد. ضمن این که بافت آوندی این درختان همچنان جوان هستند.
علت جوانی بافتهای درختانی مانند کاج زبرمیوه هنوز معلوم نشده است. اما توماس بر این عقیده است که خاصیت ویژهای به نام "مریستم" در این درختان وجود دارد. مریستم به مجموعهای از یاختههای جنینی اشاره دارد که محل تجمع سلولهای بنیادی است. این سلولهای بنیادی به گیاه کمک میکنند تا جوانی خود را حفظ کرده و تا هزاران سال پابرجا بماند.
جهش سلولی در انسانها هم رخ میدهد. اما مانند کشت باکتری، سلولهای جهش نیافته بر سلولهای آسیب دیده غالب میشوند.
"لیون ویلدر" محقق دانشگاه بلژیک احتمال دیگری را مطرح میکند. وی "منطقه راکد" (quiescent centre) را به عنوان بخش کلیدی مرتیسم گیاه در نظر میگیرد.
در این منطقه، نرخ تکثیر سلولها کاهش پیدا میکند و این امکان وجود دارد تا بخشی از سلولهای بنیادی مریستیم سرکوب شوند. این فرآیند مفید است چرا که هر بار که سلولی تقسیم میشود، خطر یک جهش خطرناک در DNA افزایش پیدا میکند. ویلدر در این باره میگوید:"کنترل بخشی از سلولهای بنیادی که به ندرت تقسیم میشوند میتواند به ایجاد ژنوم پشتیبان با ساختار نسبتا کامل منجر شود."
تیم تحقیقاتی ویلدر در سال ۲۰۱۳ پروتئینی را در گیاه "آرابیدوپسیس" شناسایی کردند که میتواند برای کنترل فعالیت در منطقهی راکد به کار رود. این امکان وجود دارد که پروتئینهای مشابهی در ساختار کاج زبرمیوه وجود داشته باشد که از پیر شدن سلولها جلوگیری میکنند و اجازه میدهند تا درخت هزاران سال زنده بماند.
با این حال، ترفندهای مخفی مریستم به جاودانگی اکثر گونههای گیاهی کمکی نمیکند. دلیلش هم این نکته میتواند باشد که روند زندگی آنها سرعت بالایی دارد.
بنا به گفتهی توماس: "پدیدار شدن پیری میتواند بر عملکرد مریستم غلبه کند ."در واقع، سلولهای گیاهانی مانند آرابیدوپسیس به سرعت تکثیر شده و اندامهای آنها قبل از آن که مریستم بافتهای آسیب دیده را ترمیم کند، از بین میروند.
در حالی که، در گیاهانی که از نظر بیولوژیکی زندگی جاودانه دارند، این روند رشد، سرعت آهستهتری دارد. توماس در ادامه میگوید: "فعالیت مریستم تابع طول عمر ارگانها است."
البته در مقایسهی روند رشد گیاهان با حیوانات، رشد حیوانات بسیار سریعتر است. همین عامل میتواند دلیل این باشد که گونههای جانوری به ندرت بیش از چند صد سال زنده هستند. البته یک استثنا در این باره وجود دارد و آن مرجانهایی هستند که تشکیل کلونی دادهاند و میتوانند بیش از ۴۰۰۰ سال عمر کنند. حال آن که گونهی پولیپ مرجانی که به صورت فردی زندگی میکند، طول عمرش از چند سال فراتر نمیرود.
صدف مینگ تنها گونهی منفردی است که بلندترین طول عمر را به خود اختصاص داده است. در سال ۲۰۰۶ این نوع صدف در هنگام لایروبی سواحل شمالی ایسلند پیدا شد و طول عمر آن ۵۰۷ سال برآورد شد.
مطالعات صورت گرفته در سال ۲۰۱۲ نشان داد که این گونهی جانوری مجهز به پوستهای است که آن را در برابر خطرات مصون نگه میدارد. مدت زمان زندگی این نوع صدف میتواند طولانی باشد چرا که ساختار سلولی آن مشابه درخت کاج زبر میوه است و روند رشد بسیار آهستهای دارد.
صدف مینگ قدیمیترین جانوری است که سن آن قابل برآورد است. از آنجا که مینگ جزو دستهی نرم تنان محسوب میشود، زیستشناسان میتوانند با شمردن خطوط روی پوستهی آن، سن این صدف را محاسبه کنند. درست مانند درختان که از شمردن حلقههای تنه، سن آنها به دست میآید.
البته این امکان وجود دارد که گونههای قدیمیتر از صدف مینگ موجود باشد اما سن آنها مانند مینگ به راحتی قابل برآورد نیست.
مینگ حتی پس از مرگ میتواند حیات جاودانه داشته باشد. چرا که در سلولهای این گونه، مولکولهای حاوی اکسیژن با پوستهی آن واکنش داده و بخشهای آسیب دیده را ترمیم میکنند.
گونهای دیگر به نام هیدرا (سرده) را میتوان در نظر گرفت که یک نرم تن کوچک از خانوادهی عروس دریایی است. این جانوران کوچک در مقایسه با جانداران بزرگتر، عمر درازی ندارند. با این حال یک زیست شناس موفق شده است که این گونه جانوری را بیش از ۴ سال زنده نگه دارد. این مدت زمان برای جانوری به اندازهی ۱۵ میلیمتر واقعا حیرتانگیز است.
نکتهی جالب دیگر این که با گذشت ۴ سال، هیدرا همچنان جوانی روز اول را دارد. از این رو هیدرا هم جزو آن دسته از گونههایی است که حیات بیولوژیکی جاودانه دارند.
در مورد طول عمر یک هیدرا که به طور فردی زندگی میکند حدس و گمانهای متنوعی وجود دارد. این مدت زمان میتواند به بیش از چند سال نرسد و هیدرا تسلیم تهدیداتی مانند بیماری شود یا این که فراتر از ۱۰۰۰۰ سال رود.
چند سال پیش محققان توضیحی برای عدم پیری سلولها در هیدرا ارایه دادند. به بیانی ساده، دوباره بحث سلولهای بنیادی به میان آمد.
هیدرا مقادیر قابل توجهی از سلولهای بنیادی را در بدن کوچک خود حمل میکند. این سلولها بسیار قوی بوده و قابلیت رشد مجدد را دارند. همین قابلیت، باعث شده است که اسم "هیدرا" از اسطورهای افسانهای به نام "هیدرا لرنا" گرفته شود. هیدرا لرنا دارای چند سر بود که با بریده شدن هر سر، سر دیگری مجددا روییده میشد.
معمولا هیدرا از طریق جنسی تولید مثل نمیکند و به صورت کلونیهای کوچک رشد میکند. در این حالت سه نوع سلول بنیادی متمایز وجود دارد که باعث تکرار بافتهای سلولی مجموعه میشود. بوش و همکارش به این نتیجه رسیدند که این سه نوع سلول بنیادی در پروتئینی به نام FoxO مشترک است. بوش بر این عقیده است که این پروتئین نقش کلیدی در عامل ضد پیری را ایفا میکند.
وی میگوید: "چنانچه ژن FoxO را از هیدرا جدا کنیم، این جانور پیری را تجربه خواهد کرد."
البته هنوز هم نحوهی ساز و کار FoxO در جلوگیری از پیری مشخص نیست. با این حال این نکته معلوم است که FoxO به عنوان مرکزی در سلول عمل میکند که سیگنالهای مختلف مولکولی را از محیط بیرون دریافت کرده و آنها را ادغام میکند. بوش در این خصوص میگوید: "ما در حال بررسی این موضوع هستیم که FoxO چطور با سیگنالهای زیست محیطی ادغام میشود."
در واقع FoxO میتواند عامل ضد پیری در دنیای حیوانات باشد. این پروتئین در حد خیلی کم در انسانها نیز وجود دارد. از این رو بعضی از انسانها که سهم بیشتری از آن دارند عمرشان به صد سال میرسد.
با این حال، حتی انسانهای صد ساله هم مانند هیدرا به طور بیولوژیکی حیات جاودانه ندارند. از طرفی جاودانگی بیولوژیکی عروس دریایی مانند جاودانی بیولوژیک هیدرا نیست.
برای درک این نکته بهتر است نگاهی به چرخهی پیچیدهی زندگی عروس دریایی داشته باشیم.
اسپرم و تخمک عروس دریایی یک لارو کوچک را تشکیل میدهد. اما این لارو نمیتواند به سادگی در بدن یک عروس دریایی بالغ رشد کند. از این رو، روی سطح سخت قرار میگیرد و به یک ساختار نرم تن گونه به نام پولیپ تبدیل میشود.
در بیشتر مواقع، این پولیپها کلونیهای کوچکی تشکیل میدهند. در بعضی از گونهها این پولیپها شروع به تولید عروسهای دریایی نر و ماده کرده که پس از بلوغ آنها هم دارای اسپرم و تخمک میشوند و این چرخهی تولید مثل ادامه پیدا میکند.
بیشتر عروسهای دریایی میتوانند روند معکوسی از زندگی خود را طی کنند و به نخستین مرحلهی زندگی خود برگردند. اما وقتی به مرحلهی بلوغ جنسی برسند این توانایی خود را از دست میدهند.
اما عروسهای دریایی جاویدان از این قانون تبعیت نمیکند و حتی پس از رسیدن به بلوغ جنسی میتوانند به یک پولیپ نابالغ تبدیل شوند و به این طریق از مرگ فرار کرده و زندگی جاودانه پیدا کنند. این حالت مانند این است که یک پروانه بتواند به کرم ابریشم تبدیل شود!
در این مورد هم مانند باقی موارد ترفند جاودانگی به عنوان یک راز باقی مانده است. چرا که به نظر میرسد این حالت نسخهی عجیب و غریبی از معکوس فرآیند تبدیل کرم ابریشم به پروانه است. از این رو میتوان گفت که عروس دریایی وجوه اشتراک چندانی با دیگر جانوران ندارد.
بنا به گفتهی بوش اگر سلولهای بنیادی نقشی حیاتی در جاودانگی بیولوژیک حیوانات ایفا کنند، این حیوانات مجبور خواهند بود که برای رسیدن به حیات جاودانه تشکیل کلونی بدهند.
از طرفی، تولید مثل از طریق ارتباط جنسی میتواند یک راه یک طرفه به سوی مرگ باشد. بوش در ادامه میگوید: "شاید یک دلیل این قضیه این باشد که رابطهی جنسی انرژی زیادی از جانوران میگیرد و همین عامل میتواند آنها را به سوی مرگ سوق دهد." نمونهی بارز این مسئله، "انتیکاینس" است که نوعی موش از ردهی کیسهداران است که پس از برقراری ارتباط جنسی با جفت خود میمیرد.
البته حیات جاودانهی بیولوژیکی در جانورانی که از طریق رابطهی جنسی تولید مثل میکنند هم بیسابقه نیست. یک مثال خوب در این زمینه "خرچنگ آمریکایی" است.
بر خلاف اکثر حیوانات که پس از رسیدن به بلوغ جنسی، روند رشد آنها سریعتر یا آهستهتر میشود، برای خرچنگ آمریکایی چنین حالتی روی نمیدهد. چنانچه اندامی از بدن این خرچنگ در اثر این اتفاق از بین برود، باز هم قابلیت رشد مجدد برای عضو از دست رفته وجود دارد.
همین دو خصیصه باعث شده است که خرچنگ آمریکایی حتی در سنین بزرگسالی قادر به بازسازی بدن خود باشد. از این رو میتوان علت حداقل طول عمر ۱۴۰ سالهی این گونهی جانوری را توجیه کرد.
ضمن این که میتوان ریشهی این عمر طولانی را به رفتار دیانای این خرچنگ ارتباط داد. کروموزومهای طولانی سلولها، در انتهای رشتهی خود پایانهای فیزیکی به نام "تلومر" دارند که به حفاظت از دیانای کمک میکند. با این حال پس از هر بار تقسیم سلولی تلومرها کوتاهتر میشوند و همین عامل سبب کوتاهتر شدن طول عمر میشود.
نتایج پژوهشی که در سال ۱۹۹۸ انجام شد نشان داد که آنزیمی به نام "تلومراز" در اندام خرچنگهای آمریکایی وجود دارد که کمک میکند تا سلولهای آنها برای مدت طولانیتری جوان باقی بماند. به بیانی دیگر سلولهای این خرچنگ از روند رشد طبیعی پیروی نمیکنند و به همین دلیل حیات بیولوژیکی جاودانه دارند.
به نظر میرسند این ترفند تلومر روش مفیدی برای به تاخیر انداختن پیری در هر نوع اندامی باشد. البته شواهد اندکی در خصوص کارکرد این آنزیم در گونههایی چون گیاهان و عروس دریایی وجود دارد و بنا به گفتهی بوش این آنزیم بیشتر در حیواناتی با جثهی بزرگتر یافت میشود.
به طور حتم، اندام پستانداران حاوی آنزیم تلومراز است. در بدن انسان، این نوع آنزیم در سلولهای HeLa فعال است. این سلولها نخستین سلولهای "جاودانه" ای هستند که تاکنون شناخته شدهاند.
البته یک نکتهی ناخوشایند دربارهی این سلولها وجود دارد. نام این سلولها از Henrietta Lacks (هنریتا لاکس) گرفته شده که در سال ۱۹۵۱ به علت سرطان دهانهی رحم درگذشت.
آنزیم تلومر به تومورها کمک کرده بود تا رشد پیدا کنند و همین امر باعث شد تا سلولهای سرطانی هنریتا لاکس نامیرا شده و به زندگی وی خاتمه دهند.
سلولهای سرطانی تنها سلولهای نامیرای بدن نیستند. سلولهای زایا نیز نسبت به زمان رفتار بیاثری نشان میدهند. این سلولها، اسپرم و تخمک تولید میکنند و همین خنثی بودن آنها نسبت به زمان باعث میشود که نوزادان جوان متولد شوند.
اما آیا تمام نوزادان، جوان متولد میشوند؟ گوسفند شبیهسازی شدهی دالی ثابت کرد که این طور نیست.
دالی از سلولهایی شکل گرفت که با گذشت زمان پیر میشدند. از این رو دالی هم نسبتا پیر متولد شد. از این رو تلومرهای موجود در سلولهای دالی حتی در زمان بره بودنش کوتاه بودند و او نسبت به دیگر همتایان خود سریعتر پیر شد. سرانجام دالی پس از ۶ سال به علت بیماری ریوی فوت کرد.
توماس در این باره میگوید: "بذر جاودانگی در اندامهای ما مانند ساعتی است که مجدد شروع به کار میکند."
البته ما نمیدانیم که این ساعت چگونه در سلولهای زایا عملکردش را دوباره شروع میکند. یک دلیل آن میتواند آنزیم تلومراز باشد اما تمام واقعیت این نیست. حقیقت این است که فارغ از تبلیغات مربوط به کرمهای پوستی، ما فاصلهی زیادی تا معکوس سازی روند پیری داریم.
شاید اندکی از آسایش موجود به این خاطر باشد که بشر هنوز ترس از مرگ دارد. طبیعی است که همه ما انسانها با گذر زمان پیر میشویم و این سلولهای زایا نیستند که جاودانگی ما را تعیین میکنند. آنچه که ما را جاویدان میکند "انسانیت" است.
منبع: زومیت
وقتی کشتی غرق میشود و مسافران به دریا میافتند، بسرعت دمای بدنشان پایین میآید. درحقیقت آب سرد، در عرض یک ساعت، دهدرجه از دمای بدن را تا حد مرگ کاهش میدهد. در این لحظات، تکتک ثانیهها باارزش میشود. لباس غوطهوری، لباسی شبیه غواصی است که میتواند برای غریق تا رسیدن کمک، سه تا شش ساعت زمان بخرد. اما اگر رسیدن کمک طولانیتر شود چه؟
بتازگی محققان لباسی طراحی کردهاند که میتواند فرد را در آب صفر درجه دریا تا 24 ساعت زنده نگه دارد. درون این لباس یک تکه از جنس نئوپرن، نوعی آستری بهکار رفته است که نفس گرم فردی که این لباس را به تن دارد، در کل لباس به گردش درمیآورد. به این ترتیب فرد میتواند هرزمان که لازم است از طریق دریچههای تعبیه شده روی شانههای لباس به درون آن بدمد و نفس گرم او در لباس به گردش درآید. این لباس تا 150 کیلوگرم وزن را میتواند تحمل کند و فرد براحتی و بهوسیله بالشتکی که در پشت آن قرار دارد روی آب شناور و در یک وضع ثابت باقی میماند.
بخش مهم و اصلی لباس، آستری آن است که از الیاف ضد ضربه ساخته شده است. چرخش هوای گرم درون لباس موجب سالم ماندن اندامهای حیاتی بدن غریق و همچنین بازوها، دستها و پاهای او میشود و حتی سرمای صفر درجه آب نمیتواند زودتر از 24 ساعت او را به کام مرگ بکشاند. گفته میشود این لباس ضد آتش نیز هست.
منبع: جام جم
کارشناسان پیش بینی می کنند در آینده ای نه چندان دور ، استخرهای شنای عمومی صد در صد طبیعی گسترش پیدا کنند . در این گونه استخرها برای تصفیه آب آن از هیچ گونه مواد شیمیایی استفاده نشده و تنها با کمک گیاهان ، آب آن تمیز و تصفیه می شود .
این موضوع در حالی است که به تازگی استخرهای شنای طبیعی نسبت به استخرهای خصوصی ، طرفداران زیادی پیدا کرده است . نمونه ای از این گونه استخرها ، استخر طبیعی Beaune Côté Plage در فرانسه است . این استخر از یک سیستم طبیعی بر خوردار است که در آن گیاهان و میکروارگانیسم ها به شکل طبیعی به تصفیه آب پرداخته و باعث می شوند تا آب شفاف و سالم و تمیز بماند .
این استخر نیازی به تعویض آب ندارد چرا که به وسیله مداری بسته ، مراحل تصفیه آب در آن انجام می شود . گیاهان آب را فیلتر کرده و سپس آب از حوضچه های بازیابی می گذرد و پس از خالص و تصفیه شدن دوباره به استخر اصلی باز می گردد . در زیر استخر ده کیلومتر لوله وجود دارد که در طول روز چند بار مورد بررسی قرار می گیرند .
دامپن کوردیلوس (Damien Cordelois) تکنیسین این استخر در رابطه با ویژگی های فنی آن می گوید : " ما در حال حاضر چهار پمپ داریم که هر 24 ساعت مشغول انتقال آب هستند . در طول 12 ساعت تمام حجم آب استخر یک بار چرخه بازیافت را به طور کامل طی می کند . "
البته باید اذعان داشت که این سیستم از مشکلاتی نیز برخوردار است . در طول هفته چهار بار آب مورد آنالیز قرار می گیرد تا از کیفیت خوب آن اطمینان حاصل شود و این که گیاهان به فعالیت و انجام کار تصفیه مشغول هستند یا نه . باید هر روز کف استخر برس کشیده شود . کسانی که در نظر دارند از این استخر استفاده کنند باید همچنان هر بار قبل از ورود به استخر دوش بگیرند و از مصرف کرم های ضد آفتاب خودداری کنند تا آب استخر تازه و شفاف بماند .
نمونه ای دیگر از این استخرهای طبیعی که با محیط زیست نیز سازگار است ، در باشگاه کینگز کراس پاند در قلب لندن (King’s Cross Pond Club) قرار دارد . این استخر شنای طبیعی با مساحت 400 متر مربع ، قادر است تا روزانه 160 شناگر را پذیرا باشد . گیاهان و سیستم فیلترهای مشابه آب نیز در این استخر به تصفیه و تمیز کردن آب می پردازند و دمای آن را همواره در حداکثر 25 درجه سانتی گراد نگاه می دارند .
قابل ذکر است که در واقع این نخستین استخر حمام عمومی آب شیرین در فضای آزاد در انگلستان است . در حال حاضر در کشور فرانسه دوازده نمونه از این استخرها وجود دارد و در کشور آلمان نیز در حدود صد استخر که بیشتر آن ها فقط می توانند در طول دو ماه تابستان باز بوده و پذیرای شناگران باشند ، در حال فعالیت است .
کریستوف لویسین (Christophe Lucien) که در فرانسه زندگی می کند ، پشت حیاط خانه اش استخری طبیعی ایجاد کرده است که می تواند هفت ماه در سال از آن استفاده کند . او در این رابطه می گوید که هزینه و وقت کم تری را به طور منظم صرف این استخر طبیعی می کند .
قابل ذکر است که هزینه ساخت استخرهای خصوصی طبیعی در اروپا بین 30 تا 80 هزار یورو هزینه در بر خواهد داشت .