نویسنده : عصمت بغدادی
بعد از هزینه کردن پول و زمان زیاد برای تحصیلات دانشگاهی، چرا افراد حاضر به انتخاب شغلی می شوند که مرتبط با تحصیلات شان نیست؟ حداقل چیزی که بسیاری از افراد در این زمینه تصور می کنند این است که در منطقه ای که زندگی می کنند شغل مرتبط با تحصیلاتشان یافت نمی شود و مجبور به انتخاب شغل های نامرتبط می شوند. اما همه داستان به همین دلیل خلاصه نمی شود. دلیل دیگری که مطرح می شود این است که شرایط بازار کار مهم است. اما حتی در رشته های پایه از جمله فناوری و مهندسی که نرخ بیکاری پایین است بسیاری از افراد که به خوبی آموزش دیده اند، خارج از تحصیلات دانشگاهی شان کار می کنند.
چرا کارکنان حاضر به چنین انتخابی می شوند؟ این انتخاب ها چه پیامدهایی بر درآمد، رضایت شغلی و چشم اندازهای حرفه ای بلند مدت شان دارد؟ چرا چنین عدم انطباقی رایج شده است؟ اینها سوالاتی است که برای کارفرمایان، کارکنان و سیاست گذاران مهم است.
این مقاله نتایج یک پژوهش دانشگاهی است که در ژورنال "علوم سازمانی" چاپ شده و داده های آن برگرفته از بنیاد ملی علوم آمریکا می باشد. در این پژوهش پاسخ های بیش از 25 هزار آمریکایی که دارای مدارک کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته های علوم و مهندسی بودند مورد ارزیابی قرار گرفت. از جمله نتایج این پژوهش این است که بیش از 10 درصد از افراد نمونه، شغل و رشته تحصیلی شان مرتبط نیست، 30 درصد تا حدودی شغل و رشته تحصیلی مرتبط دارند و نتایج جالب دیگری که می توانید در ادامه این مطلب در اسکیل ما به آنها پی ببرید.
برخی افراد قادر نیستند شغل مرتبط خود را پیدا کنند
تنها 22 درصد از افرادی که شغل و رشته شان همخوانی نداشت دلیل آن را عدم یافتن شغل مرتبط عنوان کردند. پس تقریبا سه چهارم افراد به صورت داوطلبانه وارد شغل متفاوت از تحصیلات خود شده بودند. بنابراین این واقعیت می تواند تا حدودی پاسخگوی چرایی این عدم همخوانی باشد.
برای افرادی که به طور داوطلبانه شغل متفاوتی را انتخاب کردند احتمال اینکه کارآفرین شوند و کسب و کار شخصی خود را راه اندازی کنند 50 درصد بیشتر می باشد.
شاید شغل نامرتبط آنقدر هم که به نظر می رسد بد نیست.
دلایل انتخاب داوطلبانه شغل های نامرتبط
دانشمندان و مهندسان ممکن است به دلیل اینکه علاقه خود را به رشته تحصیلی خود از دست داه اند، شغل نامرتبطی را انتخاب کنند. حتی اگر حقوق و مزایای آن به اندازه شغل اصلیشان نباشد رویارویی با چالش های جدید و دستاوردهای جدید برایشان لذت بخش می باشد. همچنین کارکنان ممکن است شغل نامرتبط را به دلیل مسائل خانوادگی یا به خاطر اینکه مکان خاصی را ترجیح می دهند انتخاب کنند. در این مطالعه 31 درصد افراد به خاطر مسائل پرداخت و ارتقا، 24 درصد برای تغییرشغل، 7 درصد به خاطر مکان خاص، 6 درصد برای شرایط کاری بهتر، 6 درصد به خاطر مسائل خانوادگی و 4 درصد به دلایل دیگر این انتخاب ها را انجام داده اند.
افرادی که به طور داوطلبانه شغل نامرتبطی را انتخاب کردند به طور میانگین حقوق و رضایت شغلی بالاتری نسبت به افرادی دارند که قادر به پیدا کردن شغل مرتبط نبودند.
داشتن شغل نامرتبط می تواند مفید باشد
این مطالعه نشان داد افرادی که شغل نامرتبط دارند بهتر قادر به کسب مهارت های جدید و یادگیری می باشند. کارکنانی که به دلایل شغلی، حقوق و شخصی شغل نامرتبطی دارند با احتمال بیشتری به فعالیت هایی غیر از تحقیق و توسعه مانند مالی، بازاریابی و مدیریت مشغول می شوند. اماکسانی که شغلشان مرتبط است با احتمال بیشتر بر روی مسائل تحقیق و توسعه تمرکز می کنند.
داشتن شغلی نامرتبط برای کارآفرین شدن مفید می باشد
جالب توجه است که پژوهش های قبلی نیز استدلال کرده اند که داشتن طیف گسترده ای از مهارت های فنی و مدیریتی ممکن است منافعی برای کارآفرینی داشته باشد. کارآفرینان باید همه فن حریف باشد تا بتواند از پس وظایف متفاوت راه اندازی یک کسب و کار جدید برآید حتی اگر روزی شرکایش برخی از کارها را انجم دهند. بنابراین افرادی که داوطلبانه شغل نامرتبط دارند ممکن است مهارت های جدید و مختلفی را توسعه دهند که همین امر باعث می شود برای کارآفرین شدن بهتر تجهیز شوند.
کسانی که شغل نامرتبط دارند با احتمال بیشتری شغل خود را ترک کنند و آنهایی که دواطلبانه شغل نامرتبط دارند با احتمال بیشتری به سمت کارآفرینی پیش می روند. دلیل دیگر برای نرخ بالای کارآفرینی، هزینه فرصت می باشد. با حقوق و رضایت شغلی پایین با کارآفرین شدن افراد چیز کمتری برای از دست دادن دارند.
پیامدهای مهم برای مدیران و سیاست گذاران
این پژوهش بر ارزش استخدام کردن کارکنان در رشته های پایه براساس سوابق تحصیلی شان تاکید می کند چرا که کارکنان دارای شغل نامرتبط با احتمال کمتری از شغلشان راضی هستند و با احتمال بیشتری به شرکت های دیگر می روند یا کسب و کاری برای خودشان راه می اندازند. چنین تغییر شغلهایی می تواند پیامدهای منفی برای کارفرمایان فعلی شان داشته باشد.
اما شغلهای نامرتبط ضرورتا برای اقتصاد بد نیست. نتایج این پژوهش برای سیاست گذارانی که به دنبال تشویق کارآفرینی در حوزه تکنولوژی در میان مهندسان و دانشمندان هستند، حاوی اطلاعات مفیدی می باشد. افرادی که خارج حوزه علوم پایه فعالیت می کنند ممکن است کمتر مورد توجه قرار گرفته باشند. ولی به طور معمول، دانشمندان و مهندسانی که شغل مرتبط دارند، مهارت های تخصصی خاص خود را دارند و ممکن است مهارت های متنوعی که برای راه اندازی یک کسب و کار موفق ضروری باشد را نداشته باشند. شاید دانشگاه ها باید برنامهِ آموزش دادن مهارت های غیر فنی را به دانشجویان رشته های پایه گسترش دهند چرا که این برنامه ها به طور خاص برای کارآفرینی خیلی با ارزش است.
در نهایت
این اطلاعات ممکن است برای دانشجویان آینده نگر رشته های پایه که می خواهند به شرایط بازار کار و درک تقاضای بازار کار آگاهی یابند مهم باشد چرا که با این اطلاعات می توانند رشته تحصیلی خود را انتخاب کنند. ضمنا براساس این پژوهش دانشجویانی که در موقع ثبت نام به درستی انتخاب رشته می کنند حقوق، مزایا و رضایت شغلی بهتری در مقایسه با کسانی دارند که بعد از فارغ التحصیلی زمینه شغلی خود را تغییر می دهند.
منبع: hbr.org
