شوید
علاوهبر طعم و عطر بینظیرش، دارای خواص بیشمار بوده و همچنین شامل
ویتامینها و مواد معدنی فراوان است. شوید با داشتن آنتی اکسیدان فراوان در
تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از سرطان نقش به سزایی دارد.
همچنین
شوید میتواند باعث کاهش کلسترول نیز شود. شوید با وجود کالری بسیار کم
یعنی چیزی در حدود ۴۳ کالری در هر ۱۰۰ گرم مواد مغذی بسیاری دارد و سرشار
از ویتامین A و ویتامین C است؛ همچنین این گیاه دارای مقادیر زیادی از
ویتامین B6، آهن، منیزیم و فولات نیز است. در کنار دارا بودن انواع
ویتامینها، شوید دارای مواد طبیعی، ترکیبات دیگری هم در آن دیده میشود که
خواص ضدمیکروبی دارند.
به گزارش غفاری دایت، این سبزی سرشار از
کلسیم بوده و مصرف آن موجب تقویت دندانها و استخوانها میشود. همچنین از
برگها و تخمهای این گیاه به خاطر دارا بودن خواص ضدمیکروبی، برای
خوشبوکردن و طراوت دهان نیز استفاده میشود.
روغن شوید نیز مانند همه انواع کاربردهای شوید، یکی از مفیدترین مواد مؤثر در سلامتی ما است. این روغن نیز خواص مشابهی از جمله خاصیت ضد نفخ، ضدعفونی کننده، شیر آور ، تسهیل کننده گوارش و ضداسپاسم دارد و این خواص روغن شوید آن را به بهترین داروی شفابخش برای درمان بیماریهای مختلفی مانند عفونتهای قارچی، کولیک نوزادان و اختلالات گوارشی تبدیل کرده است.
مهمترین خاصیت روغن شوید، خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی آن است که میتواند سبب کاهش و تسکین عفونت شود و از آن بهصورت موضعی و خوراکی استفاده میکنند. برای عفونتهای شدید قارچی میتوانید از خواص روغن شوید استفاده نمایید.
دمنوش شوید نیز نهتنها به راحتی در دسترس و قابل استفاده است، بلکه میتوان از خواص دمنوش شوید در زمینههای مختلفی استفاده کرد.
یکی از خواص شوید دارا بودن ویتامین C و آنتی اکسیدانها است که نهتنها سبب کاهش تاثیر رادیکالهای آزاد و آسیب ناشی از آنها بر روی پوست میشود، بلکه کشسانی را حفظ کرده و مانع از ایجاد چین و چروک و پیری زودرس میشود.
یکی از خواص شوید که میتوان با نوشیدن دمنوش شوید نیز به آن دست پیدا کرد، کمک به هضم غذا و سلامت دستگاه گوارش است؛ در نتیجه میتوان به کمک نوشیدن دمنوش شوید، با بیماریهای گوارشی همچون سوزش سر معده، سوء هاضمه و... مقابله کرد.
یکی از خواص دمنوش شوید این است که برای مبارزه با میکروبهای عامل کولیک و اسهال مقابله میکند و همچنین میتواند سبب از بین رفتن عفونتهای قارچی روده و درنتیجه درمان اسهال خونی شود. یکی دیگر از خواص شوید این است که به بهبود حرکات روده کمک میکند و در نتیجه به پیشگیری و درمان یبوست نیز کمک می نماید.
خواص شوید برای درمان یبوست و اسهال و تاثیر آن بر روی کولیک نوزادان و کودکان نیز وجود دارد و میتوان برای درمان سوء هاضمه همچنین سوزش معده و مشکلات گوارشی کودکان نیز از آن استفاده نمود. خاصیت دیگر آن برای کودکان، دارا بودن فلاونوئیدها و درنتیجه تاثیر آن بر روی بیش فعالی کودکان و افزایش تمرکز آنها است.
یکی از خواص ساقه شوید، به دلیل دارا بودن کلسیم، تقویت دندانها است. همچنین خواص ضدمیکروبی و آنتی باکتریال موجود در شوید سبب میشود برای از بین بردن عفونت دهانی موثر باشد و بوی بد دهان را رفع نماید. آنتی اکسیدان موجود در شوید نیز برای تقویت لثهها و در نتیجه دندانها اهمیت دارد.
جالب است بدانید به دلیل دارا بودن فلاونوئیدها و ویتامین، مصرف دمنوش شوید میتواند سبب کاهش بیماریهایی همچون اضطراب و افسردگی شود و به ترشح هورمون شادی کمک نماید و تاثیر مثبتی در درمان بیخوابی داشته باشد.
شوید نهتنها حاوی ویتامین C است بلکه آنتیاکسیدانهایی دارد که به تقویت سیستم ایمنی و بهبود و پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا و حتی سردرد کمک می نماید. همچنین یکی از مهمترین خواص شوید کاهش گلودرد، سرفه و سینوزیت است و به درمان گرفتگی بینی نیز کمک مینماید.
دمنوش شوید میتواند به متعادل شدن هورمونهای بدن کمک نماید و درنتیجه نهتنها سبب تنظیم قاعدگی میشود، بلکه به دلیل دارا بودن خاصیت ضد درد، عضلات رحم را آرام کرده و از دردهای قاعدگی همچون دل درد و کمر درد کم میکند. همچنین در دوران شیردهی سبب افزایش شیر مادر میشود و از یائسگی زودرس جلوگیری می کند. از خواص ساقه شوید این است که با تنظیم هورمونها میل جنسی زنان و مردان نیز تنظیم شده و قدرت باروری آنها افزایش مییابد.
مقادیر بالای آنتی اکسیدان های موجود در دمنوش شوید سطح کلسترول بالای خون را کاهش داده و به پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی کمک می کند.
به دلیل آنتی اکسیدانهای موجود در شوید، از خواص شوید میتوان به تنظیم سطح کلسترول خون اشاره کرد که میتواند سطح کلسترول بد خون را کاهش دهد. از دیگر خواص شوید میتوان به تنظیم میزان انسولین در بدن اشاره کرد که سبب کاهش طبیعی قند خون شده و به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک بسیاری میکند.
از خواص شوید میتوان به دیوریتیک بودن آن اشاره کرد که سبب میشود، کبد راحتتر پاکسازی شده و در نتیجه کبد چرب و بسیاری از بیماریهای مرتبط با آن درمان شوند و همچنین عفونتهای ادراری بهخصوص در خانمها کاهش پیدا کند.
در طرز استفاده از عرق شوید باید توجه کنیم که در صورت ایجاد واکنش منفی، نباید به مصرف آن ادامه داد. خواص عرق شوید همچون خواص دمنوش شوید و خواص شوید است که در تقویت سیستم ایمنی، بهبود وضعیت گوارشی، تقویت استخوانها، کمک به درمان بیخوابی، پیشگیری از سرطان و... اهمیت دارد. طرز مصرف عرق شوید به این صورت است که برای لاغری میتوان آن را بهصورت روزانه استفاده کرد و بهتر است یک ساعت پیش از صرف وعده ناهار مقداری از آن را مصرف کنید.
مصرف عرق شوید با آب سرد بعد از غذا برای کاهش چربی خون توصیه میشود. عرق شوید در برطرف شدن سوءهاضمه، نفخ، استفراغ و سکسکه و نیز سایر خواص زیر موثر است:
عرق شوید آنتیاکسیدانهای فراوانی دارد و ترکیبات وایسنین و کائمفرول موجود در آن مقاومت بدن را در برابررادیکالهای آزاد تقویت میکند که به عوامل بیماریزا میچسبند و از فعالیت آنها جلوگیری میکنند. آنتیاکسیدانها سدی قوی در برابر بیماریها هستند و از بروز بیماریهای خطرناک جلوگیری میکند. ویتامین C موجود در این عرق یکی از قویترین آنتیاکسیدانها به شمار میرود. این ویتامین از بروز سرماخوردگی نیز جلوگیری میکند.
برای استفاده از خواص شوید برای لاغری، میتوان از شکلهای مختلف آن یعنی استفاده از شوید در غذا، عرق شوید و دمنوش شوید استفاده نمود. عرق شوید میتواند به پاکسازی و سمزدایی رودهها کمک کرده و سبب افزایش چربی سوزی شکمی شود. همچنین دمنوش شوید سبب کاهش اشتها میشود و از این راه بر روی پیشگیری از پرخوری و کاهش وزن سریع تاثیر دارد.
عصر ایران - شوید با نام علمی Anethum graveolens گیاهی است که در انواع غذاهای اروپایی و آسیایی یافت می شود.
این گیاه دارای ساقه های باریک با برگ های نرم و دانه های قهوه ای، صاف و بیضی شکل است. در حالی که برگها طعمی شیرین و علفی دارند، دانه های شوید معطر هستند و طعم ملایم مرکباتی شبیه دانه های زیره دارند.
شوید معمولا به عنوان سبزی و ادویه برای افزایش طعم غذاهای مختلف استفاده می شود. این گیاه جادویی اغلب با ماهی سالمون، سیب زمینی و انواع سس ماست همراه می شود.
علاوه بر مصارف آشپزی، شوید سرشار از مواد مغذی است و به طور سنتی برای درمان بیماری های مختلف از جمله مشکلات گوارشی، قولنج در نوزادان و بوی بد دهان استفاده می شود.
در ادامه به بررسی فواید تغذیه ای و سلامتی این گیاه خارق العاده خواهیم پرداخت. علاقه مندان با مراجعه به وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا می توانند به اطلاعات کامل مرتبط با گیاه مذکور دسترسی یابند.
یک وعده 9 گرمی از شاخه های شوید تازه محتویات زیر را به صورت تقریبی در خود جای داده است:
- کالری: 4
ویتامین ث: 8 درصد از مقدار مواد مغذی مورد نیاز روزانه (DV)
- منگنز: 5 درصد از DV
- ویتامین آ: 4 درصد از DV
- فولات: 3 درصد از DV
- آهن: 3 درصد از DV
شوید تازه کالری بسیار کمی دارد، اما به طرز شگفت انگیزی منبع خوبی از چندین ویتامین و ماده معدنی ضروری از جمله ویتامین ث، منگنز و ویتامین آ است.
ویتامین آ یک ماده مغذی ضروری است که برای حفظ بینایی و حمایت از سیستم ایمنی سالم حیاتی است. این ترکیب همچنین در تولید مثل مرد و زن نیز نقش دارد.
به طور مشابه، ویتامین ث برای سیستم ایمنی بدن ما بسیار ارزشمند است و به تشکیل استخوان، بهبود زخم و متابولیسم کمک می کند. علاوه بر این، مشخص شده که یک آنتی اکسیدان قوی است و به محافظت از سلول های بدن در برابر آسیب های ناشی از مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد کمک می کند.
شوید همچنین منبع خوبی از منگنز است. در حالی که منگنز در مقادیر بسیار کم مورد نیاز است، یک ماده معدنی ضروری محسوب می شود و از عملکرد طبیعی مغز، سیستم عصبی و متابولیسم قند و چربی پشتیبانی می کند. علاوه بر این، شوید تازه 1 تا 2 درصد از DV را برای کلسیم، مس، منیزیم، پتاسیم، ریبوفلاوین و روی نیز تامین می کند.
با این حال، از آنجایی که شوید تازه معمولا در مقادیر کمتر از 9 گرم مصرف می شود، مقدار مواد مغذی که از پاشیدن آن روی غذا یا افزودن به دستورالعمل های پخت دریافت می کنیم، به میزان قابل توجهی کمتر خواهد بود. تخم شوید نیز فواید تغذیه ای مشابه و متنوعی دارد. 6.6 گرم دانه 8 درصد از DV را برای کلسیم، 6 درصد برای آهن و 1 تا 5 درصد برای منیزیم، منگنز، فسفر و پتاسیم تامین می کند.
شوید از زمان های قدیم برای درمان کولیک نوزادان و بیماری های گوارشی و همچنین به منظور کمک به شیردهی کاربرد فراوان داشته است.
در حالی که چنین مصارفی بیشتر سنتی هستند و توسط تحقیقات علمی پشتیبانی نشده اند، مشخص شده است که شوید مزایای ویژه دیگری نیز برای سلامتی به همراه دارد.
- سرشار از آنتی اکسیدان
آنتی اکسیدان ها ترکیبات طبیعی هستند که به محافظت از سلول ها در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کنند. در نتیجه، تحقیقات نشان داده اند که مصرف غذاهای غنی از آنتی اکسیدان ها ممکن است به کاهش التهاب مزمن و پیشگیری یا حتی درمان برخی بیماری ها، از جمله بیماری های قلبی، آلزایمر، آرتریت روماتوئید و انواع خاصی از سرطان یاری برساند.
هم دانه و هم برگ گیاه شوید غنی از چندین ترکیب گیاهی با خواص آنتی اکسیدانی است، از جمله:
- فلاونوئیدها: این ترکیبات گیاهی با کاهش خطر امراض قلبی، سکته مغزی و تعدادی از سرطان ها مرتبط هستند. آنها همچنین ممکن است نقش مهمی در سلامت مغز داشته باشند.
- ترپنوئیدها: این ترکیبات در اسانس های روغنی یافت می شوند و ممکن است از بیماری های کبد، قلب، کلیه و مغز محافظت کنند.
- تانن ها: تانن ها که مسئول تلخی بسیاری از غذاهای گیاهی هستند، خواص آنتی اکسیدانی قوی و همچنین اثرات ضد میکروبی ارزشمند دارند.
- حفظ سلامت قلب
بیماری های قلبی عروقی عامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان هستند. با این حال، سازمان جهانی بهداشت تخمین می زند که تقریبا 75 درصد از موارد امراض قلبی را می توان با کاهش عوامل خطر مانند "رژیم غذایی نامناسب، استعمال سیگار و ورزش نکردن" پیشگیری کرد.
عوامل خطر دیگر برای بیماری های قلبی شامل افزایش فشار خون، تری گلیسیرید، سطح کلسترول LDL (بد) و همچنین التهاب مزمن هستند.
فلاونوئیدها مانند آنهایی که در شوید یافت می شوند، به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی از سلامت دستگاه قلب و عروق محافظت می کنند.
علاوه بر این، مطالعات حیوانی نشان داده اند که عصاره شوید ممکن است اثرات کاهش دهنده کلسترول و تری گلیسیرید داشته باشد. با این حال، همچنان به تحقیقات انسانی بیشتری نیاز است.
یک مطالعه روی 91 نفر با سطح کلسترول تام و تری گلیسیرید بالا نشان داد که مصرف 6 قرص حاوی عصاره شوید به صورت روزانه به مدت 2 ماه به طور قابل توجهی سطح کلسترول تام و تری گلیسیرید را بهبود می بخشد اما تاثیر چندانی بر سطح کلسترول HDL (خوب) ندارد.
- کمک به کاهش سطح قند خون
سطح بالای قند خون مزمن بسیار نگران کننده است زیرا می تواند خطر ابتلا به اختلالاتی مانند مقاومت به انسولین، سندرم متابولیک و دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
مشخص شده که شوید دارای اثرات کاهنده قند خون است. در واقع چندین مطالعه روی حیوانات مبتلا به دیابت، بهبود قابل توجه در سطح قند خون ناشتا با دوزهای روزانه عصاره شوید را نشان داده اند. با این حال، تحقیقات انسانی در این زمینه محدود هستند.
از جمله دیگر فواید احتمالی شوید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مبارزه با برخی از انواع سرطان
- مزایای آنتی باکتریال
- کمک به حفظ سلامت استخوان
- تسکین کرامپ های دوران پریود
گفتنی است که علاوه بر امکان تهیه این گیاه به صورت خشک یا تازه، انواع مکمل های دارویی حاوی عصاره آن نیز از طریق داروخانه های سراسر کشور عرضه می شوند.
می گویند که اصل شوید از ایران، مصر و هند بوده است و از این کشورها به کشورها و قارّههای اروپا و آمریکا رفته و کشت شده است. در اکثر کشورهای اطراف دریای مدیترانه کشت شوید رایج است. در برخی از نواحی این کشورها باد باعث پراکنده شدن بذر شوید و خودرو شدن آن شدهاست به طوری که در برخی از چمن زارها یا کنارههای سنگها و پیادهروها و خانههای ییلاقی شوید میروید.
در اروپا تخم شوید در پاییز میرسد و پرندگان کوچک آن را سمّی میدانند به قدری که به آن نزدیک نمیشوند. البتّه احتمال میرود که این هراس به دلیل آن باشد که از بوی تخم شوید خوششان نمیآید زیرا که تخم شوید سمّی نیست. شوید در تمام تابستان گل دارد ولی گل آن از شیره و گردِ گل کمی برخوردار است.
روی برگهای پاپیروس که در مصر به دست آمده نوشته شدهاست که مصریان قدیم شوید را مثل سبزی خوردن همراه با غذا مصرف مینمودهاند. در تورات گفته شدهاست که قوم بنی اسرائیل به شوید به عنوان یکی از سبزیهای مفید توجّه داشتهاند و مانند زیره از آن بهره میبردهاند.
یونانیان قدیم شوید را سبزیای دارویی با خاصیّتهای اعجابانگیز میدانستند. فیثا غورس و بقراط حکیم معتقد بودند گرفتن چند برگ شوید در دست چپ انسان را از بیماری حمله و صرع محافظت میکند. در روم قدیم هم شوید نشانهٔ سر زندگی و شادابی بودهاست. به همین خاطر گلادیاتورها به جستجوی روغن آن بودهاند تا شاید بتوانند به وسیله آن قدرتمند شوند!