چرا خاراندن لذت بخش است؟

سیناپرس: خاراندن محل خارش یا کهیر بسیار لذت‌بخش است اما تا به امروز اطلاعاتی در مورد علل آن در دست نیست. به این منظور پژوهشگران فعالیت مغزی افرادی را که به خارش مزمن مبتلا هستند بررسی کردند.

محققان با استفاده از تصویربرداری پیشرفته  FMRIبرای بررسی دلایلی که سبب لذت‌بخش بودن خاراندن محلی که خارش یا کهیر دارد، فعالیت مغز 10 نفر از افرادی که خارش مزمن داشتند و 10 نفر فرد سالم را مورد بررسی قرار داده و دریافتند هنگام خاراندن، بخش‌هایی از مغز که مسئول کنترل و پردازش این احساس است در افرادی که خارش مزمن داشتند فعالیت بیشتری نسبت به افراد سالم دارد. شدت فعالیت مغز این بیماران می‌تواند دلایلی را که سبب می‌شود خاراندن برای آنها به نوعی اعتیاد تبدیل شود توضیح دهد.

خارش مزمن، مهمترین نشانه بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس و حتی بیماریهای کلیوی است.

با وجود اینکه در وهله اول خاراندن به نظر لذت بخش است اما اگر ادامه یابد ممکن است شدت خارش افزایش یافته و همچنین سبب بروز درد و آسیب زدن دائمی به پوست شود. به همین دلیل درک فعالیت مغزی در هنگام خاراندن مهم است.

در مطالعه قبلی محققان مکانیسم مغزی خارش و ارتباط آن با لذت‌بخش بودن این حس را تنها در داوطلبان سالم بررسی کرده بودند.

در این مطالعه، پژوهشگران با استفاده از یک دستگاه روی ساعد راست بیماران مبتلا به خارش مزمن، آنها را مورد بررسی قرار داده و دریافتند که فعالیت مغزی این بیماران در ناحیه حرکتی، قشر پریموتور(premotor) و قشر حرکتی اولیه شدت می‌یابد – این نواحی مغزی با کنترل حرکت و تحریک انگیزه در انسان مرتبط است. علاوه بر آن، مناطق مغزی که شامل حس پاداش و لذت می‌شود، مانند جسم مخطط یا استریاتوم (striatum)، قشر کمربندی، هسته دم‌دار و قشر اوربیتوفرونتال (orbitofrontal) که در پردازش حالات هیجانی نقش دارد نیز در این بیماران نسبت به افراد سالم به طور قابل توجهی فعال‌تر شده بودند.   

یافته‌های این مطالعه می‌تواند در شناسایی و درک شبکه مغزی که در هنگام خارش در بیماران مبتلا به خارش مزمن درگیر می‌شود کمک کند و از این طریق روش‌های درمانی جدیدی برای این بیماری یافت شود.

خارش مزمن که معمولا بیش از 6 هفته طول می‌کشد ممکن است در کل بدن پخش شده و یا به صورت موضعی باشد. احتمال ابتلا به خارش مزمن با افزایش سن بیشتر می‌شود.

این مقاله توسط تیم پژوهشی  Temple University Health System ارائه
و به تازگی در نشریه Journal of Investigative Dermatology منتشر شده است.