اقامتگاهی از جنس لوله انتقال آب در عسلویه ایران (+عکس)

مهندسان و فعالان عرصه گردشگری ایران با استفاده از لوله‌های بسیار بزرگ، اقدام به ساخت اقامتگاه توریستی در منطقه نفتی عسلویه در جنوب این کشور کرده‌اند.

به گزارش آناتولی محمدمهدی ستوده، مدیر دهکده گردشگری «پازارلند» در شهر عسلویه از توابع استان بوشهر ایران در گفتگو با خبرنگار آناتولی اظهار داشت: اقامتگاه‌ «ویولا» از یک لوله GRP به طول 12 متر و قطر 3 متر ساخته شده است.

وی افزود: «این لوله‌ها در صنعت پتروشیمی از آنها برای انتقال آب استفاده می‌شود. آنها مقاومت بالایی در مقابل رطوبت دارند. از این رو در نزدیکترین فاصله به دریا قرار داده شده‌اند».

ستوده در ادامه سخنانش همچنین تصریح کرد:

«داخل لوله‌ها را با چوب طراحی و از کمترین فضا برای اقامت دو نفر بهترین استفاده را کردیم. نیمکت داخل اتاق را برای گذاشتن وسایل مصرفی مانند حوله به شکل جعبه ساخته‌ایم.

تعداد 21 اتاق لوله‌ای در این ساحل وجود دارد که هر کدام ظرفیت دو نفر را دارد. سرویس دهی در اتاق لوله ای در حد استاندارد هتل 4 ستاره است».

سحر یکی از مسافران مقیم در این اقامتگاه توریستی نیز به خبرنگار آناتولی گفت:

«وقتی وارد اتاق شدم از طراحی و شرایطی اینجا شگفت زده شدم. هرگز فکر نمی‌کردم که می‌توان در یک لوله اقامت داشت؛ آن هم لوله‌ای رو به دریا. شب هنگام خوابیدن می‌توان صدای امواج خلیج فارس را شنید».

لینک کوتاه: asriran.com/002xqs

بهره‌برداری از نسل جدید مدارس کانتینری در استان گیلان

به گفته قدسی در ساخت آنها از بهترین تجهیزات و راحت ترین امکانات با بیشترین ایمنی و امنیت استفاده شده و تا کنون هم بسیار تجربه خوبی بوده است؛ لذا از دیگر خیرین هم دعوت می کنند که به این حوزه مدرسه سازی ورود کنند.

اولین مدرسه کانتینری کشور که نسل جدید مدارس در مناطق کم برخوردار و صعب العبور هستند، ظرف مدت ۴۵ روز در استان گیلان به بهره‌برداری رسید.

به گزارش مهر، سید احمد قدسی خرسند، معاون مشارکتهای مردمی اداره کل نوسازی مدارس استان گیلان گفت: مدرسه سه کلاسه «امید آینده» در روستای میانده شهرستان تالش از سوی یک نهاد خیر مدرسه ساز احداث شد.

قدسی افزود: در ابتدا که یکی از بانک ها پیشنهاد ساخت این نسل از مدارس را مطرح کرد در میزان کیفیت آن تردید داشتیم اما با اطلاعاتی که در این زمینه دریافت کردیم به این نتیجه رسیدیم که این مدارس در کنار ایستایی کاملی که دارند، در کوتاه ترین زمان ممکن هم به بهره برداری می رسند.

وی ادامه داد: در مورد مدارس چند مساله برای ما بسیار حائز اهمیت است. مهمتر از همه اینکه مدرسه از نظر ایستایی مکان امنی به شمار برود و با دارا بودن همه استانداردها، دانش آموزان با خیال آسوده در آن درس بیاموزند، زندگی کنند و حس خوبی داشته باشند. مساله دوم هم این است که مدارس در حداقل زمان ممکن احداث شده و فضایی امن، جذاب، شیک و راحت را مهیا کند.

به گفته قدسی هر دوی این موارد در این مدارس کانتینری که بانک آینده اقدام به ساخت آن کرده، وجود دارد و در ساخت آن از بهترین تجهیزات و راحت ترین امکانات با بیشترین ایمنی و امنیت استفاده شده و تا کنون هم بسیار تجربه خوبی بوده است؛ لذا از دیگر خیرین هم دعوت می کنند که به این حوزه مدرسه سازی ورود کنند.

معاون مشارکتهای مردمی اداره کل نوسازی مدارس استان گیلان مهمترین ویژگی مدارس کانتینری را مدت زمان راه اندازی آن می داند: اگر ما در استان گیلان می خواستیم چنین فضایی را بسازیم به یک سال زمان نیاز داشتیم اما این مدرسه در طول یک ماه و نیم ساخته شد. این در حالی است که در روستاها اساساً گزینه ای برای اجاره و تحصیل دانش آموزان در آن در طول مدت بازسازی یا ساخت مدرسه وجود ندارد و عملاً این کار غیر ممکن است اما از آنجایی که مدارس کانتینری در مدت کوتاهی نصب شده و به بهره برداری می رسند، حتی در طول سال تحصیلی هم مشکلی برای راه اندازی آن وجود ندارد.

قدسی با دعوت از فعالان و خیرین حوزه مدرسه سازی برای مشاهده این تجربه موفق از نزدیک به برخی ویژگی های فنی مدارس کانتینری اشاره می کند: بدنه و سازه اصلی مدرسه کانتینر ۴۰ فوت کیوب (طول ۱۲ متر، عرض ۲.۴ متر، ارتفاع داخلی: ۲.۶۸) است و در و پنجره‌های یوپی‌وی‌سی، سرمایش و گرمایش اسپلیت و شوفاژ برقی، آبگرمکن برقی، پنج چشمه سرویس بهداشتی به همراه روشویی با کف سرامیک از دیگر امکانات و ویژگی های مدارس کانتینری است.

اولین هتل‌ کپسولی در ایتالیا/ خواب، شارژ و حریم شخصی برای کاربران (+عکس)

این هتل‌های کپسولی بخش عمده‌ای از نیازهای نسل Y یا نسل هزاره را تامین می‌کنند.

هتل‌های کپسولی، کوچک، ارزان و تمیز در ژاپن همواره در حال گسترش هستند، اما این هتل‌ها در ایتالیا و در مواجهه با انفجار گردشگر برای اولین بار در میلان افتتاح شده و محبوب شده‌اند.

به گزارش عصر ایران به نقل از خبرگزاری فرانسه، این هتل‌ها راحتند و ارتباط با مراکز شهری، ارتباط اینترنتی و ارتباط با مراکز خرید را فراهم می‌کنند. در این کپسول‌ها بخش عمده‌ای از نیازهای نسل Y یا نسل هزاره تامین می‌شود.

نمایی از کپسول‌های ایتالیا/ عکس: booking.com

متولدین ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۸ شمسی) تا ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۸ شمسی)  با نام نسل Y شناخته می‌شوند.

برخی از مردم تنها برای کنجکاوی وارد این هتل‌های کپسولی می‌شوند.

این هتل‌ها به کاربران برق برای شارژ دستگاه‌های دیجیتالی، وسایل خواب و حریم خصوصی  ارائه می‌دهند/ عکس: خبرگزاری فرانسه

"دراگان کوپرسینان" گردشکر 31 ساله کروات یکی از این کپسول‌ها را اجاره کرده است. او گفت: این هتل‌ها جدید و هیجان‌انگیز به نظر می‌رسند. سبک آنها آینده‌نگرانه است و جعبه جذابی است که شما در آن می‌خوابید.

او پس از خوابیدن روی تختی در "هتل اوستلز" در جنوب پایتخت تجاری ایتالیا در این باره گفت: برای تجربه چیزهای بیشتر و جذاب‌تر آماده‌ام.

وی افزود: این هتل‌های کپسولی را دوست داشتم. این هتل‌ها باید توسعه یابند. بسیاری از مردم به دلیل حفظ "حریم شخصی" از ورود به مسافرخانه‌های ارزان و گروهی جوانان خودداری می‌کنند. با این وجود در چنین فضایی، حریم شخصی شما کاملا حفظ می‌شود.

در کنار این کپسول‌ها یک کمد قفل‌دار برای چمدان و وسایل گردشگران وجود دارد/ عکس: خبرگزاری فرانسه

در این هتل‌ها هر کپسول 1.45 متر ارتفاع و 2 متر طول دارد. 8 کپسول در یک اتاق استاندارد هتل جا می‌شوند. این کپسول‌ها در دو ردیف چهار تایی کنار هم قرار گرفته‌اند. در انتهای هر راهرو سرویس بهداشتی و حمام قرار دارد.

در داخل هر کپسول یک تشک با روانداز نرم و بالشت (بالش)، دو پریز برای شارژ گوشی تلفن همراه، لپ‌تاپ و یک قفسه قفلدار برای چمدان و وسایل ارزشمند مسافران وجود دارد.

مسافران برای استفاده از این کپسول و امکانات آن هر شب حدود 19 یورو می‌پردازند. مسافران با این مبلغ صبحانه نیز دریافت می‌کنند.

بسیاری از جوانان برای کنجکاوی و تجربه جدید از هتل کپسولی میلان ایتالیا استفاده کردند/ عکس: خبرگزاری فرانسه

"اگنس ساباتینی" بلاگر سفری در این باره گفت: اولین هتل کپسولی سال 1979 در اوزاکای ژاپن ساخته شد.

این اتاق‌های کوچک برای مسافرانی ساخته شد که بر اثر خوردن نوشیدنی‌های الکلی حال مساعد نداشتند یا از آخرین قطارهای شهری و بین شهری جا می‌ماندند. آنها در این شرایط در کپسول‌های راه آهن یا فرودگاه می‌خوابیدند.

بعدها شکل‌گیری این هتل‌ها در بسیار از نقاط جهان آغاز شد. این مدل از کپسول‌ها ابتدا در فرودگاه‌های پاریس، مسکو و بانکوک افتتاح شد و پس از آن به شهرهایی مانند سنگاپور، سئول و بمبئی رسید.

این کپسول‌ها برای مقابله با حجم بالای گردشگر و اقامت‌های کوتاه مدت افتتاح شدند/ عکس: خبرگزاری فرانسه

با این وجود هتل‌های کپسولی در اروپا نادر هستند.

هتل کپسولی "لوکرنه" در سوئیس و "سیتی هاب" در آمستردام پایان سال 2018 افتتاح شدند.

میلان نیز اولین شهر ایتالیاست که هتل کپسولی دارد.

هتل کپسولی میلان  یک رستوران کوچک 24 ساعته دارد/ عکس: خبرگزاری فرانسه

"جین ماریا لتو" مدیر اجرایی این هتل‌های کپسولی در این باره گفت:  6 نمونه دیگر از این هتل‌ها تا پایان سال در 6 فرودگاه از جمله میلان، ورشو، وین افتتاح خواهد شد. چهار شهر در برزیل نیز قصد دارند از این مدل استفاده کنند.

این مدیر اجرایی 32 ساله افزود: علاوه بر فرودگاه‌ها قصد داریم در 5 سال آینده این هتل‌ها را در شهرهای اصلی اروپا گسترش دهیم.

این شرکت ایتالیایی اعلام کرده که قصد دارد گردش مالی خود را در 5 سال آینده به 10 میلیون یورو  برساند. این در حالیست که میزان گردش مالی در سال 2019 یک میلیون دلار برآورد شده است.

ساباتینی بلاگر سفری در این باره می‌گوید: تنها نقطه ضعف این هتل‌ها ایجاد فوبیای فضای تنگ در برخی از مردم است.

آسانسورهای غیراستاندارد تهدیدی برای شهروندان

آسانسورها تهدیدی برای شهروندان

روزنامه شهروند نوشت:

«حبس در آسانسور و سقوط از یک برج، حتما کابوس دلخراشی است! اگر بدانید تقریبا تمامی آسانسورهای ایران غیر استاندارد هستند، احتمالا این کابوس دلخراش را جدی‌تر می‌گیرید. سازمان استاندارد بارها اعلام کرده است که چیزی حدود ٩٠‌درصد آسانسورهای ایران غیر استاندارد است و جالب است بدانید آسانسور خود سازمان استاندارد هم غیر استاندارد تشخیص داده شد. خبری که مسلم بیات، رئیس اداره کل استاندارد تهران اعلام کرده و گفته بود در جریان بازرسی آسانسور دستگاه‌های دولتی، آسانسور سازمان ملی استاندارد به دلیل غیر استاندارد بودن پلمپ شد.

ایلخانی، رئیس سابق اتحادیه آسانسور و پله‌برقی هم با تایید این ادعا به «شهروند» می‌گوید: «کمتر از ١٠‌درصد ٧٥٠‌هزار دستگاه آسانسور فعال کشور استاندارد هستند.»

فعالان بازار آسانسور هم توضیح می‌دهند قطعات بی‌کیفیت آسانسورهای ایران از چین می‌آید و البته بسازوبفروش‌های زیادی هستند که آسانسور را تنها یک وسیله لوکس می‌دانند و به فروشندگان می‌گویند ارزان‌ترین و بی‌کیفیت‌ترین آسانسور را به آنها بفروشند. سر دیگر این ماجرا مهرفروشی شرکت‌های سازنده آسانسور است که مجوزهای لازم را دارند و مهرشان را به شرکت‌های بدون مجوز سازنده آسانسور می‌فروشند.

ضلع بعدی این ماجرای هولناک، مردم هستند. مدیران برخی ساختمان‌های تهران به «شهروند» می‌گویند چکاپ سالانه آسانسور چیزی حدود ٨٠٠‌هزار تا یک‌میلیون تومان قیمت دارد اما پول جمع‌کردن از همسایه‌ها برای چکاپ آسانسور کار حضرت فیل است و کمتر کسی زیر بار این ماجرا می‌رود.

خانواده‌ها زیر بار پرداخت هزینه چکاپ نمی‌روند

سقوط آسانسور تا ‌سال ٨٤ در ایران جدی گرفته نشد و از این‌ سال بود که دادن پایان‌ کار به ساختمان مشروط به تاییدیه استاندارد آسانسور‌ها شد.

با این وجود ایلخانی، رئیس سابق اتحادیه آسانسور که دلیل این اتفاق را اجباری‌نبودن بازرسی‌های ادواری می‌داند، به «شهروند» می‌گوید: «متاسفانه تا زمانی که درخواستی از سوی صاحبان آسانسورهای واحدهای شخصی وجود نداشته باشد، امکان بازرسی‌های ادواری امکان‌پذیر نیست.»

صاحبان ساختمان‌ها دلیل دیگری را برای نگرفتن استاندارد ادواری اعلام می‌کنند. محمد، مدیر یک ساختمان ٣٢ واحدی که به تازگی برای گرفتن استاندارد سالانه آسانسور اقدام کرده است، به «شهروند» می‌گوید: «گرفتن این مجوز استاندارد برای دو آسانسور حدود ٢‌میلیون تومان خرج روی دست من گذاشت.»

او ادامه می‌دهد: «سازمان استاندارد و شرکتی که وظیفه بررسی استاندارد آسانسور را دارند، چیزی حدود ٨٠٠ هزار تا یک‌میلیون تومان از متقاضیان دریافت می‌کنند؛ در حالی که هزینه تعمیر و تعویض قطعات هم بر عهده خود اهالی ساختمان است.»

او می‌گوید: «چرا در کشوری که ادعا می‌شود ٩٠‌درصد آسانسور‌ها غیر استاندارد هستند، برای بررسی استاندارد سازمان‌های متولی ٨٠٠‌ هزار تومان پول دریافت می‌کنند.»

آسانسور خانه‌های لاکچری استاندارد است

با این حال گفته می‌شود که کیفیت و قیمت آسانسورهای نصب‌شده در تهران این روزها منطقه‌به‌منطقه فرق می‌کند. کافی است سوار آسانسورهای برج‌های لاکچری‌نشین تهران شوید تا دیدتان به آسانسور خانه‌تان عوض شود. نه از سروصدا خبری هست و نه از تکان‌های شدید، در یک کابین شیشه‌ای و شیک در چند ثانیه به طبقه سی‌ام برج می‌رسید.

لطفی یک کارشناس فنی صنعت آسانسور دراین‌باره به «شهروند» می‌گوید: «در مناطق شمال تهران که قیمت هر متر مربع خانه بالای ٤٠‌میلیون تومان است، سازنده‌ها خیلی نگران قیمت تمام‌شده ساخت خانه نیستند و می‌خواهند مرغوب‌ترین اجناس و مصالح را به کار ببرند، به خاطر همین بیشتر سراغ قطعات ایتالیایی و آلمانی می‌روند.»

آن‌گونه که این فعال صنعت آسانسور می‌گوید یک آسانسور ١٠طبقه‌ با اجناس اروپایی دست‌ کم حدود ٢‌میلیارد تومان خرج روی دست سازنده‌ها می‌گذارد.

تلفن آسانسورها در ایران برداشته می‌شود

هستند سازندگانی که نگاهی کاملا متفاوت به آسانسور داشته و آن را وسیله‌ای لوکس می‌دانند و به هر دری می‌زنند تا با کمترین هزینه بدون توجه به کیفیتش پرونده نصب آسانسور را ببندند.

لطفی در این‌ باره گفت: «معمولا سازنده‌هایی که در مناطق جنوبی تهران فعالیت می‌کنند، به سراغ آسانسورهای چینی می‌روند و ارزان‌ترین جنس موجود در بازار را انتخاب می‌کنند.»

او ادامه داد: «بارها برای من پیش آمده که ساختمان‌سازان به‌صراحت از من درخواست می‌کنند که از قطعات و وسایلی در ساخت آسانسور استفاده کنم که حداقل قیمت را داشته باشد و وقتی به آنها می‌گویم این قطعات کیفیت ندارد و احتمال وقوع حادثه را بالا می‌برد، می‌گویند بازرس استاندارد به کیفیت کاری ندارد و فقط چک‌لیست الزامات را تیک می‌زند و همین که رعایت ظاهر شود و فلان قطعه موجود باشد، کافی است!»

او ادامه می‌دهد: «حتی بسیاری از بسازو‌بفروش‌ها خط تلفنی که جزو آخرین استانداردهای آسانسور است و نصب آن در کابین الزامی شده را فقط وقتی بازرس برای بازدید اول می‌آید، نصب می‌کنند و بعد آن را برمی‌دارند.»

٧٠‌درصد آسانسورهای آلمانی، چینی هستند!

با این حساب اگر خواهان نصب یک آسانسور باکیفیت آلمانی و ایتالیایی هستید، حسابی باید حواستان را جمع کنید؛ چرا که به گفته رئیس سابق اتحادیه آسانسور حدود ٧٠‌درصد قطعاتی که به اسم اروپایی در بازار فروخته می‌شوند، چینی هستند که تنها برچسب این کشورها روی آن درج شده است. به گفته او، بیشتر تجهیزات وارداتی مربوط به آسانسور تولید کشور چین و ترکیه است. البته ایلخانی این نکته را هم اضافه کرد که تا پارسال بیش از ٦٥‌درصد قطعات این صنعت وارداتی بود اما حالا این سهم به حدود ٤٠ تا ٥٠‌درصد رسیده است.

تخلف به قیمت جان مردم

در پرونده هولناک آسانسورهای غیر استاندارد ایران، تخلفات برخی از شرکت‌های نصب و تجهیز را در غیر استاندارد بودن بیش از ٩٠‌درصدی آسانسور نمی‌توان نادیده گرفت؛ از مهرفروشی توسط شرکت‌های مجوزدار به شرکت‌های بی‌مجوز گرفته تا بی‌توجهی به کیفیت قطعه‌های نصب‌شده تنها بخشی از تخلفاتی است که سلامت بسیاری از ایرانی‌ها را نشانه رفته است.

فعالان بازار آسانسور می‌گویند که بعضی شرکت‌ها بدون این‌که مجوز داشته باشند، قرارداد می‌بندند و آسانسور می‌سازند و برای درست‌بودن ظاهر قضیه مهر را از شرکتی که پروانه ساخت و مونتاژ از وزارت صنعت دارد، می‌خرند و آن شرکت هم پولی می‌گیرد و مهر را پای قرارداد آنها می‌زند. قیمت این مهرها هم از ٥‌میلیون تومان شروع شده و در برخی از مواقع به ١٠‌میلیون تومان هم می‌رسد.

بیمه‌ها زیر بار پرداخت خسارت نمی‌روند

«همین الان کلیک کنید و بیمه آسانسور را به صورت آنلاین دریافت کنید.» این تنها بخشی از تبلیغاتی است که شرکت‌های بیمه‌گر برای کسب هر چه بیشتر درآمد در فضای مجازی منتشر می‌کنند اما وقتی که پای عمل می‌رسد خبری از پرداخت دیه و غرامت نیست. کافی است تا کمی در قراردادهایی که شرکت‌های بیمه‌گر برای امضا مقابلتان قرار می‌دهند، دقیق شوید. آن زمان است که متوجه می‌شوید که اگر تاییدیه استاندارد ادواری سازمان استاندارد را نداشته باشید، حتی یک ریال هم به شما پرداخت نمی‌شود.

بی‌اطلاعی مردم از این بند موجب شده که شرکت‌های بیمه‌‌گر سالانه سودهای کلانی را به جیب بزنند؛ بدون این‌ که کمترین غرامتی را پرداخت کنند و بیشتر کسانی که یک‌ بار آسانسور مجتمع‌شان دچار سانحه شده و این مشکل برایشان پیش‌آمده، به سراغ گرفتن تاییدیه استاندارد و البته بیمه آسانسور می‌روند.

چه زمانی به سراغ آسانسورهای خارجی بروید؟

با این‌ که صنعت ساخت آسانسور در ایران به نسبت صنعت نوپایی است اما فعالان این صنعت معتقدند که کیفیت تولید داخلی قابل رقابت با بسیاری از کشورها بوده و قابل مقایسه با تجهیزات چینی نیست.

عباس ابریشمی، رئیس اتحادیه کشوری آسانسور اعلام کرد: «۹۰‌درصد قطعات آسانسورهایی که تا ۷ طبقه توقف دارند، در داخل کشور تولید می‌شود.»

ایلخانی، رئیس سابق اتحادیه، در حالی ‌که مهر تایید روی صحت این آمار می‌گذارد، ادامه داد: «کیفیت تولیدات داخلی پاسخگوی ساختمان تا هفت طبقه است و هیچ جای نگرانی نیست.»

او البته تأکید می‌کند: «در ساختمان‌های با تعداد طبقه بالای هفت بهتر است به سراغ قطعات و تجهیزات خارجی البته نه از نوع چینی بروید.»

گفت و گوی «عصر ایران» با «امیر ساعدی داریان»

زلزلۀ تهران از رگِ گردن به ما نزدیک‌تر است

پیش بینی ما این است که در هر ۱۰ سال دو زلزله بالای ۷ ریشتر در کشور داشته باشیم پس ما از سال۷۷ تا ۹۷ می بایست چهار زلزله بالای ۷ ریشتر داشته باشیم.

---

گفت و گو از: نیما نوربخش
عصر ایران – زلزلۀ کلیدواژۀ مشترک ایرانیان در دو سه سال اخیر است. از شبکه های اجتماعی تا رسانه های جمعی و حتی کوچه و خیابان همه مردم از کابوس زلزله می‌گویند و ترس از دست دادن جان و مال‌شان. البته حق هم دارند در سال های اخیر زلزله های کوچک و بزرگ بسیاری به وقوع پیوسته که برخی از آنها همچون زلزله سرپل ذهاب با خسارات جانی و مالی فراوان کشور را در سوگ فرو برد.

خاطرات زلزله ورزقان و بم و منجیل هم از یادها نرفته است. اما گهگاه شایعاتی هم شنیده می شود مبنی بر اینکه زلزله‌های اخیر در ایران مرتبط با آزمایش‌های تسلیحاتی داخلی و یا فعالیت‌های پروژه هارپ امریکا در ایران است.

از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند خطرناک‌ترین زلزله ای که در پیش خواهد بود زلزلۀ احتمالی تهران است که قابلیت وقوع تا هشت ریشتر را هم دارد.

تهران، زلزله خیز است و گسل های بسیاری دارد اما راه مقابله با این پدیده طبیعی چیست؟ آیا اصولا تعدد این همه زمین لرزه در کشورمان طبیعی است؟ و آیا راه گریزی از این اتفاق نامبارک وجود دارد یا خیر؟

پرسش هایی از این دست را در گفت وگو با دکتر امیر ساعدی داریان عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و دارای مدرک فوق دکتری عمران-سازه مطرح کردیم.

جالب است بدانید دکتر ساعدی داریان از المپیادهای جهانی عمران، 5 مدال طلا و نقره دریافت کرده است. او هم اکنون عضو انجمن مهندسی زلزله ایران و مشاور عالی سازمان سوانح طبیعی کشور است و به تازگی از سوی کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران برای مشاوره در رفع بحران هایی از این دست دعوت به همکاری شده تا دانش و تجربه اش را در این راه به کار ببندد. مشروح گفت و گو از این قرار است:

* طی یکی دو سال اخیر در ایران با زلزله های متعددی مواجه بودیم که خیلی روی افکار عمومی تاثیر گذاشته، واقعا چرا این همه زمین لرزه رخ می دهد؟ مردم در کوچه و خیابان از هم می پرسند که آیا یک پدیده خاصی در حال وقوع است که این همه زلزله رخ می دهد؟
-ابتدا به ساکن باید توجه داشت که کشور ما روی کمربند لرزه ای قرار دارد و کشورهایی که چنین وضعیتی دارند رخداد زلزله در آنها امری کاملاٌ محتمل و طبیعی است و جای تعجب ندارد.

ولی در مورد این مساله که چرا طی چند وقت اخیر بخصوص یک سال اخیر و بالاخص بعد از زلزله ۲۱ آبان ماه کرمانشاه اینقدر تعداد زلزله ها زیاد شده ، دو سه مورد هست که باید روشن بشود. نکته اول اینکه بعد از هر زلزله بزرگی تا ماه ها پس لرزه داریم و این اصلا چیز عجیبی نیست.

زلزله کرمانشاه با بزرگی 7.3 در مقیاس ریشتر زلزله شدیدی است و گسلی که در آن منطقه فعال شده موجب تحریک گسل های اطراف شده و در نتیجه تا ماه ها نه تنها پس لرزه های گسل اصلی را داریم بلکه زلزله های ناشی از تحریک گسل های اطراف را نیز شاهد هستیم.

نکته دوم بحث زلزله هایی است که در نقاط دیگر کشورمان اتفاق افتاده. در مورد این مساله باید یک توضیحی بدهم.

ببینید فضای مهندسی یک فضای آماری، احتمالاتی و علمی است. بر اساس این علم ما می توانیم در هر محدوده جغرافیایی یک تعداد احتمال رخداد لرزه در بازه های زمانی مشخصی را متصور شویم. به عنوان مثال پیش بینی ما این است که در هر ۱۰ سال دو زلزله بالای ۷ ریشتر در کشور داشته باشیم پس ما از سال ۷۷ تا ۹۷ می بایست چهار زلزله بالای ۷ ریشتر داشته باشیم.

طبق آمار و احتمال در حالیکه این اتفاق نیفتاده ما فقط دو زلزله بالای ۷ ریشتر داشتیم. یا از سوی دیگر تصور ما این است که در هر دوره یکساله چیزی حدود ۲۰۰ زلزله بین ۴ تا ۶ ریشتر اتفاق بیافتد در حالی که ما در سال های اخیر آمار رخداد زلزله های مان بسیار پایین تر از این روند هست. وقتی شما بیاید و بررسی کنید می بینید در چند سال اخیر تعداد زلزله های رخ داده در کشورمان بسیار پایین تر از تعداد زلزله هایی بوده که می بایست بوقوع می پیوست.

در نتیجه وقتی که تعداد زلزله هایی که در کشورمان ظرف ۲۰ سال اخیر اتفاق افتاده بسیار کمتر از زلزله های محتمل بوده می شود به صورت ساده این را گفت که ما در بیست سال اخیر، کمبود رخداد زلزله داشتیم. پس انتظار می رود وقتی۲۰ سال در کشورمان کمتر از میانگین مورد انتظار زلزله رخ داده در طول سال های بعد در سراشیبی وقوع زلزله های بیشتر باشیم که آن کمبود ۲۰ سال اول را جبران نماید. زلزله در حقیقت تخلیه انرژی ذخیره شده در پوسته می باشد.

با وقوع هر زلزله بخشی از انرژی نهفته تخلیه می شود. پس الان بواسطه ۲۰ سال کسر وقوع زلزله ما با یک انرژی انباشته مواجهیم که این انرژی انباشته در سال های آینده کم کم باید با وقوع زلزله ها تخلیه بشود. در این صورت هیچ چیز غیرعادی اتفاق نیفتاده است. یعنی اگر ۵۰ سال دیگر کسی بیاید شرایط ایران را بررسی کند فکر نمی کند که اتفاق عجیبی افتاده است و آمار 50 ساله احتمالا با پیش بینی رخداد زلزله مورد انتظار در ایران همخوانی خواهد داشت.

* پس باید برای مردم این خبر بد را داشته باشیم که نهایتا طی ۲۰ الی ۳۰ سال آینده با زلزله های بیشتری مواجه خواهیم شد اگرچه برای مقابله با خسارات آن تمهیداتی نیاندیشیده ایم؟

نمی شود گفت که تمهیداتی نیندیشیده اند . در واقع یک کارهایی شده ولی باید برنامه ریزی های بیشتری داشت چون زلزله تهران از رگ گردن به ما نزدیک‌تر است.

* آیا موضوعاتی مثل هارپ یا انفجارهای هسته ای که عامل انسانی باعث وقوع آنهاست صرفا شایعه است و عامل زلزله های بزرگ کشورمان نیستند؟

دقیقا. بحث هایی مثل هارپ و اینها بحث هایی هستند که بی خود و بی جهت وارد فضای اخبار علمی کشور می شوند و هیچ پایه و اساسی در وقوع زلزله ندارند.

پدیده هارپ و سایر پدیده هایی که منشا انسانی دارند هیچ وقت نمی تواند بیش از چند صد متر در لایه های زمین نفوذ کند بخاطر همین در کشوری مثل ایران که زلزله های عمیق داریم (اعماق 5 ، 10 و 20 کیلومتر و گاه پایین تر) چنین اعماقی نه توسط هارپ می تواند ایجاد بشود نه توسط سیستم های انفجار و بمب اتم. چون آن آزمایش های اتمی هم که اتفاق می افتد در فاصله چند صد متری عمق زمین است و این حرف ها و شایعات غیرعلمی است.

* با توجه به اینکه کارشناس عالی کمیته شهرسازی شورای شهر تهران هم هستید می خواهم بدانم آیا شهر تهران آمادگی مقابله با زلزله های ۶ و۷ ریشتری را دارد؟

ببینید این زلزله احتمالی که در موردش صحبت کردیم صددرصد اتفاق می افتد و احتمال رخدادش خیلی بالاست. این جمله ای که می گویم کاملا علمی ولی احتمالی است.

انتظار این است که حدود هر 170 سال یک بار در شعاع ۵۰ کیلومتری تهران زلزله بالای هفت ریشتر اتفاق بیفتد. آخرین زلزله بالای هفت ریشتر که در تهران اتفاق افتاده در سال ۱۸۳۰ میلادی بود که بیش از 180  سال از وقوعش می گذرد. این زلزله از گسل مشا اتفاق افتاد و با توجه به اینکه در سال ۱۸۳۰  جمع آوری اطلاعات آماری بسیار ضعیف بود حدس زده شده بیش از چهل هزار تن کشته داده بود.

در سال های بعد از آن دیگر زلزله بالای هفت ریشتر در شعاع ۵۰ کیلومتری تهران نداشتیم و قطعاُ یک چنین زلزله ای در تهران احتمال رخدادش بالاست و بایستی در سال های اخیر منتظر چنین رخدادی باشیم.

باید توجه داشته باشید که آیین نامه های ساختمانی کشور ما چه در بحث طراحی سازه فولادی و بتنی (مبحث ۹ و ۱۰ مقررات ملی ) و آیین نامه 2800 طراحی سازه ها در برابر زلزله‌، آیین نامه های مترقی و مناسبی هستند و ساختمان هایی که بر اساس آنها ساخته شده باشد رفتار مناسبی در برابر زلزله خواهند داشت.

نگرانی عمده ما در خصوص بافت های فرسوده و ساختمان های ساخته شده با مصالح بنایی ( ساختمان های کلنگی بدون اسکلت فولادی یا بتنی صرفا با دیوارهای حمال) است. این ساختمان ها توان زلزله های بزرگ را ندارند. بررسی ها در تهران نشان می دهد که دراین شهر حدود ۱۵ درصد بافت فرسوده داریم و این ۱۵ درصد بافت فرسوده تهران ۵۰ درصد جمعیت پایتخت را در خود جای داده که این قسمت اصلی نگرانی هاست.

*آیین نامه زلزله ای که عنوان کردید چند سال هست که در کشور اجرایی شده و آیا نظارتی بر حسن اجرایش وجود دارد؟

ویرایش اول این آیین نامه بهمن سال 66 منتشر شد و مهر 67 به دستگاه ها ابلاغ شد ولیکن عملا بعد از زلزله رودبار و منجیل سال 69 مورد توجه قرار گرفت.

ویرایش دوم آن سال 78 منتشر و ابلاغ شد. ویرایش سوم سال 86 ابلاغ شد و ویرایش چهارم سال 93 . برخلاف ویرایش اول و دوم ، دو ویرایش بعدی آیین نامه های بسیار قوی و کاربردی هستند.

در خصوص بخش دوم سوال باید بگویم عملا از سال ۸۰ به بعد با جدی شدن و پر و بال گرفتن سازمان نظام مهندسی ساختمان استان در کشور ما مقررات سفت و سختی برای طراحی و نظارت ساختمان ها اجرا شده است. یعنی به طور خلاصه ساختمان های بعد از این تاریخ بخاطر اینکه براساس این آیین نامه ها ساخته شدند و نظارت خوبی هم بر آنها بوده ساختمان های خوبی هستند و نگرانی چندانی از بابت آنها نیست.

+ دقیقا گسل های تهران کدام بخش ها از شهر را در برمی گیرند‌؟

تهران سه گسل اصلی دارد.گسل شمال تهران، گسل ری ، گسل شرق تهران (مشا) که هر سه گسل بسیار مهم هستند و پتانسیل رخداد زلزله های بالای 6.5 ریشتر را دارند. هر سه گسل هم نواحی مهمی از تهران را دربر می گیرند و هر سه خطرناک اند شخص بنده بین اینها گسل مشا را خطرناک تر می دانم.

* از کارشناسان حوزه زلزله شنیدم که گسل محدوده شهرری چون روی خاک نرم و جاهایی که سطح آب زیر زمینی اش بالاست واقع شده برای خیلی از آپارتمان هایی که بین ۶ تا ۱۲ طبقه هستند احتمالا تلفات جانی بالایی در بر خواهد داشت. می خواهم بدانم مگر شهرداری یا نهادهای ذیربط این را نمی دانند که به این مناطق مجوز می دهند؟ ِآیا هیچ چشم اندازی برای این اتفاقات وجود ندارد؟

بعضی وقت ها یک سری صحبت هایی حالا در فضای مجازی یا رسانه ای ترند می شود و همه دوستان سعی می کنند نظر بدهند که مثلاً می گویند در حریم گسل ها چرا ساخت و ساز می شود؟ فلان قسمت تهران چرا ساخت و ساز شده خاکش خوب نبوده!

اگر قرار بر این باشد که بواسطه خطرناک بودن نواحی مختلف ساخت و ساز ممنوع بشود ما باید اصلاً در تهران چیزی نسازیم بخاطر اینکه الان سه گسل اصلی و حدود ۶۹ گسل ریز هم داریم و شما هر کجای تهران را دست بگذاری به حریم یکی از این گسل ها می رسید.

ذهنیت باید ذهنیت دومی باشد که در مقررات و آیین نامه ها وجود دارد و در همه کشورهای دنیا همین کار را می کنند. بعنوان مثال در آیین نامه کشورمان هیچ جا ذکر نشده که در حریم گسل ها هیچ گونه ساخت و سازی نشود بلکه تنها چیزی که ذکر شده این است که در حریم گسل های اصلی ساختمان هایی که ویژگی خاصی دارند ساخته نشود.

مثلاُ کارخانه های تولید مواد شیمیایی خطرناک یا پایگاه های نظامی خاص و برج هایی که تعداد سکنه آنها یا ارتفاع آنها از حد مشخصی بالاتر است و ... پس یعنی یک ساختمان چهارطبقه براساس آیین نامه محدود نشده در حریم گسل ساخته نشود. بحث این است که ما باید متناسب با شرایط ساختگاه الزامات ویژه برای ساخت و ساز تحمیل کنیم نه اینکه بگویند ساخت و ساز نشود.

چون همین صحبت ها باعث می شود جو غلطی در مورد قیمت ساخت و ساز و املاک ایجاد بشود. بعنوان مثال الان یک آیین نامه ای هست بنام آیین نامه کالیفرنیا که این آیین نامه نحوه ساخت و ساز در حریم گسل ها را ارایه می دهد. بحث ساخت و ساز در حریم گسل ها بحث جدیدی است این طور نیست که فکر کنید که باقی کشورها در این زمینه خیلی مترقی اند، باید الزامات ویژه درجاهایی که خطر بالاتر دارند گذاشته شود.

*خب اگر از زاویه دیگر به موضوع مقاومت ساختمان ها نگاه کنیم آیا برای افزایش مقاومت در برابر زلزله فرقی هست بین ساختمان هایی که اسکلت بتنی یا اسکلت فلزی دارند؟

اسکلت بتنی و اسکلت فولادی در زلزله هیچ فرقی با هم ندارند. بخاطر اینکه آیین نامه وقتی یک ساختمان و نحوه ساخت و سازش را به شما تکلیف می کند همه اینها را در نظرگرفته. برای ساخت و ساز معمولی شما چه ساختمان را فولادی بسازی و چه بتنی هیچ فرقی ندارد فقط باید بر اثر ضوابط آیین نامه ای ساخته شود.

* من از زبان یک متخصص عمران درباره زلزله اخیرتهران این جمله را شنیدم که در سازه های فلزی پایه ها و تیرها با استفاده از جوش های کارگاهی به هم متصل می شوند که این امر منجر به کم شدن اعتبار بین اتصالات می شود. بنابراین انتظار نمی رود که سازه های فلزی مقاومت بیشتری داشته باشند و شهرداری باید وارد عمل شده و جلوگیری کند. شما این حرف را تایید می کنید؟

ببینید ساختمان چه فولادی و چه بتنی باید با نظارت دقیق ساخته شود. نظارت بر جوش های کارگاهی نیز یکی از این بخش هاست. جوش کارگاهی با نظارت کافی ایرادی ندارد ولی همان جوش بدون نظارت حادثه آفرین خواهد بود.

* پیشتر گفته بودید حوادثی که بعد از زلزله احتمالی تهران در شهر اتفاق می افتند بیش از خود زلزله تلفات خواهند داشت. در مورد این حوادث احتمالی بعد از زلزله برای ما بگویید؟

خب هر کدام از حوادث طبیعی بزرگ که اتفاق می افتد بعد از آن یکسری اتفاقات زنجیره ای داریم مثل آتش سوزی بالاخص در شهرها یا کشورهایی که استفاده از گاز در آنها شایع است مثل ایران.

زلزله ای که در تهران اتفاق بیفتد صد درصد یکی از بزرگترین مشکلاتی که داریم آتش سوزی های گسترده پس از آن است. آتش سوزی بعد از زلزله در بسیاری از زلزله هایی که در دنیا اتفاق افتاده عامل اصلی مرگ و میر بوده است. در زلزله سال ۱۹۰۶ سانفرانسیسکو کل شهر بخاطر آتش سوزی بعد زلزله از بین رفت.

در تهران ما هم قطعاً بعد از زلزله احتمالی آتش سوزی های متعدد داریم که تلفات جانی بسیاری بر جای می گذارد و یک مساله بسیار مهم دیگر بحث امداد رسانی بعد از زلزله است. خدارا شکر در سال های گذشته زلزله هایی که در کشور ما اتفاق افتاده اکثراً در مناطقی اتفاق افتاده که شهری نبوده اند ولی همان هم مکافات زیادی داشته برای آواربرداری.

مثلاُ ساختمان پلاسکو که ریخت یک ساختمان که هم از نظر ارتفاع هم از نظرسطح اشغال از بسیاری از ساختمان های امروزی کوچک تر بود یک شهر جمع شد ۹ روز طول کشید تا آواربرداری کند.

در زلزله احتمالی شهر تهران اصلاً نباید روی امدادرسانی بعد از زلزله حساب کرد. کوچه ها تنگ هستند و طرح تفصیلی در خیلی از مناطق بد اجرا شده اند و بد تعریف شده اند. امدادرسانی را نه اینکه کنار بگذاریم ولی بیشتر باید به مسائل پیش از زلزله توجه کنیم یعنی افزایش مقاومت ساختمان ها و مسائل مرتبط با آن.

*این تصویری که شما از زلزله احتمالی تهران نشان می دهید تصویر خطرناکی است واقعاُ هیچ بحث پیشگیری یا مقاوم سازی فوری نمی شود در برابرش داشت؟

چند وقت قبل برای برنامه ریزی ۵ ساله سوم شهر تهران درحوزه شهرسازی، در شورای شهر تهران و کمیسیون شهرسازی جلسه ای برگزار شده بود. یکی از اولویت هایی که سازمان برنامه ریزی شهرداری تعیین کرده بود بحث بافت های فرسوده است.

در نتیجه این طور نیست که بگوییم دست روی دست گذاشته شده کار انجام نمی شود. خیر، کار دارد انجام می شود ولی سرعت کار پایین است و حجم کار هم زیاد. بهسازی بافت فرسوده کار ساده ای نیست و باید به شهروندان این مناطق بسته های تشویقی ارائه شود تا با شهرداری و سازمان های ذیربط همکاری کنند.

*اما پرسش دیگر اینکه دستگاه های هشدار زلزله چقدر کاربرد دارند؟ آیا قابلیت اجرا در ساختمان های مسکونی را هم دارند؟

ببینید زلزله ناشی از انتشار امواج است. دو موج اصلی زلزله موج های S و P هستند. موج P یا همان موج اولیه نسبت به موج S سرعت بیشتری دارد ولی حامل محتوی انرژی بالایی نیست و خرابی ایجاد نمی کند.

دستگاه های هشدار زلزله این موج را آشکار می کنند . همان علایمی که حیوانات نیز پیش از زلزله احساس می کنند. فاصله این دو موج نسبت به هم کمتر از یک دقیقه است. لذا عملا این دستگاه ها کاربرد چندانی برای عموم ندارند. ولی در حوزه های خاص برای سازمان هایی مثل گاز و آب و مدیریت بحران و ... می توانند مفید باشند.

* نگفتید که آیا امکان نصب به صورت انبوه در ساختمان های معمول مسکونی و تجاری را هم دارند؟

همانطور که گفتم بیش از آنکه کاربرد عمومی داشته باشند کاربرد خاص دارند و لیکن چند وقت پیش آقای هاشمی رئیس شورای شهر تهران گفتند که یک تعداد خریداری می کنند و مثل زمان جنگ که قبل از موشک باران یک آژیری در شهر پخش می شد درسطح شهر یک تعداد را راه اندازی کنند تا توسط آن بتوانند قبل وقوع زلزله به مردم هشدار بدهند.

پیشرفته تر از آن یک سری سیستم های جامع هست که در کشورهایی مثل ژاپن پیاده سازی می شود که آن یک شبکه اطلاعاتی است که احتیاج به زیرساخت های متعدد و هزینه های بسیار دارد ولی می تواند زودتر و دقیق تر محل را تشخیص بدهد. به این سیستم می گویند سیستم هشدار سریع که یک کارعلمی بسیار قوی می خواهد. ما هم تلاش مان این است که بتوانیم این سیستم را در کشورمان راه اندازی کنیم.