«هابیت: برهوت اسماگ / The Hobbit: The Desolation of Smaug» دومین بخش از سه گانه هابیت است که سال ۲۰۱۳ بر پرده نمایش رفت تا پیتر جکسون فیلم‌نامه‌نویس، تهیه کننده و کارگردان سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها»، موفقیت تازه‌ای را به کمک داستانی پیچیده و تصاویر سرشار از جلوه‌های ویژه نوظهور و کم‌نظیر به دست آورد؛ سه‌گانه‌ای که البته به سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» نزدیک نیز نشده است.
به گزارش «تابناک»؛ جان رونالد روئل تالکین، نویسنده و زبان‌شناس بریتانیایی سه کتاب نوشته که از یکی از آنها تاکنون سه فیلم در قالب یک تریلوژی (سه گانه) ساخته شده که مجموع فروش این سه فیلم چند میلیارد دلار درآمد داشته است.
تالکین کتاب «هابیت» را که اصل داستانش نیز از ریتم تندی برخوردار است، هفده سال پیش از «ارباب حلقه‌ها» نوشته بود و نخستین بار در سال ۱۹۳۷، یعنی پیش از آنکه توفان جنگ سراسر اروپا را فرا بگیرد، منتشر شد. «ارباب حلقه‌ها» پس از اینکه جهان (یا دست‌کم بخشی از آن) درگیر نیم دهه کشتار و خونریزی بود، پا به عرصه نشر گذاشت.
این فروش البته تنها مدیون کیفیت خیال‌پردازی و تازگی این داستان‌ها نیست که بسیاری از آثار کلاسیک وقتی به تصویر کشیده شدند، نتوانستند فروش آبرومندانه‌ای داشته باشند و در واقع این پیتر جکسون بود که از دل کتاب «ارباب حلقه‌ها» سه فیلم موفق در گیشه و نزد منتقدان را بر پایه سه سناریویی که خود نوشته و کارگردانی کرده بود، عرضه کرد و خوش درخشید و اثر مطرح «ارباب حلقه‌ها» و دیگر کتاب‌های این مجموعه را به عنوان واجد فرمی جدید از داستان‌های حماسی عمومیت بخشید.
پس از درخشش «ارباب حلقه‌ها»، کتاب دیگری از تالکین توسط پیتر جکسون بازنویسی شد تا در قالب فیلم‌نامه‌ای با جذابیت‌های بصری تازه، بار دیگر تماشاچی را در بهت فرو برد. «هابیت» که نام دومین سه گانه است، در واقع بخشی از داستان پیش از «ارباب حلقه‌ها» را روایت می‌کند و در کنار این دو کتاب، کتاب سومی با نام «سیلماریلیون» نیز وجود دارد که داستان تخیلی را تا پیش از «هابیت‌ها» روایت می‌کند و در صورت موفقیت سه گانه «هابیت»، یک سه الی پنچ‌گانه نیز از این کتاب ساخته خواهد شد. در واقع در صورتی که پیتر جکسون همچنان در این داستان‌ها گام به گام موفق ظاهر شود، روی یک کوه طلا نشسته است!
«هابیت: سفرغیرمنتظره» نخستین قسمت از سه گانه «هابیت» سال 2012 اکران شد و فروشی میلیارد دلاری داشت؛ اثری که پیش از این در «تابناک» به تماشایش نشستید. «هابیت: برهوت اسماگ /
The Hobbit: The Desolation of Smaug» به عنوان دومین قسمت از سه گانه تازه اثری به مراتب قوی‌تر از قسمت نخست این سه‌گانه است؛ اما به واسطه حجم محدود داستانی که پایه ساخت این سه اثر تازه شده، باز هم شاهد یک اثر شاخص در داستان پردازی نیستیم و این جلوه‌های ویژه سنگین است که بیننده را همچنان خیره به پرده نقره‌ای سینما نگه می‌دارد. شخصیت پردازی ضعیف و وسواس نداشتن در پیش بردن وقایع و طراحی واکنش کاراکترها متناسب با ویژگی‌های رفتاری‌شان، نکات جزیی است که در «ارباب حلقه‌ها» به خوبی دیدیم، ولی در «هابیت» کمتر اثری از آن می‌بینیم.
کمتر از ۵۰ درصد (نصف) چیزی که طول فیلم «برهوت اسماگ» روی پرده می‌رود، از کتاب «هابیت» اقتباس شده و مابقی آن گلچینی از یادداشت‌های تالکین و تخیلات جکسون است که البته بخشی از این تخیلات برداشتی از دیگر فیلم‌های اینچنینی است که پیش از این ساخته شده است.
فیلم از جایی آغاز می‌شود که قسمت قبلی تمام شد؛ جایی که بیلبو بگینزِ هابیت (مارتین فریمن)، گاندالفِ جادوگر (یان مککلن) و ۱۳ دورف (کوتوله‌ها) به رهبری تورین اوکنشیلد (ریچارد آرمیتاژ) به سفر ماجراجویانه خود ادامه می‌دهند؛ سفری طولانی برای باز‌پس‌گیری الماسی ارزشمند به نام آرکنستون، که عامل اتحاد همه نیروهای خیر علیه دنیای شر است.
پس از اینکه برخورد و مقابله با فرمانده اورک‌ها، آزوگ و پایان بخش «سفری غیر منتظره» (قسمت اول هابیت) بود، گروه به یک موجود تغییر شکل دهنده به نام بئورن برخورد می‌کند. آنها پیش از آنکه به جنگل میرکوود، جایی که عنکبوت‌های غول آسا و الف‌های بی‌استفاده منتظرشان هستند وارد شوند، شب را در خانه بئورن می‌گذرانند.
پس از اینکه مذاکرات میان تورین و پادشاه الف‌ها ترندویل (لی پیس) بی‌نتیجه می‌ماند، بیلبو به دورف‌ها کمک می‌کند که از چنگ اسیر کننده خود فرار کنند. آنها به سفر خود به سوی لونلی مانتین، جایی که اژدهایی به نام اسماگ (با صدا پیشگی بندیکت کامبربچ) منتظرشان است، ادامه می‌دهند و اورک‌ها هم به دنبالشان می‌آیند. آنها برای رسیدن به گنج خود باید با اسماگ ـ‌که پاسداری از گنجینه را بر عهده دارد ـ مبارزه کنند. در همین حال، گاندالف که از گروه جدا شده از دل گولدور، قلعه سرزمین نکرومانسر، بازدید می‌کند و متوجه می‌شود که سائورون به سرزمین میانه بازگشته و برای جنگ آماده می‌شود.
یکی از انتقادات مهمی که به پیتر جکسون در بخش نخست «هابیت» وارد بود، ضرباهنگ کند و طولانی بودن بیش از اندازه فیلمنامه بود که خوشبختانه در بخش دوم، ریتم بسیار تند شده اما این اتفاق خوشبختانه برای «برهوت اسماگ» افتاده و دیگر خبری از آن ریتم کشنده و لانگ‌شات‌های باشکوه اما خسته کننده نیست و برخی از یک سکانس اکشن به سکانس اکشن دیگری وارد می‌شود و گاه کشیدن نفس هم نمی‌دهد.
«هابیت: برهوت اسماگ» هرچند توقعات را برآورده نکرد، به مراتب بهتر از قسمت نخست این سه گانه بوده و به خوبی مخاطب را با خود در ۱۶۲ دقیقه زمان این فیلم همراه می‌سازد و نسبت به بسیاری از فیلم‌های گران قیمت اکران شده در سال ۲۰۱۳، با فیلم بسیار جذابی روبه‌رو هستیم که چاشنی شوخ طبعی‌‌اش نیز پررنگ‌تر شده؛ هرچند در بسیاری از مواقع این شوخی‌ها نمی‌گیرد و مخاطب با آنها همراه نمی‌شود!
بی‌گمان ضرباهنگ قسمت دوم از سه‌گانه هابیت و افزوده شدن لحظات اکشن نفس‌گیر با جلوه‌های ویژه چشم‌نواز، می‌تواند خاطرات نه چندان خوش «هابیت: یک سفر غیرمنتظره» را تا اندازه بسیاری کمرنگ سازند؛ جلوه‌های ویژه‌ای که اوجش را در خلق اژد‌ها و به واقع طبیعی‌ترین اژدهای خلق شده در تاریخ جلوه‌های ویژه را ـ چه در جزئیات و رنگ و چه در طراحی توازن حرکتی این موجود ـ می‌توان دید و یافت؛ توازنی که هر جانواری در حین حرکت دارد و کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
می‌توان چنین جمع‌بندی کرد که اگر سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» و قسمت نخست از سه گانه «هابیت» را دیده باشید، قسمت دوم از این سه‌گانه برایتان گیرا خواهد بود و با شخصیت‌ها ارتباط کافی برقرار می‌کنید؛ اما اگر برای نخستین بار به دیدن این اثر می‌نشینید و چنان سابقه ذهنی ندارید، شاید با فیلم همراه نشوید، چراکه فیلم مستقل کار نمی‌کند و دارای ضعف‌های مفرطی به ویژه در شخصیت‌پردازی است. با این حال همچنان تماشاچی منتظر است تا پیتر جکسون، اوج هنرش را در بخش سوم و پایانی هابیت به نمایش بگذارد و اثری فراتر از دو قسمت نخست را در داستان، ضرباهنگ و جلوه‌های ویژه ببیند.
هم‌اکنون به دیدن خلاصه این فیلم شاخص سینمایی در «تابناک» بنشینید.
