واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار»     (HT-CSURE)

واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار» (HT-CSURE)

Hooshyar-Tavandar Common Subsidiary Unit for Research & Engineering
واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار»     (HT-CSURE)

واحد مشترک کمکی پژوهش و مهندسی «هوش یار-تواندار» (HT-CSURE)

Hooshyar-Tavandar Common Subsidiary Unit for Research & Engineering

فاجعه در محمودآباد مازندران: دپوی زباله در 20 متری ساحل/ ورود شیرابه‌های سمی به دریای خزر (فیلم)

گردشگرانی که شنا می‌کنند، نمی‌دانند در چند متری آنها شیرابه‌های سمی وارد آب می‌شود... وقتی به آنها خبر دادیم، به سرعت محل را ترک کردند.
عصر ایران؛ حسن ظهوری - همواره دپو زباله در شهرهای شمالی ایران، با مشکلاتی همراه بوده و هیچگاه به صورت استاندارد انجام نشده‌است. ولی حالا در شهر محمودآباد مازندران، دپو زباله درست در ۲۰ متری دریا انجام می‌شود و هر روز مقدار زیادی شیرابه سمی وارد آب‌های دریای خزر می‌شود.

این شیرابه‌ها آنقدر سمی هستند که می‌توانند آبزیان دریا را مسموم کنند. آبزیانی که خیلی از آن‌ها صید می‌شوند و روی سفره ایرانی‌‌های می‌آیند.

از طرفی قرار گرفتن این سایت دپو زباله در کنار ساحل، جان گردشگران به خصوص کودکان‌ را به شدت تهدید می‌کند و می‌تواند انواع مسمومیت‌ها را به همراه داشته باشد.

بسیاری از فعالان محیط زیست، کارشناسان و مدیران شهری و حتی نماینده مردم محمودآباد در مجلس شورای اسلامی، درباره این اقدام خطرناک اخطار داده‌اند اما به نظر می‌رسد شنیده نمی‌شود.

این گزارش را ببینید تا با یکی از خطرناک‌ترین اقدامات ممکن در حوزه محیط زیست ایران آشنا شوید.

فرو نشست دشت‌های خراسان 25 برابرِ حد بحرانی

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: میزان فرونشست دشت‌های استان خراسان 25 میلیمتر است که حد بحرانی آن یک میلیمتر می‌باشد و این آمار بسیار تاسف بار است چرا که دشت‌های ما 25 برابر بیش از حد بحرانی فرونشست دارند.

به گزارش ایسنا، محمد علایی در نشست خبری که به مناسبت هفته دولت امروز در استانداری برگزار شد، میانگین بارش خراسان رضوی در سال را 220 میلیمتر اعلام کرد و افزود: این رقم نسبت به آمار میانگین جهانی کم است،

وی ادامه داد: متاسفانه در 60 سال گذشته حجم برداشت از منابع آبی استان روند صعودی داشته که در بهترین شرایط باید برای جلوگیری از تنش آبی حداکثر 40 درصد از منابع آب تجدید پذیر برداشت شود، در صورتی که در طولانی مدت این آمار به 146 درصد رسیده یعنی بیشتر از ظرفیت منابع آب زیرزمینی برداشت کردیم.

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با اشاره به اینکه متاسفانه به لحاظ کسری مخزن رتبه اول را در کشور داریم، گفت: همچنین طبق آمار ارائه شده یک میلیارد و 200 میلیون متر مکعب کسری منابع زیر زمینی داریم.

علایی با بیان اینکه میزان نشست دشت‌های استان خراسان 25 میلیمتر است که حد بحرانی آن یک میلیمتر می‌باشد، اظهار کرد: این آمار بسیار تاسف بار است، یعنی دشت‌های ما 25 برابر بیش از حد بحرانی نشست دارند، گرچه در این زمینه کارهای زیادی انجام شده اما نا تمام مانده است، زیرا همه عوامل موثر و مسئولان حوزه آب فعال نبودند.

وی ادامه داد: طبق برنامه همیاران آب اخیرا همه عوامل موثر در حوزه آب با دیدگاه‌های مختلف با یکدیگر گفت‌وگو داشتند و طبق سند ایجادی مقرر شد تا سال 1405 کسری مخازن آب زیر زمینی به صفر برسد که همکاری استاندار در این زمینه  بسیار موثر بود، زیرا او و نهادهای مختلف از جمله دانشگاه، قوه قضائیه، روحانیون، کشاورزان، نمایندگان و ائمه جمعه و جماعت نقش پررنگی در این تصمیم گیری داشتند.

علایی با بیان اینکه در کنار داشتن طرح و برنامه مسئله آب باید دغدغه هر خراسانی شود، اظهارکرد: در این زمینه رسانه ها می توانند نقش موثری ایفا کنند.

وی خرید و فروش آب برای کشاورزان را تنها از طریق فعال شدن بازار آب اعلام کرد و گفت: روز گذشته معاون وزیر اعلام کرد که تا آخر هفته آینده وزارت نیرو مجوز انتقال و شیرین سازی آب از دریای عمان را صادر می کند.
مدیر عامل شرکت آب منطقه خراسان رضوی به نشست سالانه آب‌های زیرزمینی دشت مشهد اشاره کرد و گفت: با توجه به این رویداد 57 درصد روستاهای ما تخلیه شدند واین افراد به شهرها مهاجرت کردند.

علایی با انتقاد از عملکرد وزارت خانه بهداشت و علوم افزود: این دو وزارت خانه پس از گذشت ده سال موفق به تهیه استاندارد بهداشتی آب نشدند و با وجود پیگیری‌های ما هیچ پیشنهاد و طرحی برای استاندارد و کیفیت آب ارائه ندادند.

وی طرح انتقال آب از دریای عمان را بزرگترین طرح انتقال آبی کشور دانست و ابراز کرد: این طرح توسط بخش خصوصی اجرایی می شود که هزینه  آن پنج میلیارد یورو پیش بینی شده است که البته این عدد قطعی نیست.

علایی با بیان اینکه انسجام مدیریتی بی نظیری در استان برای بهبود شرایط آب وجود دارد، عنوان کرد: عمیات اجرایی بازگشایی کشف رود در محور شاهنامه با اعتبار 15 میلیارد ریال و بازگشایی رودخانه دوغارون در شهرستان تربت جام با اعتبار 20 میلیارد ریال از دیگر پروژه‌های افتتاحی در هفته دولت است.

پژوهشی برای دریافت اینکه آیا کشاورزی با آب دریا، ممکن است؟

امروزه با گسترش روزافزون جمعیت جهان، نگرانی‌های بین‌المللی نیز برای تأمین غذای این جمعیت بیشتر شده است و بدون شک کمبود آب کافی برای کشت و کار محصولات غذایی، بر این نگرانی‌ها می‌افزاید.
 
این موضوع باعث شده است دانشمندان، امکان استفاده از آب دریا را در این خصوص بیازمایند.

به گزارش ایسنا، در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان مانند ایران، شوری آب و خاک از عوامل عمده کاهش تولید محصولات زراعی و علوفه‌ای محسوب می‌شود. گیاهان زراعی اندکی به رشد و نمو در شرایط شور سازگار شده‌اند.
 
شوری نه‌ تنها تولید بیشتر محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد، بلکه بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک نیز تأثیر می‌گذارد.
 
این موضوع باعث شده است که برخی از محققان کشاورزی برای غلبه بر کمبود آب آبیاری، به تلفیق آب شور با آب شیرین و استفاده از این روش تلفیقی برای آبیاری روی آورند.

به بیان متخصصان، تلفیق آب شور و معمولی در حال حاضر به دو صورت انجام می‌گیرد: در حالت اول معمولاً از آب معمولی در مراحل اولیه رشد و از آب شور در مراحل بعدی رشد استفاده می‌شود و یا در برخی موارد دو آب با کیفیت متفاوت به‌صورت یک‌درمیان یا متناوب به گیاه داده می‌شود.
 
در حالت دوم آب شور و معمولی قبل از آبیاری و به‌منظور تهیه آب با غلظت نمک کمتر، با هم مخلوط می‌شوند.
 
اما درهرصورت بایستی تا جایی که ممکن است کاری کرد که افزایش شوری کنترل شود، چراکه شوری می‌تواند منجربه کاهش وزن خشک اندام هوایی و ریشه، طول ساقه و ریشه اصلی، کلروفیل کل برگ، تعداد برگ و وزن خشک ریشه و ساقه گیاهان شود.

در همین رابطه، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که در آن، امکان بهره‌برداری تلفیقی از آب دریا برای آبیاری سبزی‌ها و به‌طور خاص گیاه گشنیز مورد بررسی قرار گرفته است.

این آزمایش بر پایه کشت گلدانی و در شرایط گلخانه‌ای اجرا شد و در آن از نسبت‌های مختلف آب دریا در ترکیب با آب معمولی جهت آبیاری گلدان‌های گیاه گشنیز استفاده شد. گیاه گشنیز مورد استفاده نیز، توده محلی گرگان بود.

نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که شوری آب روی عملکرد و میزان تولید گیاه گشنیز اثر منفی معناداری داشت، به‌طوری‌که افزایش شوری آب آبیاری منجر به کاهش تمامی صفات مورد بررسی شد.

در این رابطه، صابر جمالی، محقق گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و همکارانش می‌گویند: «نتایج بررسی‌ها نشان داد که با افزایش شدت تنش شوری، صفات وزن‌تر و خشک اندام هوایی گشنیز کاهش یافت تا این‌که در رژیم سه‌چهارم در میان حجمی آب دریا و شهری به حداقل مقدار خود رسید».

این محققان می‌افزایند: «با افزایش شدت تنش شوری صفات تعداد برگ و تعداد شاخه جانبی در بوته نیز کاهش نشان داد و در رژیم سه‌چهارم در میان حجمی آب دریا و شهری به حداقل مقدار خود رسید.
 
به‌عبارت‌دیگر بیشترین تعداد برگ و تعداد شاخه جانبی در بوته به‌ترتیب با ۱۵ عدد و ۸.۳ عدد مربوط به تیمار شاهد بود که در آن از آب معمولی استفاده شده بود و کمترین مقدار آن نیز در تیمار سه‌چهارم در میان حجمی آب دریا و شهری به‌ترتیب با ۷ عدد و ۴.۳ عدد در تک بوته مشاهده شد».

این نتایج نشان می‌دهد که در حال حاضر، در استفاده از آب دریا برای آبیاری سبزی‌هایی نظیر گشنیز باید با احتیاط عمل کرد و برای یافتن ترکیب‌های مناسب‌تر آب دریا با آب معمولی در این خصوص، به پژوهش‌های جامع‌تری دست زد.

جمالی و همکارانش دراین‌باره اعتقاد دارند: «علاوه بر این‌ها، با توجه به محدودیت منابع آبی کشور شناسایی گیاهان متحمل به تنش‌های محیطی ازجمله تنش شوری می‌تواند به‌عنوان موضوع تحقیق مدنظر محققین قرار گیرد تا ضمن امکان استفاده از آب‌های نامتعارف تحت مدیریت‌های خاص، بتوان عملکرد و تولید مناسبی را نیز به دست آورد».

از یافته‌های علمی و فنی این پژوهش، مقاله‌ای علمی پژوهشی به رشته تحریر درآمده است که نشریه «آبیاری و زهکشی ایران» به چاپ آن پرداخته است. نشریه فوق، به‌صورت شش شماره در سال توسط انجمن آبیاری و زهکشی ایران منتشر می‌شود.

تبدیل آب شور به آب شیرین با کمک یک لایه چوبی

پژوهشگران "دانشگاه پرینستون"، لایه‌ای از جنس چوب ابداع کرده‌اند که می‌تواند آب شور را به آب شیرین تبدیل کند.

به گزارش ایسنا و به نقل از نیوساینتیست، جدا کردن نمک از آب دریا، به انرژی بالا و مهندسی خاصی نیاز دارد. پژوهشگران "دانشگاه پرینستون" (Princeton University) برای ساده شدن این کار، راه جدیدی یافته‌اند. آن‌ها باور دارند که یک لایه نازک و متخلخل چوب می‌تواند این کار را انجام دهد.

آب شور در فرآیند "تقطیر غشایی" (Membrane distillation)، از میان یک لایه عبور می‌کند که معمولا از نوعی پلیمر با منافذ بسیار باریک ساخته شده و جلوی عبور نمک را می‌گیرد تا فقط مولکول‌های آب از آن عبور کنند. "جیسون رن" (Jason Ren)، پژوهشگر دانشگاه پرینستون و همکارانش، نوعی لایه جدید برای این کار ابداع کرده‌اند که به جای پلاستیک، از چوب طبیعی ساخته شده است.

رن در این باره گفت: در تصفیه آب با روش‌های قدیمی، باید آب با فشار بالا پمپاژ شود و این کار، به انرژی زیادی نیاز دارد. روشی که ما ارائه داده‌ایم، کارآیی بیشتری دارد و انرژی بالایی را نمی‌طلبد، زیرا ما برخلاف روش‌های قدیمی، از مواد مبتنی بر سوخت‌های فسیلی استفاده نکرده‌ایم.

این گروه پژوهشی، لایه‌ای نازک از چوب درخت "نمدار آمریکایی" (Tilia americana) ارائه داده‌اند که الیاف اضافی آن با کمک یک ماده شیمیایی پاک شده‌اند تا سطح چوب برای مولکول‌های آب، لغزنده باشد. گرم شدن یک طرف این لایه، به بخار شدن آبی که روی طرف دیگر جریان دارد، منجر می‌شود.

پس از این مرحله، بخار آب از میان منافذ لایه عبور می‌کند و به طرف سردتر آن می‌رود، اما نمک‌ها در همان محل ابتدایی باقی می‌مانند؛ بدین ترتیب آب تازه آماده می‌شود.

رن افزود: این فرآیند، با انرژی کمتری انجام می‌شود و فقط یکی از لایه‌های آن به دمای بالا نیاز دارد.

این روش می‌تواند در هر ساعت، ۲۰ کیلوگرم آب را در هر متر مربع تصفیه کند که یقینا به سرعت لایه پلیمر نیست.

پژوهشگران فکر می‌کنند که دلیل این موضوع، نداشتن تجهیزات کافی برای نازک کردن لایه است. ضخامت این لایه، ۵۰۰ میکرومتر است در حالی که ضخامت لایه‌های پلیمری معمولا به ۱۳۰ میکرومتر می‌رسد.

رن ادامه داد: ساخت لایه‌های باریک چوب با کمک تجهیزات مناسب، دشوار نخواهد بود.

این پژوهش در مجله "Science Advances" به چاپ رسید.
تبدیل آب شور به آب شیرین با کمک یک لایه چوبی

نقش آب در کار و سلامت مغز

مغز یکی از مهم ترین اعضا در بدن است که باید انرژی آن به صورت مداوم تامین شود و برای تامین 85 درصدی این انرژی باید سطح آب را متعادل نگه داشت.

آیا تا به حال به ارتباط میان نوشیدن آب و سطح عملکرد مغزی اندیشیده اید؟ مغز ارگانی سرشار از شگفتی های مختلف است و هیچ چیز عجیبی از آن دور از انتظار نیست. یکی از نکات جالب در ارتباط با این عضو، تاثیرات مفید آب بر عملکرد آن است. کمبود دریافت آب توسط مغز، اختلالات متعددی همچون مشکلات تمرکز، حافظه، خستگی زودرس مغزی، سردرد، اختلالات خواب، عصبانیت، افسردگی و بسیاری مسائل دیگر را به دنبال خواهد داشت.

آب و مغز؛ رابطه‌ای از گذشته تا امروز

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ایزی هلث آپشنز" بیش از 70 درصد بدن هرکدام از ما را آب تشکیل داده است و هر عملکردی در بدن برای به انجام رسیدن نیاز به این مایع مهم حیات خواهد داشت که بخش بزرگی از این عملکرد به مغز و سیستم عصبی اختصاص می یابد.

یک فرد بالغ با وزن متعادل در آمریکا روزانه کمتر از 32 اونس (946 میلی لیتر) آب می نوشد. در حالی که متوسط آبی که روزانه در همین فرد از دست می رود، بیش از 80 اونس (2.36 لیتر) است و از طرق مختلف مانند تعریق، تنفس و دفع مواد زائد از بدن خارج می شود. همان طور که آشکار است، فاصله میان 32 اونس دریافتی و 80 اونسی که از دست می رود، بسیار زیاد است. حال اگر روزانه کمتر از 80 اونس آب مصرف کنیم، چه اتفاقی برای عملکرد مغز ما رخ خواهد داد؟

آب و انرژی مغز

مغز یکی از مهم ترین اعضا در بدن است که باید انرژی آن به صورت مداوم تامین شود و برای تامین 85 درصدی این انرژی باید سطح آب را متعادل نگه داشت. آب انرژی الکتریکی مورد نیاز برای بخش مهمی از عملکرد های مغزی را فراهم می آورد که از ارزشمند ترین این ها می توان به پروسه تفکر و حافظه اشاره کرد. طبق نظر دکتر Corinne Allen، انرژی مورد نیاز سلول های مغزی به طور متوسط دو برابر دیگر سلول های بدن است و آب این انرژی را به نحو موثرتری از هر ماده دیگری فراهم می کند.

آب همچنین برای کمک به تولید هورمون ها و نوروترنسمیتر ها( واسطه های مغزی برای انتقال پیام) نیز مورد نیاز است.

زمانی که مغز شما تحت ذخیره کاملتری از آب کار می کند، قابلیت بسیار بالاتری برای تفکر سریع در اختیار خواهد داشت، سطح تمرکز بالاتری را تجربه کرده و خلاقیت بیشتری از خود نشان می دهد. در نتیجه تامین روزانه مقادیر متعادل آب نه تنها به تفکر سریع تر ما کمک می کند، بلکه به پیشگیری از اختلالات تمرکز و توجه در کودکان و بزرگسالان نیز یاری خواهد رساند.

علائم مغزی کمبود آب

کمبود آب رسانی به بدن و به تبع به مغز، سبب خاموش شدن تدریجی ذهن شده و عملکرد آن از جهات مختلف مختل خواهد شد. تحقیقات نشان داده است اگر تنها 1 درصد کمبود آب داشته باشید، کاهش 5 درصدی عملکرد مغزی را تجربه خواهید کرد و چنان چه این کمبود دریافت آب به 2 درصد برسد، علائمی همچون از دست رفتن موقت حافظه، اختلال تمرکز و مشکلات مرتبط با حل مسائل ریاضی که نشان از افت کار مغز است، رخ خواهند داد.

اما آن چه در کمبود طولانی مدت آب رخ می دهد، کاهش حجم و وزن سلول های مغز است و این مورد به ویژه در افراد مسنی که برای مدت طولانی در معرض کمبود آب رسانی قرار داشته اند مشاهده می شود. دریافت مقادیر مناسب آب به صورت روزانه می تواند فاکتوری کمک رسان در کاهش ریسک ابتلا به بیماری هایی همچون پارکینسون، آلزایمر و سایر بیماری های نورودژنراتیو (تحلیل برنده سلول های مغزی) باشد.

این مایع مفید و ارزشمند در کمک به تغذیه سلول های مغز و همچنین دفع مواد زائد و سم ها نیز می تواند بسیار موثر باشد.

چالش آب

دکتر Allen طی تحقیقاتی که بر افراد  دچار حملات عصبی و یا افسردگی های حاد داشته است، به نکته جالبی دست یافته است. برای 99 درصد این افراد به صورت روزانه هیچ گونه مصرف آبی ثبت نشده بود و این کمبود شدید در دریافت می توانست بیماری های مختلف مغزی را پیشرفت دهد.

یکی دیگر از کار های مهمی که آب برایمان انجام می دهد، متوقف ساختن بسیاری از منابع تولید رادیکال های آزاد در حمله به سلول های مغزی خواهد بود. رادیکال های آزاد گونه های فعال شیمیایی هستند که می توانند سبب التهاب سلول های مغزی و در نهایت از بین رفتن آن ها شوند. در نتیجه باید ابزاری برای پیشگیری از این اتفاق در دست داشته باشیم.


توصیه:

  1. برای کمک به عملکرد مغز خود، زمانی که از خواب بیدار می شوید نزدیک به نیم لیتر  آب بنوشید.
  2. همواره یک بطری آب آشامیدنی کنار خود داشته باشید به ویژه اگر شغلی دارید که نیاز به فعالیت ذهنی بالایی دارد.
  3. مصرف نوشابه، قهوه، شیر و یا حتی آب میوه های طبیعی نمی تواند جایگزین مناسبی برای آب مورد نیاز بدن باشد.
  4. نوع آبی که مصرف می کنید بسیار مهم است، از سلامت منبع تامین آب مصرفی خود اطمینان حاصل کنید.

در این مطلب سعی کردیم زوایای مهم نقش آب در سلامتی به ویژه سلامتی مغز را عنوان کرده و آن دسته نکاتی که از چشم ها دور مانده است را با وضوح بیشتر ارائه دهیم. با توجه به مسائلی که ذکر شد راه حلی بسیار ساده برای تامین سلامتی خود پیش رو داریم، راهی که انجام آن هیچ گونه دردسر خاصی ندارد و تنها کافی است توجه خود را افزایش دهیم. "آب نیاز بدن خود را روزانه بنوشید"