جنجال آنلاین - بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، ابتلا به 80 درصد سرطانها مستقیم به سبک زندگی ما بستگی دارد. این سازمان میگوید اگر خورد و خوراک و سبک زندگیمان را اصلاح نکنیم، بهطور حتم در سالهای آینده، سرطان به جای بیماریهای قلبی در صدر دلایل مرگومیر قرار خواهدگرفت.
انواع خوراکیهای دودی مانند ماهی، برنج، گوشت، سوسیس، کالباس، سس و پنیرهای دودی حاوی موادشیمیایی مختلف ساطعشده از دود مانند هیدروکربنها هستند و میتوانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند.
ترکیبهای شیمیایی که در قسمتهای سوخته خوراکیهای کبابی یا سرخشده مانند تهدیگ، بلال، جوجه کباب، سیبزمینی سرخشده و… وجود دارد، حاوی مواد سرطانزاست و احتمال ابتلا به انواع سرطان را در مصرفکننده افزایش میدهد.
برخی شیرینکنندههای مصنوعی مانند اسپارتام حاوی ترکیبهای سرطانزا هستند و مصرف آنها نه تنها برای بیماران دیابتی مفید نیست بلکه میتواند خطر ابتلا به سرطان را هم در آنها افزایش دهد.
عادت به خوردن غذاهای چرب، سرخکردنی و پرکالری میتواند احتمال ابتلا به سرطان را در خانمها بالا ببرد.
سدیم، نیتریت، نیترات و نیتروزامین موجود در گوشتهای فرآوریشده مانند سوسیس و کالباس، آنها را به موادغذایی سرطانزا تبدیل کرده است. اگر در مصرف این خوراکیها افراط شود، احتمال ابتلا به سرطانهایی در مصرفکننده بالا میرود.
حتی اگر خوراکیهای مفیدی مانند ماهی و میگو هم درون روغن بسیار داغ و با حرارت بسیار بالا سرخ شوند، ترکیبهای سرطانزایی در آنها آزاد میشود که خطر ابتلا به انواع سرطان را بالا میبرند.
بیشتر افرادی که در مصرف چربیهای حیوانی و گوشت قرمز افراط میکنند و رژیم غذاییشان از نظر میوهها و سبزیها فقیر است، در معرض ابتلا به سرطان روده قرار دارند.
هرچه میزان مصرف گوشتهای کبابی و نیمپز در برنامه غذایی بیشتر باشد، شانس ابتلا به سرطان پروستات و پستان بیشتر خواهدشد.
افرادی که میوه، سبزی و موادغذایی تازه و سالم در برنامه غذایی خود ندارند و اهل الکل و دخانیات هم هستند، به اندازه کافی ویتامین و موادمعدنی دریافت نمیکنند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مری قرار میگیرند.
شانس ابتلا به سرطان پروستات با مصرف فراوان غذاهای چرب و پرکالری تا حد قابلتوجهی بالا میرود.
احتمال افزایش ماده سمی و سرطانزای آکریلامید در اثر سرخ کردن شدید و با حرارت بالا در سیبزمینی وجود دارد.
ارتباط مستقیمی بین مصرف نوشیدنیهای الکلی و ابتلا به سرطان حنجره وجود دارد.
مصرف روغنهای جامد و هیدروژنه خطر ابتلا به سرطان را برای مصرفکننده در پی دارد.
محققان انگلیسی معتقدند افرادی که بیشتر موادغذایی شور و نمکسود استفاده میکنند، 2 برابر سایر افراد در معرض خطر ابتلا به سرطانهای دستگاه گوارش مانند سرطان معده قرار دارند.
ماهی و گوشتهای خشک و دودی حاوی نیتروزامین هستند و مصرف مداوم آنها خطر ابتلا به سرطانهای گوارشی مانند سرطان معده و روده را افزایش میدهد.
مصرف بیش از حد چربیهای حیوانی، احتمال ابتلا به سرطان را در خانمها و آقایان افزایش میدهد.
مصرف فراوان انواع خوراکیهای حاوی چربی ترانس مانند چیپس، پفک یا اسنکهای دیگر میتواند خطر ابتلا به انواع سرطان را تا حد چشمگیری بالا ببرد.
مصرف بیش از حد غذاهای تند، ترش و شور میتواند باعث از بین رفتن تدریجی دیواره داخلی معده و افزایش خطر ابتلا به سرطان معده شود.
شانس ابتلا به سرطان معده در افرادی که کمتر میوه و سبزی میخورند و در خوردن غذاهای سوخاری، دودی، کبابی، کنسروی و سرشار از نمک افراط میکنند، بیشتر از سایرین است.
دود حاصل از زغال که روی کبابهای زغالی مینشیند، حاوی مواد سرطانزایی مانند ترکیبهای معطر هیدروکربنی است و خطر ابتلا به سرطان، بهخصوص سرطانهای دستگاه گوارش را بالا میبرد.
یکی از فعالیتهای مهم کبد، ذخیرهسازی و سوخت و ساز چربیها در بدن است. کبد طبیعی حاوی حدود پنج گرم چربی در 100 گرم وزن خود میباشد. هر گاه مقدار چربی بیش از پنج درصد وزن آن افزایش یابد به این حالت «کبد چرب» گفته میشود.
کبد چرب، بیماری شایعی در جامعه است و در نتیجه بسیاری از بیماریها و یا حالتهای تغذیهای در بدن ایجاد میشود. انباشته شدن چربی در سلولهای کبدی میتواند به التهاب این سلولها منجر شود. کبد نقش مهمی در سوخت و ساز و شکستن چربیها در بدن دارد. در صورت بروز اختلال در آن، چربی در کبد رسوب کرده و موجب بروز کبد چرب میشود.
چاقی و اختلال در چربیهای خون، بیماری دیابت، مصرف مشروبات الکلی، بدغذایی و سوء تغذیه، مصرف برخی از داروهای کورتوندار مثل پردنیزولون، داروهای ضد تشنج مانند اسیدوالپروئیک و مصرف بیرویه هورمونها از جمله علل ابتلا به بیماری کبد چرب هستند.
علایم و نشانههای کبد چرب
در بیماری کبد چرب، کبد معمولا علامت خاصی ندارد و به دنبال انجام آزمایشات دورهای، اختلال در آنزیمهای آن مشخص میشود و یا این که در زمان انجام سونوگرافی به علل دیگر، ابتلا به کبد چرب نیز تشخیص داده میشود. البته اختلالات آنزیمی در کبد چرب معمولا خفیف است و در اکثر موارد موجب افزایش مختصر در آنزیمهای کبدی میشود. در برخی موارد این بیماری با علایمی مانند خستگی و احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم همراه است.
درمان کبد چرب
مهمترین روش درمانی در این بیماری، رفع علت زمینهای بروز بیماری است. کاهش وزن در افراد چاق، ترک مصرف مشروبات الکلی، کنترل بیماری دیابت، کاهش چربیهای خون و تغییر در شیوه زندگی و انجام فعالیت بدنی مهمترین اصول درمان این بیماری است. در صورت درمان کبد چرب میتوان مانع پیشرفت ضایعه کبدی شد.
آیا کبد چرب قابل درمان است؟
آری. با کاهش وزن (در افراد چاق) یا تغییر در شیوه زندگی (افزایش فعالیت جسمانی، پیادهروی و ...)، اصلاح رژیم غذایی، قطع مصرف مشروبات الکلی، کنترل دقیق قند خون با کمک پزشک میتوان در جهت درمان این بیماری نتیجه مطلوبی را به دست آورد.
در برخی موارد جهت کنترل این بیماری با توجه به شدت عارضه، از دارو استفاده میشود. داروهایی نظیر اورزوداکسی کولیک اسید، ویتامین E و متفورمین نیز در درمان آن مورد استفاده قرار میگیرد. البته ذکر این نکته ضروری است که علیرغم تجویز دارو، هنوز هم کاهش وزن و تغییر در شیوه زندگی از ارکان اصلی درمان بیماری کبد چرب به شمار میروند.
آیا کبد چرب بیماری خطرناکی است؟
در اکثر موارد این بیماری خطرناک نیست. در صورت درمان نشدن به موقع در درازمدت مقادیر زیادی چربی در کبد رسوب میکند و موجب بروز التهاب کبدی میشود. این بیماری ممکن است موجب ابتلا به سیروز در کبد شود بنابراین نباید نسبت به این عارضه بیتفاوت بود. مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضد فشار خون متیل دوپا، داروهای مسکن مثل ایندومتاسین و ... و داروهای ضد افسردگی از جمله ایمی پرامین میتواند به اختلال در آنزیمهای کبدی منجر شود که با قطع آنها، میزان آنزیمها طبیعی میشود.
الکل و کبد چرب
در مطالعات انجام شده نقش مصرف الکل در ابتلا به کبد چرب، در انسان و حیوانات به اثبات رسیده است. مصرف همزمان الکل و غذاهای پرچرب این حالت را تشدید میکند. کبد چرب به طور شایع، به دنبال مصرف مقادیر اندک یا زیاد الکل، حتی برای مدت زمان کوتاهی، دیده میشود.
رسوب چربی در کبد میتواند سبب خستگی، ضعف، بیاشتهایی، تهوع، احساس ناخوشی در شکم و بزرگی کبد شود. در موارد شدید، زردی نیز عارض میشود. باید توجه داشت که بیتوجهی به لزوم قطع مصرف الکل میتواند سبب تخریب جدی کبد شود.
دیابت شیرین
یکی از مهمترین علل بروز بیماری کبد چرب، بیماری دیابت یا بیماری افزایش غیرطبیعی قند خون است. دیابت یا بیماری قند یکی از بیماریهای شایع در جهان محسوب میشود. بیماری دیابت به دو دلیل در بدن ایجاد میشود؛ یکی اختلال یا نقص در هورمون انسولین - که از غده لوزالمعده انسان ترشح میشود- و دوم اختلال در جذب و مصرف انسولین توسط سلول بدن به دلیل مقاومت به آن است.
اگر سطح گلوکز خون به علل مختلف به طور غیرطبیعی بالا باشد، بیماری دیابت با علایم و نشانههای مانند پرادراری و دفع ادرار بیش از اندازه در شب، نوشیدن مایعات زیاد برای رفع تشنگی شدید و خستگی مفرط بروز میکند. دیابت انواع مختلفی دارد که شایعترین انواع آن، دیابت نوع اول یا دیابت وابسته به انسولین است که در اثر ترشح نشدن انسولین ایجاد میشود و بیشتر در کودکان، نوجوانان و به طور کلی در افراد زیر 30 سال شایع است.
در دیابت نوع دوم یا دیابت غیر وابسته به انسولین، انسولین ترشح میشود ولی به عللی موثر واقع نمیشود. این نوع دیابت به دیابت بزرگسالان نیز معروف است. افراد بالای 40 سال، کسانی که استعداد چاقی دارند و افرادی که در خانواده آنان سابقه دیابت وجود دارد، بیش از دیگران در معرض این نوع از دیابت هستند.
دیابت اگر به خوبی کنترل نشود، عوارض متعددی را برای بیماری ایجاد میکند. یکی از این عوارض کبد چرب است. کبد چرب در دیابت نوع یک شایع نیست ولی در نیمی از مبتلایان به دیابت نوع دو دیده میشود. علت ترشح چربی در کبد مبتلایان به دیابت قندی نوع دو، افزایش اسیدهای چرب با منشأ غذایی و متابولیسم مواد نشاستهای و تبدیل آنها به اسیدهای چرب است.
دیابت بیماری است که در حال حاضر قابل درمان نیست ولی قابل کنترل است. با کنترل این بیماری از عوارض آن جلوگیری میشود. هدف از درمان این بیماری، حفظ قند خون در دامنه طبیعی است و یکی از روشهای درمانی آن، کنترل رژیم غذایی است. اگر چاق هستید، کم تحرک هستید و سابقه ابتلا به دیابت در خانواده به ویژه مادر و پدر دارید در معرض ابتلا به کبد چرب هستید.
اختلالات چربی خون
افزایش چربیهای خون میتوانند منجر به ابتلا به کبد چرب شوند. اختلالات چربی اغلب در افراد چاق و با سابقه بیماری دیابت در خانواده همراه است ولی در برخی افراد لاغر نیز به دلیل سابقه خانوادگی دیده میشوند.
به منظور کاهش چربیهای خون رعایت نکاتی مانند کاهش مصرف چربی اشباع شده در غذای مصرفی، زدودن کالریهای اضافی، افزایش مصرف فیبرهای غذایی، قطع مصرف الکل، قطع استعمال دخانیات، وجود برنامه منظم ورزشی و مصرف بیشتر ماهی سفید الزامی است.
چاقی و کبد چرب
کبد چرب در افراد چاق شایع است و در 80 تا 90 درصد موارد چاقی مفرط دیده میشود. عواملی چون عدم تکامل جسمانی، توسعه تکنولوژی، زندگی ماشینی، شهرگرایی، تنآسایی، رفاه مادی، مصرف بیرویه مواد غذایی موجب شده است تا چاقی روز به روز بیشتر شود. بر اساس قد و سن افراد میتوان وزن ایدهآل را از روی جداول بررسی کرد. هنگامی که انرژی ورودی بیش از حد مصرفی باشد، کالری اضافه در بافت چربی ذخیره میشود و اگر این حالت طولانی مدت باشد، فرد چاق میشود.
افراد چاق نسبت به افراد دارای وزن طبیعی نسبت به بو یا مزه غذا به میزان بیشتری پاسخ میدهند. باید توجه داشت که زیاد خوردن یک علت مهم چاقی است ولی تنها علت نیست بلکه عوامل دیگری مانند تاثیرات محیطی، فرهنگی و ژنتیکی همگی در بروز چاقی دخالت دارند.
برای کاهش وزن در قدم اول باید به شیوه زندگی فرد توجه داشت و رژیم غذایی با محدودیت کالری را به اجرا درآورد ولی رژیمهای غذایی سخت و طاقتفرسا مناسب نیست. مشکل عمده در درمان چاقی، کاهش وزن نیست بلکه حفظ وزن کاهش یافته است. متاسفانه تعداد معدودی از بیماران به طور دایم کاهش وزن خود را حفظ میکنند. بدیهی است که دیابت و بالا بودن چربی خون در افراد چاق نیز دیده میشود و این دو عامل در ابتلا به کبد چرب کمک موثر است.
نقش ورزش در کاهش وزن
انجام تمرینات ورزشی خاص گروه یا قشر خاصی از جامعه نیست. افراد در همه سنین باید ورزش کنند. ورزش تاثیر جدی در جلوگیری از ابتلا به بسیاری از بیماریها و حفظ سلامت و حتی روح آدمی دارد. وزن ایدهآل با تمرینات ورزشی، تنها همراه با یک رژیم غذایی مناسب و صحیح به دست میآید. ورزش، هر چند به میزان اندک ولی مداوم و روزانه در طول یک سال موجب کاهش وزن قابل توجهی در افراد چاق میشود.
دستورات زیر را در ورزش کردن رعایت کنید:
فعالیتهای ورزشی خود را به صورت منظم و مدون به اجرا درآورید. انجام تمرینات ورزشی پراکنده و بدون نظم برای شما فایدهای ندارد. بهتر است در زمانهای معینی از روز به ورزش بپردازید. زمان مناسب ورزش، صبحها پس از برخاستن از خواب و قبل از صرف صبحانه است. برای اینکه انجام فعالیتهای ورزشی سبب تاخیر در رسیدن شما به محل کارتان نشود، زودتر بیدار شوید و یا پس از ادای نماز صبح نخوابید.
ورزش نه تنها وزن اضافی بدن شما را کم میکند، بلکه قدرت عضلات شما را نیز بهبود میبخشد.این قانون کلی را هرگز فراموش نکنید «از فشار آوردن بیش از حد به خود» خودداری کنید. فعالیتهای ورزش خود را از مقادیر کم شروع کنید و به تدریج بر میزان آن بیفزایید. شما باید آستانه خستگی خود را بشناسید. خودتان را بیش ازحد خسته نکنید.
علل متفرقه ابتلا به کبد چرب
باید توجه داشت که مسمومیت با برخی سموم و حلالها میتواند به بروز کبد چرب به شکل خطرناک منجر شود. مصرف خوراکی برخی داروها مثل تتراسیکلین، اسیدوالپروئیک و آمیودارون و مواد کورتوندار از علل کبد چرب هستند.
(پیشگیری از سکته با یک معجزه طبیعی از تابناک)
مطالعاتی که توسط محققین انجام شده است نشان میدهد امگا ـ ۳ در بیماریهای قلبی عروقی و مغز مفید است.